ΥΠΕΚΑ: Ενεργοβόρα τα περισσότερα κτήρια στη χώρα μας

Ενεργοβόρα είναι στην πλειονότητά τους τα κτήρια στη χώρα μας καθώς, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία για τις ενεργειακές επιθεωρήσεις, τα περισσότερα εντάσσονται σε χαμηλές βαθμίδες ενεργειακής απόδοσης.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής από τα 192.000 κτήρια που επιθεωρήθηκαν στο διάστημα Ιανουαρίου 2011- Σεπτέμβριου 2012, τα 184.000 κατατάσσονται στην κατηγορία Γ ή χαμηλότερη. Είναι επίσης ενδεικτικό ότι πάνω από 51.000 κτήρια κατατάσσονται στη χαμηλότερη ενεργειακή βαθμίδα, περισσότερα από κάθε άλλη κατηγορία, ενώ μόλις 326 κτήρια κατατάσσονται στις δύο πρώτες βαθμίδες (Α + και Α) και 9.730 στις δύο επόμενες (Β+ και Β).

Υπενθυμίζεται ότι οι ενεργειακές επιθεωρήσεις κατέστησαν από πέρυσι υποχρεωτικές για τα κτήρια που πωλούνται η ενοικιάζονται, σε εφαρμογή σχετικής Κοινοτικής Οδηγίας. Η προηγούμενη πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΚΑ είχε θεσπίσει κατώτατες υποχρεωτικές αμοιβές για τους ενεργειακούς επιθεωρητές, οι οποίες καταργήθηκαν πρόσφατα με εγκύκλιο του Υπουργείου. Παράλληλα προχωρά νομοθετική ρύθμιση προκειμένου να θεσπιστούν ανώτατες αμοιβές.
Το ΥΠΕΚΑ σημειώνει ότι το επόμενο βήμα, αφορά στη δημιουργία ενός σώματος μονίμων Ενεργειακών Επιθεωρητών (μέσα από εκπαίδευση και εξετάσεις), στη βελτίωση του νομοθετικού πλαισίου (πρόσφατα ολοκληρώθηκε η ηλεκτρονική διαβούλευση του σχεδίου νόμου για την «Ενεργειακή απόδοση κτηρίων» και σύντομα θα κατατεθεί στη βουλή προς ψήφιση), στην εντατικοποίηση των ελέγχων από την ΕΥΕΠΕΝ και στην αξιολόγηση των συμπερασμάτων της πρώτης καταγραφής, σε συνδυασμό με κατάλληλα κίνητρα και χρηματοδοτικά εργαλεία.
« Με τη συλλογή, επεξεργασία και μελέτη των αποτελεσμάτων από τον έλεγχο των ΠΕΑ, είναι δυνατή η εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων, που θα οδηγήσουν στη λήψη περαιτέρω μέτρων στοχεύοντας σε ουσιαστικές βελτιώσεις του κτηριακού τομέα. Η βελτίωση αυτή είναι πολύ σημαντική, ειδικά στην περίοδο της κρίσης, καθώς θα ωφελήσει τόσο τους ιδιοκτήτες όσο και τους ενοίκους των κτηρίων αυτών, αλλά και την ελληνική οικονομία ευρύτερα», καταλήγει το υπουργείο.
Πηγή:ΑΠΕ-ΜΠΕ 
http://www.naftemporiki.gr/news/cstory.asp?id=2239225
27/9/12

Aνανεώθηκε το «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον»

Aλλαξαν τα εισοδηματικά κριτήρια, αυξήθηκαν ποσοστό επιχορήγησης, προκαταβολή και ο χρόνος αποπληρωμής δανείου
Σήμερα θα υπενθυμίσουμε τα βασικά στοιχεία ενός από τα λίγα προγράμματα που είναι «ανοικτά» αυτή την περίοδο, του Προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον». Το Πρόγραμμα αυτό επιδοτεί παρεμβάσεις για ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων και από τα τέλη Μαρτίου, έχει τροποποιηθεί και ισχύει με νέους ευνοϊκούς όρους. Στο ανανεωμένο πρόγραμμα έχουν καταργηθεί περιορισμοί που υπήρχαν για τα επιλέξιμα κτίρια, άλλαξαν τα εισοδηματικά κριτήρια, αυξήθηκε το ποσοστό επιχορήγησης, αυξήθηκε η προκαταβολή από 30% σε 40%, καλύπτονται οι δαπάνες για ενεργειακή επιθεώρηση, υπάρχει πρόβλεψη για αμοιβή συμβούλου και αυξήθηκε ο χρόνος αποπληρωμής του δανείου. Αναλυτικά, τα βασικά στοιχεία του Προγράμματος έχουν ως ακολούθως:

Επιλέξιμη κατοικία

Επιλέξιμες κατοικίες είναι το σύνολο των μονοκατοικιών, πολυκατοικιών και μεμονωμένων διαμερισμάτων (χωρίς επιπλέον προϋπόθεση) που ικανοποιούν αποκλειστικά τα ακόλουθα κριτήρια:

- Βρίσκονται σε περιοχές με τιμή ζώνης χαμηλότερη ή ίση των 2.100 ευρώ/τ.μ.

- Εχουν καταταχθεί βάσει του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Δ.

Δεν υπάρχει περιορισμός στον αριθμό ιδιοκτησιών ανά πολίτη, ενώ στις πολυκατοικίες όσοι από τους ιδιοκτήτες δεν επιθυμούν να ενταχθούν στο Πρόγραμμα μπορούν να συμμετέχουν με ίδια κεφάλαια. Επίσης, εντάσσονται κενά διαμερίσματα που κατοικούνταν εντός των τελευταίων τριών ετών.

Προϋπολογισμός

Ο επιλέξιμος προϋπολογισμός ανά αίτηση ωφελουμένου δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 15.000 ευρώ συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ (επιλέξιμος προϋπολογισμός παρεμβάσεων).

Οι ωφελούμενοι των τριών κατηγοριών Α, Β και Γ εντάσσονται κατ’ αντιστοιχία στις ακόλουθες κατηγορίες κινήτρων:

Κατηγορία κινήτρων Α1: Επί του τελικού επιλέξιμου προϋπολογισμού, άτοκο δάνειο ύψους 30% με επιδότηση επιτοκίου 100% έως 31.12.2015 και επιχορήγηση ύψους 70%.

Κατηγορία κινήτρων Α2: Επί του τελικού επιλέξιμου προϋπολογισμού, άτοκο δάνειο ύψους 65% με επιδότηση επιτοκίου 100% έως 31.12.2015 και επιχορήγηση ύψους 35%.

