Η ζήτηση νερού ξεπερνά κατά πολύ την προσφορά

Σχεδόν ένας στους τέσσερις ανθρώπους του πλανήτη ζει σε περιοχή όπου το νερό χρησιμοποιείται, κυρίως στη γεωργία, με ρυθμό πολύ ταχύτερο από ό,τι μπορεί να ανανεωθεί με φυσικό τρόπο.

Το γεγονός αυτό, καθιστά μη βιώσιμη τη χρήση του νερού, σύμφωνα με μία νέα καναδο-ολλανδική επιστημονική έρευνα, η οποία κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την ανισορροπία ζήτησης- προσφοράς.


Όπως μετέδωσε το Reuters, οι ερευνητές με επικεφαλής τον υδρογεωλόγο Τομ Γκλίσον του πανεπιστημίου ΜακΓκιλ του Μόντρεαλ, που δημοσίευσαν τη σχετική μελέτη στο Nature, έκαναν παγκόσμιους υδρολογικούς υπολογισμούς με τη βοήθεια ηλεκτρονικών υπολογιστών και κατέληξαν στην εκτίμηση ότι το «αποτύπωμα του νερού» (η περιοχή πάνω από το έδαφος που εξαρτάται από το νερό κάτω από το έδαφος) είναι έως 3,5 φορές μεγαλύτερο από το μέγεθος των υπόγειων αποθεμάτων νερού.

Με άλλα λόγια, η ζήτηση νερού από τους ανθρώπους είναι κατά τόπους υπερτριπλάσια από τη προσφορά νερού που καθιστά διαθέσιμη η Φύση.

Οι επιστήμονες των πανεπιστημίων του Μόντρεαλ και της Ουτρέχτης εκτιμούν ότι περίπου 1,7 δισεκατομμύρια άνθρωποι, κυρίως στην Ασία, ζουν σε περιοχές όπου τόσο τα υπόγεια αποθέματα νερού, όσο και τα επιφανειακά οικοσυστήματα που εξαρτώνται από το νερό, βρίσκονται υπό απειλή.

Πάνω από το 99% του γλυκού και μη παγωμένου νερού βρίσκεται κάτω από τη γη. Η μελέτη εκτιμά ότι ευτυχώς το 80% αυτών των υπόγειων αποθεμάτων αξιοποιείται ακόμα με βιώσιμο τρόπο, όμως αυτή η λελογισμένη ζήτηση υπεραντισταθμίζεται από την αλόγιστη χρήση που γίνεται στο υπόλοιπο 20%.

Μεταξύ των περιοχών που γίνεται υπερεκμετάλλευση των πηγών νερού, κυρίως στον αγροτικό τομέα, είναι τμήματα των ΗΠΑ, το δυτικό Μεξικό, η Σαουδική Αραβία, το δέλτα του Νείλου στην Αίγυπτο, η βόρεια Κίνα και η βόρεια Ινδία.

Σύμφωνα με τον Τ. Γκλίσον, χρειάζεται να ληφθούν περιοριστικά μέτρα, όπως όρια στη χρήση του νερού, πιο αποδοτικά συστήματα άρδευσης και αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες, ώστε να υπάρξει καλύτερη ισορροπία ανάμεσα στη ζήτηση και την προσφορά νερού παγκοσμίως.

Σε διαφορετική περίπτωση, όπως προειδοποιεί ο Καναδός επιστήμονας, είναι θέμα χρόνου να υπάρξουν ελλείψεις στο πόσιμο νερό, αλλά και στο νερό για τη γεωργία.

Από την άλλη, η νέα μελέτη αναδεικνύει ένα ακόμα βασικό ζήτημα: οι επιστήμονες δεν ξέρουν με ακρίβεια πόσο νερό υπάρχει τελικά κάτω από την επιφάνεια του εδάφους και πόσο από αυτό είναι αξιοποιήσιμο από τους ανθρώπους.