Κατηγορία κινήτρων Γ: Επί του τελικού επιλέξιμου προϋπολογισμού, άτοκο δάνειο ύψους 85% με επιδότηση επιτοκίου 100% έως 31.12.2015 και επιχορήγηση ύψους 15%.

Προβλέπεται δυνατότητα λήψης 4/5/6ετούς δανείου, με ή χωρίς εγγυητή, χωρίς προσημείωση ακινήτου, δυνατότητα άμεσης αποπληρωμής του δανείου χωρίς επιβαρύνσεις, καθώς και εξόφληση των προμηθευτών/αναδόχων μέσω της τράπεζας χωρίς την εμπλοκή του πολίτη. Με την υπαγωγή στο πρόγραμμα παρέχεται προκαταβολή 40% του προϋπολογισμού της αίτησης.

Για την ένταξη στο Πρόγραμμα απαιτείται η διενέργεια ενεργειακών επιθεωρήσεων (πριν και μετά τις παρεμβάσεις), το κόστος των οποίων καλύπτεται κατά 100% από το Πρόγραμμα, μετά την επιτυχή υλοποίηση του έργου.

Επιπλέον, καλύπτεται δαπάνη για αμοιβή συμβούλου έργου, έως 250 ευρώ χωρίς ΦΠΑ.

Επιλέξιμες ενέργειες
Οι επιλέξιμες κατηγορίες παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης είναι:

1. Αντικατάσταση κουφωμάτων (πλαίσια / υαλοπίνακες) και τοποθέτηση συστημάτων σκίασης. Λόγω των ανωτέρω ενεργειακών απαιτήσεων η παρέμβαση αφορά κατά βάση, αλλά όχι αποκλειστικά, σε θερμοδιακοπτόμενα κουφώματα με διπλούς υαλοπίνακες. Επιλέξιμη είναι και η αλλαγή μόνο του υαλοπίνακα εάν ο συνολικός συντελεστής θερμοπερατότητας του ανοίγματος (κούφωμα - πλαίσιο και υαλοπίνακας) ικανοποιεί τις ανωτέρω ελάχιστες προδιαγραφές του ΚΕΝΑΚ. Επιλέξιμη, επίσης, είναι η αντικατάσταση εξώπορτας σε μονοκατοικία και κουφωμάτων κλιμακοστασίου και φωταγωγού σε πολυκατοικία. Δεν συμπεριλαμβάνονται όμως «ανοίγματα» προς εσωτερικούς χώρους του κτιρίου θερμαινόμενους ή μη (π.χ. πόρτα διαμερίσματος). Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνεται και η τοποθέτηση εξωτερικών σταθερών σκιάστρων και κινητών προστατευτικών εξωφύλλων στα ανοίγματα (παντζούρια, ρολά).

2. Τοποθέτηση θερμομόνωσης στο κτιριακό κέλυφος συμπεριλαμβανομένου του δώματος / στέγης και της πιλοτής. Στην κατηγορία αυτή είναι επιλέξιμη και η τοποθέτηση εσωτερικής θερμομόνωσης όταν η τοποθέτηση εξωτερικής θερμομόνωσης είναι τεχνικά αδύνατη ή δεν επιτρέπεται από την κείμενη νομοθεσία (π.χ. διατηρητέα κτίρια, παραδοσιακοί οικισμοί). Στην περίπτωση παρεμβάσεων σε στέγη, επιλέξιμες είναι μόνο οι δαπάνες που αφορούν στη θερμομόνωση και υγρομόνωση αυτής.

3. Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης και συστήματος παροχής ζεστού νερού χρήσης. Στην κατηγορία αυτή είναι επιλέξιμες:

- Η εγκατάσταση νέου ή αντικατάσταση συστήματος καυστήρα / λέβητα με καινούργιο σύστημα πετρελαίου ή φυσικού αερίου (κεντρικό ή ατομικό) ή σύστημα που λειτουργεί κυρίως με την αξιοποίηση ανανεώσιμης πηγής ενέργειας, ΑΠΕ (π.χ. καυστήρας βιομάζας, αντλίες θερμότητας, ηλιοθερμικά συστήματα, κλπ.) ή σύστημα συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας υψηλής απόδοσης (ΣΗΘΥΑ). Η εγκατάσταση / αντικατάσταση αφορά στον ηλεκτρομηχανολογικό εξοπλισμό του λεβητοστασίου στο σύνολό του (αυτοματισμοί, κυκλοφορητές, καμινάδα, αντικατάσταση ή μόνωση σωληνώσεων, κλπ.) με εξαίρεση τη δεξαμενή πετρελαίου, καθώς και του δικτύου διανομής. Εξαιρούνται οι τερματικές μονάδες απόδοσης θερμότητας (σώματα καλοριφέρ, ενδοδαπέδιο σύστημα, κλπ.).

- Η τοποθέτηση διατάξεων αυτομάτου ελέγχου της λειτουργίας του συστήματος θέρμανσης, όπως χρονοδιακόπτες, αυτοματισμοί αντιστάθμισης ή/και υδραυλικής ισορροπίας για τη ρύθμιση των μερικών φορτίων (τρίοδη ή τετράοδη ηλεκτροβάννα, ρυθμιστές στροφών κυκλοφορητών, κλπ.), θερμοστάτες χώρων, θερμοστατικές κεφαλές θερμαντικών σωμάτων, κ.λπ., συμπεριλαμβανομένων συστημάτων θερμιδομέτρησης για την κατανομή δαπανών θέρμανσης.

- Η τοποθέτηση ηλιακών συστημάτων για την παροχή ζεστού νερού χρήσης (συλλέκτης, δοχείο αποθήκευσης νερού, βάση στήριξης, σωληνώσεις, κ.λπ.).

Προτάσεις υποβάλλονται έως εξαντλήσεως των πόρων ανά περιφέρεια.

Ωφελούμενοι από το πρόγραμμα

Δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα έχουν μόνο φυσικά πρόσωπα που:

α. έχουν δικαίωμα κυριότητας (πλήρους ή ψιλής) ή επικαρπίας σε επιλέξιμη κατοικία, το οποίο έχει αποκτηθεί μέχρι την ημερομηνία ισχύος του Προγράμματος και

β. πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια των παρακάτω κατηγοριών.