Η άγνοια αυτή δυσκολεύει και τους υπολογισμούς για τη βιωσιμότητα της κατανάλωσης νερού από τις διάφορες χώρες.
.ikypros.com

Γρεβενά: Στα… χέρια κάτοικοι της Παλιουριάς και εργαζόμενοι της ΔΕΗ

Επεισοδιακά έληξαν σήμερα Δευτέρα 6 Αυγούστου 2012 οι γεωτρήσεις της ΔΕΗ σε αγροτική περιοχή της Παλιουριάς Γρεβενών, καθώς ήρθαν στα χέρια εργαζόμενος της επιχείρησης με κάτοικο του χωριού, που μαζί με άλλους 35 συγχωριανούς του αντιδρούν για τις τιμές που δίνει η ΔΕΗ για τις εκτάσεις που θα κατακλειστούν από τα νερά του νέου φράγματος του Ιλαρίωνα Κοζάνης.

Επί τόπου κατέφθασε και ισχυρή δύναμη της Αστυνομίας, η οποία όμως δεν προχώρησε σε συλλήψεις, καθώς δεν υποβλήθηκε καμία μήνυση από τους εμπλεκόμενους στο επεισόδιο. Οι κάτοικοι ζητούν τις ίδιες τιμές για τις αποζημιώσεις των χωραφιών τους μ’ αυτές του γειτονικού οικισμού της Ελάτης Κοζάνης, που είναι διπλάσιες, παρά το γεγονός ότι οι εκτάσεις τους είναι αρδευόμενες. Για το λόγο αυτό οι κάτοικοι της Παλιουριάς εντείνουν τις κινητοποιήσεις τους και αποφάσισαν αύριο το πρωί να κάνουν κατάληψη του δημαρχείου του δήμου Δεσκάτης Γρεβενών.

ΕΡΑ ΚΟΖΑΝΗΣ - Σύνταξη: Μάκης Νασιάδης

ERT GR 06 Αυγούστου 2012 

----------

ΣΧΕΤΙΚΑ:

Μια νέα λίμνη γεννιέται: Ο Δήμος Κοζάνης χαιρετίζει τις εξελίξεις στη λίμνη του Ιλαρίωνα

Μικρότερα φράγματα, με καλύτερο σχεδιασμό

ΣΠΑΡΤΑΚΟΣ: Μόνο η ΔΕΗ μπορεί να αναλάβει μεγάλα αναπτυξιακά έργα

Παρίσι: Δωρεάν συσκευές για πιο «πράσινα» σπίτια

Η μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος και η προστασία του περιβάλλοντος αρχίζει από το σπίτι και τις προσωπικές συνήθειες. Έτσι, η Υπηρεσία Κλίματος του Παρισιού ανακοίνωσε ότι θα μοιράσει σε όσους Γάλλους το επιθυμούν συσκευές, οι οποίες μετρούν την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος και νερού, βοηθώντας τους ιδιοκτήτες να μειώσουν τις σπατάλες και βέβαια να εξοικονομήσουν χρήματα.

Το πακέτο περιλαμβάνει ένα βατόμετρο και ένα ροόμετρο, δύο απλά εργαλεία, τα οποία μπορούν να μετρήσουν την κατανάλωση μίας συσκευής (π.χ. της τηλεόρασης ή του κλιματιστικού) και μίας πηγής νερού (π.χ. της βρύσης του μπάνιου).

Οι χρήστες θα μπορούν έτσι εύκολα να δουν τι καταναλώνουν -και για τι πληρώνουν- και να αποφασίσουν πώς μπορούν να περιορίσουν τα τιμολόγιά τους.

Στο kit περιλαμβάνεται επίσης ένας λαμπτήρας χαμηλής κατανάλωσης, ένα πολύπριζο και μια συσκευή που περιορίζει τη ροή του νερού. Όσοι επωφεληθούν της προσφοράς αποκτούν επίσης πρόσβαση σε συμβούλους, οι οποίοι μπορούν να τους βοηθήσουν στην προσπάθεια μείωσης της κατανάλωσής τους, τηλεφωνικά, μέσω μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή ακόμη και με κατ' οίκον επισκέψεις.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της υπηρεσίας, τα έξοδα θέρμανσης αντιστοιχούν στο 60 με 70% του τιμολογίου ηλεκτρικού ρεύματος ενός μέσου γαλλικού σπιτιού. Ακολουθούν τα έξοδα για μεμονωμένες οικιακές συσκευές (13%) και για ζεστό νερό χρήσης (10%).