- Ωφελούμενοι κατηγορίας Α1: οι ωφελούμενοι των οποίων το ατομικό δηλωθέν εισόδημα δεν ξεπερνά τις 12.000 ευρώ ή σε περίπτωση εγγάμων το οικογενειακό δηλωθέν εισόδημα δεν ξεπερνά τις 20.000 ευρώ.

- Ωφελούμενοι κατηγορίας Α2: οι ωφελούμενοι των οποίων το ατομικό δηλωθέν εισόδημα είναι μεγαλύτερο των 12.000 ευρώ και δεν ξεπερνά τις 40.000 ευρώ ή σε περίπτωση εγγάμων το οικογενειακό δηλωθέν εισόδημα είναι μεγαλύτερο των 20.000 ευρώ και δεν ξεπερνά τις 60.000 ευρώ.

- Ωφελούμενοι κατηγορίας Β: οι ωφελούμενοι των οποίων το ατομικό δηλωθέν εισόδημα είναι μεγαλύτερο των 40.000 ευρώ και δεν ξεπερνά τις 60.000 ευρώ ή σε περίπτωση εγγάμων το οικογενειακό δηλωθέν εισόδημα είναι μεγαλύτερο των 60.000 ευρώ και δεν ξεπερνά τις 80.000 ευρώ.

kathimerini gr
22/9/12

Τέλος στον εφιάλτη της ΑΗΚ...ΕΥΦΥΗ συστήματα μέτρησης της ηλεκτρικής κατανάλωσης

Ήρθε η ώρα και για τους έξυπνους μετρητές ηλεκτρισμού -
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, με την εφαρμογή των έξυπνων μετρητών ενέργειας, βάζει τέλος στον πονοκέφαλο που προκαλούν για τους περισσότερους Κύπριους, οι εφιαλτικοί αριθμοί που αναγράφονται στους λογαριασμούς της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου
ΕΥΦΥΗ συστήματα μέτρησης της ηλεκτρικής κατανάλωσης

Σύμφωνα με τον Επίτροπο Περιβάλλοντος, Χαράλαμπο Θεοπέμπτου, ένα από τα κύρια πράγματα που προωθεί η Ε.Ε. για την εξοικονόμηση της ενέργειας, είναι η αντικατάσταση των μετρητών ενέργειας με τους λεγόμενους έξυπνους μετρητές, που στοχεύουν στην αλλαγή της συμπεριφοράς των καταναλωτών.


Ο έξυπνος μετρητής θα αντικαταστήσει σύντομα τον παραδοσιακό μετρητή ηλεκτρισμού που έχουμε στα σπίτια μας, δίνοντάς μας ένα εξαιρετικό βοήθημα στη διαχείριση της κατανάλωσης ενέργειας.
Στόχος της Ε.Ε. είναι τα 80% των μετρητών της κάθε χώρας να είναι έξυπνοι μετρητές και με βάση την Οδηγία 2009/72/ΕΚ, τα κράτη μέλη υπέβαλαν πρόσφατα στην Επιτροπή συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα και στόχους. Στην Κύπρο, η ΑΗΚ ετοιμάζει πιλοτικό πρόγραμμα εγκατάστασης έξυπνων μετρητών.
Στο Παράρτημα 1 της Οδηγίας αναφέρεται ότι «η υλοποίηση αυτών των συστημάτων μέτρησης δύναται να υπόκειται σε οικονομική αξιολόγηση όλων των μακροπρόθεσμων στοιχείων κόστους και οφέλους για την αγορά και τους επιμέρους καταναλωτές, σε σχέση με τη μορφή ευφυούς μέτρησης που είναι οικονομικά περισσότερο εύλογη και αποδοτική, καθώς και το χρονικό πλαίσιο στο οποίο είναι εφικτή η εξάπλωση των συστημάτων».
Η Οδηγία αναφέρει, επίσης, ότι «εάν η ανάπτυξη ευφυών μετρητών εκτιμηθεί θετικά, τουλάχιστον το 80% των καταναλωτών πρέπει να εξοπλιστούν με ευφυή συστήματα μέτρησης έως το 2020».
Στη σύσταση για την προετοιμασία και σταδιακή εφαρμογή των έξυπνων μετρητών, η Ε.Ε. δίνει και κατευθυντήριες γραμμές για το τι πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στην αξιολόγηση, με αναφορές στην:
· προσαρμογή στις τοπικές συνθήκες,
· ανάλυση κόστους - οφέλους,
· ανάλυση ευαισθησίας,
· αξιολόγηση των επιδόσεων, των εξωτερικών επιδράσεων και του κοινωνικού αντίκτυπου,
· προσαρμογή στις τοπικές συνθήκες.
Πολύ ενδιαφέρουσα είναι επίσης και η περιγραφή για τις ελάχιστες υπηρεσίες που θα προσφέρουν οι νέοι αυτοί μετρητές στους καταναλωτές με τη δυνατότητα ανάγνωσης μετρήσεων απευθείας από τον πελάτη και την ανανέωση των ενδείξεων μετρητών αρκετά συχνά, ώστε να καθίσταται δυνατή η αξιοποίηση των πληροφοριών για την επίτευξη εξοικονόμησης ενέργειας από τους καταναλωτές.

Στο εσωτερικό του σπιτιού μας
Οι έξυπνοι μετρητές, που θα αντικαταστήσουν τα παραδοσιακά ρολόγια, θα τοποθετούνται στο εσωτερικό της οικίας και όχι εξωτερικά στην είσοδο της οικίας ή πολυκατοικίας, όπως γίνεται μέχρι σήμερα. Και αυτό διότι δεν θα χρειάζεται πλέον να είναι προσβάσιμοι από τα συνεργεία της ΑΗΚ και τους εξωτερικούς εργολάβους για την καθιερωμένη καταμέτρηση, καθώς με την εγκατάστασή τους η καταγραφή της κατανάλωσης του καθενός από εμάς θα γίνεται μέσω κατάλληλου τηλεπικοινωνιακού καναλιού. Κάθε μετρητής θα αποστέλλει αυτόματα τα στοιχεία της κατανάλωσης του κατόχου του (πιθανότατα μέσω ασύρματου δικτύου) σε έναν κεντρικό υπολογιστή της ΑΗΚ που θα τα συλλέγει και θα τα επεξεργάζεται.
Ο πελάτης θα μπορεί ανά πάσα στιγμή, κοιτάζοντας στην οθόνη του μετρητή, να γνωρίζει (και άρα να ελέγχει) τι καταναλώνει. Δηλαδή, μόλις θα θέτει σε λειτουργία μια ενεργοβόρο συσκευή, π.χ. τον θερμοσίφωνα, αυτόματα ο ηλεκτρονικός μετρητής του θα δείχνει αύξηση φορτίου κ.ο.κ. Έτσι θα μπορεί να περιορίζει την άσκοπη χρήση στην κατανάλωση ενέργειας, ενώ παράλληλα θα πάψει να παραλαμβάνει λογαριασμούς που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματική κατανάλωση.
Δυνατότητες
ΟΣΟΝ αφορά τις εταιρείες πώλησης ηλεκτρισμού, με βάση τη σύσταση οι έξυπνοι μετρητές θα πρέπει να έχουν τις πιο κάτω ελάχιστες δυνατότητες:
· Δυνατότητα εξ αποστάσεως ανάγνωσης των μετρητών.
· Πρόβλεψη αμφίδρομης επικοινωνίας μεταξύ του ευφυούς συστήματος μέτρησης και εξωτερικών δικτύων για τη συντήρηση και τον έλεγχο του συστήματος μέτρησης.
· Δυνατότητα μετρήσεων με επαρκή συχνότητα, ώστε οι πληροφορίες να χρησιμοποιούνται για τον προγραμματισμό του δικτύου.
· Υποστήριξη προηγμένων συστημάτων τιμολόγησης.
· Δυνατότητα εξ αποστάσεως εκκίνησης/διακοπής της σύνδεσης.
· Παροχή ασφαλών επικοινωνιών για δεδομένα.
· Πρόληψη και ανίχνευση απάτης. Αυτή η λειτουργία σχετίζεται με την πλευρά της προσφοράς: ασφάλεια και προστασία από κακόβουλες πράξεις όσον αφορά την πρόσβαση.
Οι έξυπνοι μετρητές έχουν και τα προβλήματά τους και προκαλούν πολλές συζητήσεις στο εξωτερικό:
· Υπάρχει θέμα προστασίας προσωπικών δεδομένων εφόσον η εταιρεία γνωρίζει από την κατανάλωση πότε κάποιος είναι στο σπίτι και στοιχεία από τον τρόπο ζωής του.
· Μπορεί η κλιμακωτή και ανά ώρα χρέωση να είναι τέτοια που στο τέλος αντί εξοικονόμηση, η εταιρεία ηλεκτρισμού να αυξήσει τα κέρδη της, γιατί αν για παράδειγμα το φτηνό ρεύμα είναι στις 3 το πρωί, δεν θα μπορεί να το αξιοποιήσει η μεγάλη μάζα του πληθυσμού.
· Στα φτωχικά νοικοκυριά, όπου η κατανάλωση είναι ήδη χαμηλή, το κόστος αγοράς του έξυπνου μετρητή είναι δυσανάλογα υψηλό και ίσως και αχρείαστο. 
 Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ
9/9/12 
--

• «Eξυπνοι» μετρητές ενέργειας σε σχολεία για οικονομία, ευαισθητοποίηση

  

   

ΠΡΑΣΙΝΗ ΠΟΛΗ: Η ιστορία του κάθετου κήπου ή πράσινου τοίχου

ΤΗΣ ΓΕΩΠΟΝΟΥ ΝΙΚΗΣ Ν. ΚΕΦΑΛΑ
kefala_niki@yahoo.com

Με τον όρο «κάθετος κήπος» εννοούμε τη φύτευση πάνω στις κάθετες επιφάνειες των κτιρίων σε μια προσπάθεια να φέρουμε τη φύση πιο κοντά στις πυκνοδομημένες περιοχές και να συμβάλλουμε στην αισθητική αναβάθμιση των κτιρίων. Οι «πράσινοι τοίχοι» αποτελούν επίσης την καλύτερη εναλλακτική λύση σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει η δυνατότητα φύτευσης στο έδαφος και θέλουμε να καλύψουμε μεγάλες κάθετες επιφάνειες σε σύντομο χρονικό διάστημα, με θεαματικά αποτελέσματα.

Εκτός από τα πλεονεκτήματα κάθε πνεύμονα πρασίνου σε μία πόλη, όπως η απορρόφηση των ρύπων, η παραγωγή οξυγόνου και η μείωση της θερμοκρασίας, ένας κάθετος κήπος συμβάλλει και στην ενεργειακή συμπεριφορά του κτιρίου. Δεν είναι τυχαίο που σε κλίματα με ψυχρούς Χειμώνες, προτιμώνται τα φυλλοβόλα φυτά σε τοίχους που δέχονται την ηλιακή ακτινοβολία. Αντίθετα σε τοίχους που δεν δέχονται ηλιακή ακτινοβολία επιλέγονται αειθαλή έτσι ώστε να εμποδίσουν την φυγή θερμότητας από το εσωτερικό του κτιρίου.

Ερευνητές του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών μιλούν για ένα «φυσικό κλιματιστικό» που μειώνει μέχρι και 6?C τη θερμοκρασία κατά τους καλοκαιρινούς μήνες στους χώρους που εφάπτονται της φύτευσης. Αυτά για τους επιστήμονες, γιατί οι πιο... καλλιτεχνικές φύσεις «διαβάζουν» στους κάθετους κήπους την μετάλλαξη του βαρετού, άψυχου, τσιμεντένιου τοίχου σε ζωντανή, πράσινη επιφάνεια με κίνηση και χρωματικές εναλλαγές όλο τον χρόνο!

Συνοψίζοντας τα πλεονεκτήματα τους θα λέγαμε πως:

• Βελτιώνουν την ποιότητα του αέρα συγκρατώντας τα αιωρούμενα σωματίδια και την σκόνη.
• Μειώνουν την θερμοκρασία του περιβάλλοντος εντός και εκτός κτιρίου.
• Συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ενέργειας.
• Προστατεύουν από την υπεριώδη ακτινοβολία.
• Απορροφούν ποσότητα όμβριων υδάτων και μειώνουν τις πλημμύρες.
• Παρέχουν ηχομόνωση, περιορίζοντας τις επιπτώσεις από την ηχορύπανση.
• Προστατεύουν τις εξωτερικές επιφάνειες των κτιρίων από την φθορά του χρόνου.
• Βελτιώνουν την αισθητική όψη του κτιρίου.
• Βοηθούν στην διατήρηση της βιοποικιλότητας των αστικών περιοχών.
• Αποτελούν καταφύγιο για τα πουλιά.
• Στον αντίποδα τα μειονεκτήματα τους είναι:
• Το υψηλό κόστος κατασκευής (200-400 €/τ.μ.).
• Η κατανάλωση νερού για την άρδευσή τους- και το οποίο δεν είναι πάντα ανακυκλώσιμο-με ότι αυτό συνεπάγεται για την επάρκεια και το αντίτιμό του.
• Η χρήση πολλών μη ανακυκλώσιμων συνθετικών υλικών.
• Η κατανάλωση ενέργειας για τον φωτισμό τους.