Το Παρίσι δεν είναι η πρώτη πόλη που αναλαμβάνει μια τέτοια πρωτοβουλία. Η κυβέρνηση της Νέας Νότιας Ουαλίας, στην Αυστραλία, επένδυσε περίπου 55 εκατομμύρια ευρώ στο «Πρόγραμμα Εξοικονόμησης Ενέργειας για Σπίτια», στο πλαίσιο του οποίου βοηθά πάνω από 200.000 νοικοκυριά να μειώσουν την κατανάλωση και τις δαπάνες τους έως και κατά 20%.

Στο πλαίσιο του προγράμματος, που απευθύνεται σε οικονομικά ευάλωτες οικογένειες, ένας ειδικός επισκέπτεται τους ενδιαφερόμενους για μια πρώτη αξιολόγηση. Στη συνέχεια, τεχνικοί εγκαθιστούν έναν ηλεκτρικό πίνακα με λειτουργία stand-by, τέσσερις λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας, τηλέφωνο μπάνιου χαμηλής ροής και πολλά ακόμη χρήσιμα εργαλεία.

Οι υπεύθυνοι του προγράμματος υπολόγισαν ότι τα νοικοκυριά που θα ενταχθούν σε αυτό θα εξοικονομήσουν συνολικά 18 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος, ενώ οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα θα μειωθούν κατά 160.000 τόνους σε ετήσια βάση.

NAFTEMPORIKI.GR Παρασκευή, 3 Αυγούστου 2012

Αλλάζουν οι συνήθειες, αυξάνεται εξ ανάγκης η οικολογική συνείδηση

Tου ΚΩΣΤΑ ΟΝΙΣΕΝΚΟ

Η οικονομία πολλές φορές αποδεικνύεται οικολογική. Το τελευταίο διάστημα πολλοί είναι εκείνοι που έχουν αποκτήσει «οικολογική συνείδηση» στην προσπάθειά τους να περιορίσουν τους λογαριασμούς κοινής ωφελείας και τα υπόλοιπα έξοδά τους. «Το βασικότερο, όπως διαπιστώνουμε σήμερα, είναι ότι παλαιότερα δεν μας ένοιαζε τι είναι αυτό που καταναλώνουμε, πώς λειτουργούν οι διάφορες συσκευές και τι πετάμε στα σκουπίδια. Σήμερα, ακόμα και 20 ευρώ λιγότερα στον λογαριασμό του ρεύματος, μας κάνει διαφορά», λέει στην «Κ» η συνταξιούχος Εφη Παπαδοπούλου. Κάτω από τον πάγκο της κουζίνας της μας δείχνει μερικά μπουκάλια μπίρας του συζύγου της. «Αγοράζεις μόνο το περιεχόμενο, τα μπουκάλια επιστρέφονται και τελικά σου βγαίνει φθηνότερα», εξηγεί. Οι μπαταρίες που χρησιμοποιεί στο τηλεχειριστήριο είναι επαναφορτιζόμενες, λιγότερο βολικές, αλλά πιο οικονομικές. Μερικές τροποποιήσεις στο μπάνιο της μείωσαν την κατανάλωση του νερού (κυρίως στο καζανάκι). «Το πιο σημαντικό είναι η σωστή διαχείριση των τροφίμων, ούτως ώστε να μην πετιούνται, όπως παλιότερα. Αγοράζω και μαγειρεύω όσο χρειάζεται για δύο άτομα, ενώ ψάχνω πλέον λύσεις για τη μετατροπή του χθεσινού φαγητού. Κάνω πίτες με τα μακαρόνια, ομελέτα με το ψητό κοτόπουλο και πατάτες. Θέλει φαντασία». Κάποιοι άλλοι έχουν προχωρήσει ένα βήμα παραπάνω, καλλιεργώντας μέρος των τροφίμων τους στις αυλές ή μεταποιώντας και επιδιορθώνοντας παλιά έπιπλα και άλλα αντικείμενα αντί να αγοράζουν καινούργια. «Εδώ και δύο χρόνια έχω αρχίσει να καλλιεργώ λαχανικά μόνος μου. Φέτος ετοιμάζω σύστημα υδρορροών το οποίο θα συγκεντρώνει νερό σε δεξαμενή για τα ποτιστικά του επόμενου καλοκαιριού», αναφέρει ο Βασ. Διαμαντίδης, ιδιωτικός υπάλληλος.