Συμπερασματικά, ξεπερνώντας το οικονομικό κόστος και σεβόμενοι τις όποιες οικολογικές ανησυχίες, θα θέλαμε να σταθούμε στην τεράστια ανάγκη των ανθρώπων των μεγαλουπόλεων για ποιότητας ζωής μέσα σε ένα πράσινο περιβάλλον και οι κάθετοι κήποι είναι μια «φρέσκια» πρόταση!

Tip
Δεν ξέρουμε αν οι κρεμαστοί κήποι της Βαβυλώνας υπήρξαν πραγματικά το 600 π.χ., ξέρουμε όμως ότι μπορούν να υπάρξουν σήμερα σε όλο τους το μεγαλείο!

ΗΜΕΡΗΣΙΑ
"Η" 11/8

Παράθυρα – Σκίαστρα & Εξοικονόμηση Ενέργειας

Η σκίαση και η ηλιοπροστασία αποτελούν βασικά στοιχεία για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και της καθημερινής διαχείρισης των υπαρχόντων κτιρίων αλλά και για τη βελτιστοποίηση των σχεδίων των νέων κτιρίων χαμηλής κατανάλωσης ενέργειας. Αυτή η τεχνολογία δεν χρησιμοποιείται συχνά ενώ μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και του αποτυπώματος άνθρακα στο δομημένο περιβάλλον, ενώ ταυτόχρονα μπορεί να βελτιώσει τη θερμική και οπτική άνεση των ενοίκων. Πρέπει όμως να ληφθεί υπόψη στην πρώτη μελέτη του σχεδιασμού του κτιρίου ή στο αρχικό σχέδιο ανακαίνισής του.

Νέες και αξιόπιστες μελέτες παρακολούθησης του κλιματικού συστήματος της γης παρέχουν ισχυρές ενδείξεις για αυξήσεις των κλιματικών αλλαγών που προκαλεί ο άνθρωπος με δαπανηρές και ανεπιθύμητες συνέπειες για τις κοινωνίες σε παγκόσμιο επίπεδο. Έτσι εξηγείται γιατί η βιωσιμότητα εκλαμβάνεται πλέον ως μια ηθική ευθύνη. Η μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου έχει μείνει πίσω σε σχέση με τους συμφωνημένους στόχους. Οι παγκόσμιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα το 2010 άγγιξαν τη μεγαλύτερη τιμή όλων των εποχών, σύμφωνα με έγκυρες πηγές. Στο μεταξύ, περίπου 30% του συνολικού της ηλεκτρικής ενέργειας παγκοσμίως παράγεται σε εργοστάσια που καίνε άνθρακα με το ποσοστό όλο και να αυξάνεται. Κάτι τέτοια δεν βοηθά καθόλου.

Οι τιμές της ενέργειας αυξάνονται συνεχώς αλλά το δομημένο περιβάλλον εξακολουθεί να καταναλώνει τα δύο πέμπτα του συνόλου της πρωτογενούς ενέργειας και να εκπέμπει το 36% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Συνεπώς, δεν πρέπει να μας εκπλήσσει το γεγονός ότι υπάρχει ένα ισχυρό αίτημα για καλύτερη ενεργειακή απόδοση των κτιρίων. Το 2008, η Ευρωπαϊκή Ένωση ενέκρινε ένα απαιτητικό κλιματικό κι ενεργειακό πακέτο που δέσμευε την Ευρώπη να κάνει στροφή σε μια ιδιαίτερα αποδοτική κι ανταγωνιστική οικονομία με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Με κτίρια που προσφέρουν τις πιο ελπιδοφόρες δυνατότητες για εξοικονόμηση ενέργειας, η Ενεργειακή Απόδοση των Κτιρίων (ΟΕΕΚ) και ιδιαίτερα το ανανεωμένο και αυστηρό πλαίσιο του 2010, είναι το κλειδί για την επίτευξη του δύσκολου στόχου.

Η εξοικονόμηση ενέργειας της τάξης του 30 με 60% μπορεί να επιτευχθεί με έξυπνες, ολοκληρωμένες και συνδυασμένες τεχνολογίες ολιστικής αρχιτεκτονικής δόμησης, τόσο για τις νέες κατασκευές όσο και για τις ανακαινίσεις. Σύντομα, για τα κράτη-μέλη της ΕΕ θα είναι νομική υποχρέωση, ενώ από το 2020 και μετά όλα τα νέα κτίρια θα πρέπει να είναι “σχεδόν μηδενικής ενέργειας”. Υπάρχει βέβαια ένα τεράστιο απόθεμα των ήδη υπαρχόντων κτιρίων. Προς το παρόν, μόλις το 1 με 1,5% των κτιρίων ανακαινίζεται κάθε χρόνο, ρυθμός αργός, που πρέπει να φτάσει το λιγότερο το 3% βασιζόμενος στις καλύτερες προδιαγραφές για ενεργειακή απόδοση. Τόσο στις περιπτώσεις νέας κατασκευής, όσο και στις περιπτώσεις ανακαίνισης, αυτό που έχει προτεραιότητα είναι η καλύτερη μόνωση των αδιαφανών μερών του κελύφους του κτιρίου, καθώς και η μείωση της διαρροής του αέρα, με σωστό εξαερισμό που εξασφαλίζει υγιείς εσωτερικές κλιματικές συνθήκες. Αυτό που παραβλέπεται όμως πιο συχνά, είναι ο σοβαρός κίνδυνος υπερθέρμανσης που μπορεί να προκύψει τις καλοκαιρινές περιόδους.