Μεγάλο ενδιαφέρον παρατηρείται τους τελευταίους μήνες και όσον αφορά τους τρόπους εξοικονόμησης ηλεκτρικού ρεύματος. «Φέτος σημειώθηκε πολύ μεγάλος περιορισμός της κατανάλωσης ενέργειας τον χειμώνα (αν και ήταν από τους πιο βαρείς των τελευταίων ετών) - γεγονός που οφείλεται προφανώς στην πτώση του εισοδήματος των νοικοκυριών. Ακριβώς αυτή η συγκυρία κάνει το μήνυμα της εξοικονόμησης ακόμα πιο επίκαιρο, δίδοντας έμφαση σε παρεμβάσεις εκεί ακριβώς που διαπιστώνεται σπατάλη και όχι σε κάθετες περικοπές», σχολιάζει στην «Κ» ο Μιχ. Προδρόμου, συνεργάτης της WWF σε θέματα κλιματικής αλλαγής και ενέργειας.

Τα μέτρα αυτά δεν είναι περίπλοκα. Για παράδειγμα, η καλή μόνωση του σπιτιού εξοικονομεί έως και 40% ενέργειας για θέρμανση, η τοποθέτηση σύγχρονων κουφωμάτων 20% εξοικονόμηση ρεύματος, αντικατάσταση του παλαιού ψυγείου με ένα που έχει σήμανση Α++ και καίει 40%-50% λιγότερο. Η αντικατάσταση του κοινού λέβητα με συμπίεσης εξοικονομεί 15%-20% ενέργεια. Η αντικατάσταση 5 κοινών λαμπτήρων με λαμπτήρες εξοικονόμησης γλιτώνει περίπου 15 ευρώ τον χρόνο. Η τοποθέτηση ηλιακού θερμοσίφωνα προσφέρει δωρεάν νερό σχεδόν όλο τον χρόνο και η απόσβεση της εγκατάστασής του γίνεται σε 4-5 χρόνια. Ενα σύστημα φωτοβολταϊκών ισχύος 5kWp απαιτεί επιφάνεια 35-50m² κεραμοσκεπής, κοστίζει περίπου 20.000 και θα αποφέρει ετήσιο εισόδημα 3.000 - 4.000 ευρώ (απόσβεση σε περίπου επτά χρόνια). Οσον αφορά την ενεργειακή σήμανση και ορθή χρήση ηλ. συσκευών, μπορείτε να επισκεφθείτε τον διαδικτυακό τόπο του WWF (http://www.ecotopten.gr/).

Μικρότερα φράγματα, με καλύτερο σχεδιασμό

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΛΙΑΛΙΟΥ

Πρέπει να στραφούμε στην ήπια εκμετάλλευση των υδατικών μας πόρων...

Αν όλα πάνε σύμφωνα με το σχέδιο, τον Σεπτέμβριο ακόμα ένα μεγάλο φράγμα της ΔΕΗ πρόκειται να ολοκληρωθεί. Πρόκειται για το φράγμα Ιλαρίωνα στον ποταμό Αλιάκμονα, που θα χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ενέργειας. Πολύ νοτιότερα, στον Νομό Ηρακλείου, ένα άλλο μεγάλο φράγμα εξακολουθεί να κατασκευάζεται, με πολλά χρόνια καθυστέρηση.

Πρόκειται για το φράγμα Αποσελέμη, που προορίζεται να υδροδοτήσει τις πόλεις του Ηρακλείου και του Αγίου Νικολάου και το οποίο έχει βρεθεί στο στόχαστρο επιστημόνων και περιβαλλοντικών οργανώσεων ως παράδειγμα κακού σχεδιασμού, άρα και κατασπατάλησης δημοσίου χρήματος. Οι δύο αυτές περιπτώσεις φέρνουν στην επικαιρότητα το θέμα των φραγμάτων στην Ελλάδα, τουλάχιστον... ως προς τις διαστάσεις τους. Η διεθνής επιστημονική κοινότητα απομακρύνεται πλέον από τη λύση των τεράστιων φραγμάτων και προκρίνει μικρότερες παρεμβάσεις, με πιο ελεγχόμενες επιπτώσεις. «Η χώρα μας έχει την εξής ιδιαιτερότητα: λόγω κλίματος, τα φράγματα παύουν να δέχονται νερό το καλοκαίρι. Επομένως, με δεδομένη την κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις της στη μείωση των βροχοπτώσεων, μια πρώτη αλλαγή στη διαχείριση των φραγμάτων είναι ότι δεν πρέπει να κλείνουν εντελώς τη ροή των ποταμών, αλλά να αφήνουν τη λεγόμενη «οικολογική παροχή», ώστε να διατηρείται το οικοσύστημα», εξηγεί στην «Κ» ο κ. Γιώργος Στουρνάρας, καθηγητής Υδρογεωλογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής Υδρογεωλογίας.

«Η ιστορία του Αποσελέμη, ενός τεράστιου φράγματος που δεν σχεδιάστηκε σωστά, μας διδάσκει ότι πρέπει να στραφούμε στην ήπια εκμετάλλευση των υδατικών μας πόρων», εκτιμά ο κ. Γιώργος Τσακίρης, καθηγητής Διαχείρισης Υδατικών Πόρων στο ΕΜΠ και διευθυντής του Κέντρου Εκτίμησης Φυσικών Κινδύνων. «Τα έργα αυτά έγιναν στη βάση μιας παλαιάς νοοτροπίας, σύμφωνα με την οποία κάθε μεγάλο έργο είναι αναπτυξιακό και όποιος αντιδρά είναι οπισθοδρομικός. Δυστυχώς στη χώρα μας υπήρξαν πολλά παραδείγματα άστοχου σχεδιασμού, π.χ. αρκετά από τα φράγματα που κατασκευάστηκαν σε νησιά δεν λειτουργούν καθώς δεν δέχονται τις αναμενόμενες ποσότητες νερού. Χαρακτηριστική περίπτωση το φράγμα στη Λέρο, που χωράει 800.000 κυβ.μ. και σήμερα είναι σχεδόν άδειο, έχει λιγότερο από 10.000 κυβ.μ. νερού».

164 σε όλη τη χώρα

Στη χώρα μας έχουν κατασκευαστεί έως σήμερα 164 φράγματα μεσαίου και μεγάλου μεγέθους. Ολοκληρωμένη εικόνα δεν υπάρχει σε έναν φορέα, καθώς άλλα ανήκουν στη ΔΕΗ (υδροηλεκτρικά), άλλα στο υπ. Υποδομών (υδρευτικά και αρδευτικά), άλλα στο υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης (αρδευτικά) και άλλα σε δήμους (υδρευτικά και αρδευτικά). Σύμφωνα με την τελευταία απόπειρα καταγραφής τους (2008, ΤΕΕ Λάρισας, στο πλαίσιο του 1ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Μεγάλων Φραγμάτων, από την Ελληνική Επιτροπή Μεγάλων Φραγμάτων), τα περισσότερα μεγάλα φράγματα βρίσκονται στον Νομό Γρεβενών (17), ενώ ακολουθούν οι Νομοί Λάρισας (14), Κοζάνης (10) και Ιωαννίνων (8).

Οσον αφορά τους υδροηλεκτρικούς σταθμούς, η ΔΕΗ έχει δημιουργήσει μια σειρά από φράγματα σε 6 ποταμούς της χώρας: στον Αχελώο (Κρεμαστών, Καστρακίου, Στράτου και Μεσοχώρας), στον Αλιάκμονα (Πολυφύτου, Σφηκιών, Ασωμάτων και Ιλαρίωνα), στον Νέστο (Θησαυρού και Πλατανόβρυσης), στον Αραχθο (Πηγών Αώου, Πουρναρίου 1 και 2), στον Ταυρωπό (Πλαστήρα), στον Λάδωνα. Ακόμα 15 φράγματα σε 14 νομούς λειτουργούν με ευθύνη της ΔΕΗ Ανανεώσιμες.