Στα περισσότερα σπίτια κι εμπορικά καταστήματα, το κέλυφος του κτιρίου είναι η βασική πηγή απώλειας ή κέρδους της ενέργειας. Από τα μέρη του σπιτιού, ενώ τα παράθυρα είναι ένα στατικό στοιχείο, οι καιρικές συνθήκες διαφοροποιούνται συνεχώς. Ωστόσο, ο καθένας ελπίζει και προσδοκά να αισθάνεται άνετα στο εσωτερικό του κτιρίου όλες τις ώρες. Μια από τις βασικές απαντήσεις σ’ αυτό το δίλημμα είναι η δυναμική σκίαση. Η σκίαση μειώνει ή ελαχιστοποιεί την ανάγκη για ενεργητικό δροσισμό σε καλοκαιρινές συνθήκες, ελέγχοντας την ποσότητα ηλιακής ενέργειας που εισέρχεται από τα παράθυρα. Η κατάλληλη διαχείριση της ηλιακής σκίασης, που επιτυγχάνεται με τη σωστή χρήση από τους ενοίκους και με αυτοματοποιημένα συστήματα ελέγχου, επιτρέπει τη συλλογή των ελεύθερων ανανεώσιμων πηγών ηλικιακής ενέργειας κατά τη διάρκεια της θερινής περιόδου. Και στις δύο εποχές, προσφέρει επιπλέον μόνωση των διαφανών τμημάτων του κελύφους του κτιρίου, το οποίο βοηθά στη μείωση της απώλειας θερμότητας τις κρύες μέρες και στον περιορισμό της απόκτησης θερμότητας το καλοκαίρι. Η σκίαση και ηλιοπροστασία, διαχειρίζεται κι ελέγχει επίσης την ημερήσια αγωγιμότητα, μειώνοντας την αντανάκλαση και βελτιώνοντας την οπτική άνεση, δημιουργώντας έτσι καλύτερους εσωτερικούς χώρους εργασίας. Αυτό είναι μεγάλο πλεονέκτημα, καθώς η κοινή λογική λέει πως οι άνθρωποι προτιμούν το φυσικό φως γιατί βελτιώνει την άνεση και την ευεξία. Η σκίαση και ηλιοπροστασία επιτρέπει τη χρήση μεγάλων επιφανειών γυαλιού που συμβάλλουν προς αυτή την κατεύθυνση.

Απόδειξη της επίδρασης της ηλιακής ενέργειας παρέχουν οι εργαστηριακές έρευνες, οι μετρήσεις πεδίου και τα προγράμματα προσομοίωσης όπως το EnergyPlus ή το TRNSYS. Η ES-SO (Ευρωπαϊκή Οργάνωση Ηλιακής Σκίασης) ανέθεσε το 2006 την εκπόνηση επιστημονικής μελέτης η οποία κατέληξε στο συμπέρασμα πως σχεδόν το 10% της ενέργειας που χρησιμοποιείται σε απλά κτίρια θα μπορούσε να εξοικονομηθεί, αν μόνο τα μισά παράθυρα είχαν σκίαση ή παντζούρια, εσωτερικά ή εξωτερικά1. Καθώς η αγορά τεχνητού δροσισμού -air conditioning- παρουσιάζει αλματώδη ανάπτυξη, η μείωση ή η εξάλειψη των αναγκών αυτού του είδους τεχνητού δροσισμού και ο θετικός αντίκτυπος τους απέναντι στην ανάπτυξη των ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής αποτελούν σημαντικά πλεονεκτήματα. Η εξωτερική σκίαση είναι μία φυσική μέθοδος του παθητικού δροσισμού και μπορεί σε μεγάλο βαθμό να μειώσει τις ανάγκες δροσισμού, όπως έχουν δείξει διάφορες μελέτες και μετρήσεις. Και η εσωτερική σκίαση, όμως, παρέχει πολλά οφέλη καθώς επιτυγχάνει καλύτερο έλεγχο του ημερήσιου φωτός και εξασφαλίζει περισσότερη μόνωση στα παράθυρα.

Για τη στήριξη του νέου ανανεωμένου πακέτου οδηγιών του ΟΕΕΚ, για τη βιομηχανία σκίασης και ηλιοπροστασίας, μέσω του ES-SO, έχει ξεκινήσει δυναμικά μια νέα σειρά δράσεων για την ενίσχυση στοχευμένων επενδύσεων ενεργειακής απόδοσης σε όλη την Ευρώπη, διατηρώντας παράλληλα άμεση συνεργασία με την αντίστοιχη βιομηχανία της Βόρειας Αμερικής και της Ασίας. Οι ενέργειες αυτές αφορούν μια ενημερωτική κι εκπαιδευτική εκστρατεία βασισμένη στα ήδη υπάρχοντα εργαλεία και πληροφορίες, ενώ ταυτόχρονα βελτιώνουν την τεχνική βάση για πιο ισχυρές δράσεις στο μέλλον που θα εξυπηρετούν και θα υποστηρίζουν τους στόχους του 2020. Η ενημέρωση και η εκπαίδευση θα προκαλέσουν μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση για τα οφέλη της σκίασης και της ηλιοπροστασίας που ποικίλουν ανάλογα με τη μορφή, τον τύπο του κτιρίου αλλά και του πελάτη, που μπορεί να είναι ιδιοκτήτης κατοικίας ή επαγγελματικού κτιρίου. Βέβαια, η βασική επιστήμη και τεχνολογία είναι ίδιες κι εφαρμόζονται ομοίως σε όλο τον κόσμο. Η βιομηχανία σκίασης και ηλιοπροστασίας παγκοσμιοποιείται και προσφέρει το ίδιο ευρύ φάσμα υλικών και μηχανημάτων σε κάθε ήπειρο. Οι προμηθευτές προϊόντων διαθέτουν υψηλής απόδοσης εμπορεύματα και στη συνέχεια οι αρχιτέκτονες και οι ιδιοκτήτες ακινήτων προσαρμόζουν τις επιλογές τους ώστε να συμβαδίζουν με τις περιφερειακές και τοπικές ανάγκες των κτιρίων κάθε τύπου.

Για να είναι αποτελεσματική η εγκατάσταση των συστημάτων σκίασης πρέπει να τεθεί σε συζήτηση από την πρώτη κιόλας συνάντηση του αρχιτέκτονα με τον πελάτη. Πρέπει να είναι μάλιστα στα πλαίσια του οικοδομικού κώδικα και να περιλαμβάνεται σε κάποιο σύστημα πιστοποίησης όπως το BREEAM ή το LEED. Ο κλάδος, βέβαια, οργανώνει τους ερευνητές, τους εκπαιδευτές, τους κατασκευαστές και την αγορά ώστε η τεχνολογία να μπορεί δυναμικά και αποτελεσματικά να εφαρμοστεί και τα επιπρόσθετα οφέλη να καρπωθούν προς όφελος των βασικών εθνικών στόχων εξοικονόμησης ενέργειας. Μεταξύ των βημάτων που πρέπει να ακολουθηθούν είναι: α) η υποστήριξη, η ανάπτυξη και η υιοθέτηση της CEN και των προτύπων ISO για τις οπτικές ιδιότητες και την απόδοση των υλικών σκίασης και ηλιοπροστασίας, β) η προώθηση της χρήσης των εργαλείων προσομοίωσης και σχεδιασμού που βασίζονται σε κοινές βάσεις δεδομένων και συνεκτικούς τεχνικούς αλγορίθμους, γ) η ανάπτυξη νέων παραμέτρων και η βαθμολόγηση των προϊόντων που αξιολογούν ορθά την απόδοση των εναλλακτικών συστημάτων και σχεδίων και βοηθούν στον προσδιορισμό της ποσότητας των τεχνικών πλεονεκτημάτων.