Κλασικό παράδειγμα «παλαιάς νοοτροπίας», η περίπτωση Αποσελέμη

Η περίπτωση του φράγματος Αποσελέμη, που βρίσκεται σήμερα υπό κατασκευή στον Νομό Ηρακλείου (όπως και τα φράγματα που συνδέονται με την εκτροπή του Αχελώου στη Θεσσαλία) είναι για πολλούς επιστήμονες ένα κλασικό παράδειγμα «παλαιάς νοοτροπίας» στον σχεδιασμό φραγμάτων. Το έργο μελετήθηκε στα τέλη της δεκαετίας του '90 και το 2002 εντάχθηκε για χρηματοδότηση στο Ταμείο Συνοχής, με προϋπολογισμό 114 εκατ. ευρώ. «Η μελέτη του όμως έκανε ένα μεγάλο λάθος: υπολόγισε δύο φορές την ίδια ποσότητα νερού. Πώς γίνεται αυτό; Το νερό για το φράγμα, σύμφωνα με τον σχεδιασμό, θα προέρχεται από τη λεκάνη του Αποσελέμη και το οροπέδιο Λασιθίου. Ομως στο οροπέδιο Λασιθίου τα νερά έμπαιναν σε μια καταβόθρα και... έβγαιναν στη λεκάνη του Αποσελέμη», εξηγεί ο κ. Τσακίρης.

Με άλλα λόγια, η Πολιτεία κατασκευάζει ένα φράγμα χωρητικότητας περίπου 28 εκατ. κυβ. μέτρων νερού, το οποίο όμως τελικά θα συγκεντρώσει έως 11 εκατ. κυβ. μέτρα νερού, από τα οποία απολήψιμα θα μπορούν να είναι περί τα 6-7 εκατ. κυβ.μ. νερού. Επιπλέον, η κατασκευή ενός τόσο μεγάλου φράγματος έχει και μεγάλες περιβαλλοντικές συνέπειες. «Καταργεί, π.χ., τις καταβόθρες, κάτι που θα έχει ως αποτέλεσμα να στερέψουν οι πηγές και οι γεωτρήσεις γύρω από το όρος Δίκτη», λέει ο κ. Τσακίρης. «Αν υπήρχε ένα διαχειριστικό σχέδιο για τους υδατικούς πόρους όλης της Κρήτης, το έργο αυτό δεν θα είχε κατασκευαστεί ποτέ. Εχει υπερβολικό κόστος με αμφίβολη ωφέλεια και μεγάλες επιπτώσεις, που δεν είναι ακόμα ορατές». Πού βρίσκεται σήμερα η κατασκευή του φράγματος; Σύμφωνα με πληροφορίες που παρείχε στην «Κ» η Διεύθυνση Υδραυλικών Εργων του υπουργείου Υποδομών, έχει κατασκευαστεί το 95% του φράγματος, ενώ υπολείπονται οι τελευταίες εργασίες για τον αγωγό εκτροπής, η ολοκλήρωση του οποίου θα σημάνει την έναρξη πλήρωσης του φράγματος με νερό. Καθυστέρηση παρουσιάζουν οι εργασίες για την κατασκευή αγωγών και διυλιστηρίων νερού, με αποτέλεσμα η σχετική εργολαβία να έχει πάρει παράταση έως τις 31 Μαρτίου 2013 για την ολοκλήρωση του κατασκευαστικού έργου και έως τις 31 Μαρτίου 2014 για τη λειτουργία των διυλιστηρίων. Τέλος, σε αρκετά πρώιμο στάδιο βρίσκονται τα έργα ενίσχυσης του ταμιευτήρα του φράγματος από το οροπέδιο Λασιθίου.

kathimerini gr

Η κρίση μπορεί να σώσει το περιβάλλον!

Η ύφεση στην οικονομία αποδεικνύεται πολύ καλή ευκαιρία να βάλουμε φρένο σε κακές συνήθειες που επιβαρύνουν όχι μόνο την τσέπη μας, αλλά και ολόκληρο τον πλανήτη...

Απλές πρακτικές, αν γίνονταν καθημερινές συνήθειες, θα μπορούσαν όχι μόνο να εξοικονομήσουν χρήματα, αλλά και να ενισχύσουν σημαντικά τις προσπάθειες διάσωσης του πλανήτη. Οι οικονομικές συγκυρίες μπορεί και να αποδειχθούν σωτήριες για το περιβάλλον. Η αντιμετώπιση της κρίσης και των νέων συνθηκών που διαμορφώνονται είναι μια καλή ευκαιρία για να γίνει αναθεώρηση του τρόπου ζωής όχι μόνο των Ελλήνων.