Η σκίαση και η ηλιοπροστασία μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην αυξανόμενη παγκόσμια αναζήτηση για κτίρια σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας και για ριζικές μετατροπές, και κατ’ επέκταση, στην πρόκληση για δραστική μείωση τη χρήσης ενέργειας και των εκπομπών αερίων του φαινομένου του θερμοκηπίου που αναλογούν στο κτιριακό μας απόθεμα.

Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε την ιστοσελίδα www.es-so.eu

buildinggreen.gr

«Δροσερά» δομικά υλικά βοηθούν τις καυτές πόλεις να «ανασάνουν»

Χωμάτινοι ή πέτρινοι δρόμοι (καλντερίμια), τα σπίτια χαμηλά φτιαγμένα από πέτρα, ρυάκια να διατρέχουν τις γειτονιές, δένδρα να χαρίζουν τον ίσκιο τους, στον περαστικό που απολάμβανε τον καθαρό, δροσιστικό αέρα. Αυτή είναι η χθεσινή εικόνα των πόλεων.

Σήμερα, οι πόλεις τα καλοκαίρια «βράζουν». Οι πράσινες επιφάνειες συρρικνώθηκαν, τα τσιμεντένια «θηρία» υψώθηκαν κλείνοντας τις διόδους του αέρα και το τσιμέντο απορροφά τη θερμότητα όλο το πρωί και την απελευθερώνει με το ηλιοβασίλεμα.

Οι επιστήμονες αναζητούν τρόπους να κατεβάσουν τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος, χρησιμοποιώντας δροσερά δομικά υλικά. Ψυχρή άσφαλτος, κυβόλιθοι και πλάκες πεζοδρομίων, αεραγωγοί, πράσινο και νερό αποτελούν κάποιες από τις λύσεις που έχουν δοκιμαστεί με επιτυχία σε ανοιχτούς χώρους και βελτιώνουν το μικροκλίμα των πόλεων.

Στα 4.500 τετραγωνικά μέτρα στο πάρκο του Φλοίσβου, στο Παλαιό Φάληρο, αντικαταστάθηκαν η άσφαλτος, το τσιμέντο και οι κοινές πλάκες με ψυχρή άσφαλτο και πλάκες, που δεν απορροφούν τη ζέστη, δημιουργήθηκαν εστίες σκίασης και φυτεύτηκαν δέντρα. Το έργο αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες εφαρμογές δροσερών πεζοδρομίων στον κόσμο και πραγματοποιήθηκε από την ομάδα μελετών Κτιριακού Περιβάλλοντος του Τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών με επικεφαλής τον καθηγητή Μάνθο Σανταμούρη, ο οποίος είναι και πρόεδρος του ΚΑΠΕ (Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας).

«Η μέγιστη θερμοκρασία μια πολύ ζεστή μέρα του καλοκαιριού μειώθηκε κατά 1,9 βαθμούς Κελσίου, ενώ η θερμοκρασία εδάφους κατά 12 βαθμούς» εξηγεί στο ΑΜΠΕ ο κ. Σανταμούρης.

Η αρχιτέκτονας και καθηγήτρια Φλώρα- Μαρία Μπουγιατιώτη αναφέρει πως σε πολύ πυκνοδομημένες περιοχές ο άνεμος δεν καταφέρνει να περάσει ή και να ανανεωθεί μέσα στον αστικό ιστό, γεγονός που αποτρέπει την απομάκρυνση των αέριων ρύπων. Οι στενοί δρόμοι σε συνδυασμό με τα ψηλά κτίρια εμποδίζουν τη θερμική ακτινοβολία, που απορροφάται μέσα στην ημέρα ως επί το πλείστον από τις αντανακλάσεις των κτιρίων, να διαφύγει κατά τη διάρκεια της νύχτας. Ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως οι βιομηχανίες, τα αυτοκίνητα και τα κλιματιστικά συμβάλλουν κι αυτές στην αύξηση της θερμότητας.

Η έλλειψη βλάστησης και νερού, συνεχίζει η κ. Μπουγιατιώτη, δυσχεραίνει ακόμα περισσότερο τον φυσικό δροσισμό των πόλεων. Το υγρό στοιχείο καταπολεμά τη ζέστη, καθότι κατά την άμεση εξάτμισή του, απορροφά σημαντικά ποσά θερμότητας από το περιβάλλον. Παρομοίως, τα φυτά κατά τη διαπνοή τους δροσίζουν την ατμόσφαιρα. Σύμφωνα με την ίδια, το νερό που έχει το φυτό, εξατμίζεται από τα φύλλα των δέντρων κατά τη διάρκεια της φωτοσύνθεσης. Γι αυτό η αίσθηση δροσιάς και υγρασίας σε ένα δάσος είναι τόσο έντονη.

Ο κ. Σανταμούρης αναφέρει πως όλα τα παραπάνω μαζί με τα ακατάλληλα υλικά, όπως τσιμέντο, άσφαλτος, μπετόν, τζάμια- καθρέφτες, αποτελούν βασικές αιτίες του φαινόμενου της «θερμικής νησίδας» που παρατηρείται σε τουλάχιστον 30 πόλεις στην Ευρώπη και σε περισσότερες από 120 σε όλο τον κόσμο, με θερμοκρασίες ως και 10 βαθμών Κελσίου υψηλότερες στα αστικά κέντρα από τις περιαστικές περιοχές. Η χρήση ακατάλληλων υλικών αυξάνει πολύ την επιφανειακή θερμοκρασία της πόλης, με συνέπεια την αύξηση της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος.