Ο Νίκος Χαραλαμπίδης, διευθυντής του ελληνικού γραφείου της Greenpeace, υποστηρίζει ότι η κρίση στην Ελλάδα αλλάζει τα δεδομένα και απαιτεί, έστω και εξ ανάγκης, φιλικές προς το περιβάλλον ενέργειες από τους πολίτες. «Η παρούσα κατάσταση είναι μια πολύ καλή ευκαιρία να βάλουμε φρένο σε κακές συνήθειες που όχι μόνο επιβάρυναν την τσέπη μας, αλλά και τον πλανήτη», λέει και φέρνει ως παράδειγμα ότι με βάση παλαιότερα στοιχεία το 30% των τροφίμων κατέληγε στα σκουπίδια. «Σε γιορτινές περιόδους - π.χ. Χριστούγεννα -, όπου οι καταναλωτικές μας συνήθειες μεγεθύνονται, το ποσοστό αυτό έφθανε και το 40%. Η μείωση της κατανάλωσης, η οποία μπορεί να ευεργετήσει τον πλανήτη, μπορεί να έρθει μέσα από τον σωστό προγραμματισμό στα ψώνια του κάθε νοικοκυριού, την καλύτερη συντήρησή τους αλλά και την ποιοτική επιλογή των τροφίμων», λέει.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Greenpeace, το 87% του νερού που καταναλώνεται στην άρδευση των γεωργικών καλλιεργειών χάνεται: είτε γιατί εξατμίζεται, αφού οι αγρότες ποτίζουν σε ακατάλληλες ώρες, είτε από διαρροές των αρδευτικών καναλιών.

Αν η οικολογική συνείδηση επεκταθεί στο τραπέζι μας και περιορίσουμε - για παράδειγμα - την κατανάλωση κρέατος, τότε οι επιπτώσεις που προκαλεί η μόλυνση από το άζωτο (προέρχεται κυρίως από αγροκτήματα, κτηνοτροφικές μονάδες, οχήματα και βιομηχανικά απόβλητα) στην υγεία αλλά και στο περιβάλλον θα περιοριστούν σημαντικά. Αυτό υποστηρίζει έρευνα της European Nitrogen Assessment, η οποία διαπιστώνει ότι η ρύπανση από τα οξείδια του αζώτου στοιχίζει στον κάθε Ευρωπαίο από 150 έως 740 ευρώ τον χρόνο. Η έρευνα έγινε από 200 ειδικούς σε 21 χώρες. Το 60% αυτού του κόστους προκύπτει από τα οξείδια του αζώτου που προκαλούνται από τα καύσιμα για την παραγωγή ενέργειας και τις μεταφορές και το 40% από τη χρήση αζωτούχων λιπασμάτων στον αγροτικό τομέα. Η λύση που προτείνει ο επικεφαλής της έρευνας Μαρκ Σάτον, καθηγητής στο Κέντρο Οικολογίας και Υδρολογίας του Εδιμβούργου, είναι να μειώσουμε το κρέας που καταναλώνουμε, αφού το 85% των αζωτούχων λιπασμάτων στην Ευρώπη χρησιμοποιείται για την παραγωγή ζωοτροφών.

Σ' αυτή την κατεύθυνση λειτουργεί το Slow Food: είναι ένα διεθνές κίνημα με βασικό στόχο την προστασία της τοπικής διατροφικής κληρονομιάς, της τοπικής διατροφικής ποικιλότητας και ταυτότητας, καθώς και την προστασία του δικαιώματος στη γευστική απόλαυση. Πρόκειται για ένα κίνημα αντίστασης ενάντια στην εξάπλωση του fast food. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, το κόστος διατροφής μιας οικογένειας θα μειωνόταν έως και κατά 30% αν επέλεγε τοπικά προϊόντα, τα οποία δεν θα είχαν επιβαρυνθεί με το μεταφορικό κόστος, ούτε με το κόστος για τη συντήρησή τους προκειμένου να αντέξουν τη μεταφορά από τον τόπο παραγωγής στις διεθνείς αγορές. 

Ζωή Λιάκα tanea gr