Το κόστος των «ψυχρών» υλικών, προσθέτει ο κ. Σανταμούρης, είναι περίπου το ίδιο με των συμβατικών και η «ψυχρή» ή συνθετική άσφαλτος μπορεί να μειώσει έως και 22% τη θερμοκρασία του εδάφους. Η εφαρμογή της, που γίνεται και πάνω από την παλιά άσφαλτο, έχει τη δυνατότητα να εξασφαλίσει χαμηλότερη θερμοκρασία στα κτίρια, μιας και εισέρχεται λιγότερη θερμότητα στο εσωτερικό τους. Για την ακρίβεια, δεδομένου πως η ψυχρή άσφαλτος ανακλά την ηλιακή ακτινοβολία και δεν την απορροφά, τόσο το κέλυφος, όσο και το εσωτερικό των κτιρίων που είναι κοντά στην άσφαλτο, παραμένουν πιο δροσερά, χαρίζοντας καλύτερες συνθήκες θερμικής άνεσης.

Τα ψυχρά υλικά, τονίζει η κ. Μπουγιατιώτη, συμβάλλουν στον περιορισμό της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, επειδή μεταφέρεται λιγότερη θερμότητα στον περιβάλλοντα αέρα. Η θερμότητα επιταχύνει τις χημικές αντιδράσεις στην ατμόσφαιρα που οδηγούν σε υψηλές συγκεντρώσεις του όζοντος. Επιπλέον, η ατμοσφαιρική ρύπανση που χαρακτηρίζει τις σύγχρονες πόλεις λειτουργεί αρνητικά, εμποδίζοντας τη διαφυγή της θερμικής ακτινοβολίας στο διάστημα και την εγκλωβίζει στην πόλη.

Ο κ. Σανταμούρης ενημερώνει πως το ΚΑΠΕ (Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας) θα χρηματοδοτήσει 18 παρόμοια έργα, κόστους 60 εκατομμυρίων ευρώ σε όλη την Ελλάδα. Ένα, βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη στο Μαρούσι, όπου οι παλιές πλάκες, η άσφαλτος και άλλα «θερμά» υλικά αντικαθίστανται με «δροσερά», τοποθετούνται αεραγωγοί διανομής ψυχρού αέρα, ενώ θα γίνεται εκτενής χρήση πρασίνου και νερού. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της ομάδας, η καλοκαιρινή θερμοκρασία αναμένεται να πέσει κατά 3,4 βαθμούς κελσίου σε ημέρες καύσωνα. Η αισιοδοξία τους πηγάζει από πετυχημένα παραδείγματα που έχουν λάβει μέρος, όπως η ανάπλαση των Τιράνων στην Αλβανία, όπου και εκεί χρησιμοποιήθηκαν αεραγωγοί και οι υπόλοιπες μέθοδοι που προτείνουν.

ΑΜΠΕ

anatolh.com

------------

ΣΧΕΤΙΚΟ:

• Ψυχρή άσφαλτος "ανάσα" στην πόλη

Παρίσι: Δωρεάν συσκευές για πιο «πράσινα» σπίτια

Η μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος και η προστασία του περιβάλλοντος αρχίζει από το σπίτι και τις προσωπικές συνήθειες. Έτσι, η Υπηρεσία Κλίματος του Παρισιού ανακοίνωσε ότι θα μοιράσει σε όσους Γάλλους το επιθυμούν συσκευές, οι οποίες μετρούν την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος και νερού, βοηθώντας τους ιδιοκτήτες να μειώσουν τις σπατάλες και βέβαια να εξοικονομήσουν χρήματα.

Το πακέτο περιλαμβάνει ένα βατόμετρο και ένα ροόμετρο, δύο απλά εργαλεία, τα οποία μπορούν να μετρήσουν την κατανάλωση μίας συσκευής (π.χ. της τηλεόρασης ή του κλιματιστικού) και μίας πηγής νερού (π.χ. της βρύσης του μπάνιου).

Οι χρήστες θα μπορούν έτσι εύκολα να δουν τι καταναλώνουν -και για τι πληρώνουν- και να αποφασίσουν πώς μπορούν να περιορίσουν τα τιμολόγιά τους.

Στο kit περιλαμβάνεται επίσης ένας λαμπτήρας χαμηλής κατανάλωσης, ένα πολύπριζο και μια συσκευή που περιορίζει τη ροή του νερού. Όσοι επωφεληθούν της προσφοράς αποκτούν επίσης πρόσβαση σε συμβούλους, οι οποίοι μπορούν να τους βοηθήσουν στην προσπάθεια μείωσης της κατανάλωσής τους, τηλεφωνικά, μέσω μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή ακόμη και με κατ' οίκον επισκέψεις.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της υπηρεσίας, τα έξοδα θέρμανσης αντιστοιχούν στο 60 με 70% του τιμολογίου ηλεκτρικού ρεύματος ενός μέσου γαλλικού σπιτιού. Ακολουθούν τα έξοδα για μεμονωμένες οικιακές συσκευές (13%) και για ζεστό νερό χρήσης (10%).

Το Παρίσι δεν είναι η πρώτη πόλη που αναλαμβάνει μια τέτοια πρωτοβουλία. Η κυβέρνηση της Νέας Νότιας Ουαλίας, στην Αυστραλία, επένδυσε περίπου 55 εκατομμύρια ευρώ στο «Πρόγραμμα Εξοικονόμησης Ενέργειας για Σπίτια», στο πλαίσιο του οποίου βοηθά πάνω από 200.000 νοικοκυριά να μειώσουν την κατανάλωση και τις δαπάνες τους έως και κατά 20%.

Στο πλαίσιο του προγράμματος, που απευθύνεται σε οικονομικά ευάλωτες οικογένειες, ένας ειδικός επισκέπτεται τους ενδιαφερόμενους για μια πρώτη αξιολόγηση. Στη συνέχεια, τεχνικοί εγκαθιστούν έναν ηλεκτρικό πίνακα με λειτουργία stand-by, τέσσερις λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας, τηλέφωνο μπάνιου χαμηλής ροής και πολλά ακόμη χρήσιμα εργαλεία.

Οι υπεύθυνοι του προγράμματος υπολόγισαν ότι τα νοικοκυριά που θα ενταχθούν σε αυτό θα εξοικονομήσουν συνολικά 18 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος, ενώ οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα θα μειωθούν κατά 160.000 τόνους σε ετήσια βάση.

NAFTEMPORIKI.GR Παρασκευή, 3 Αυγούστου 2012

Ψυχρή άσφαλτος "ανάσα" στην πόλη

Ψυχρή άσφαλτος, κυβόλιθοι και πλάκες πεζοδρομίων, αεραγωγοί, πράσινο και νερό αποτελούν κάποιες από τις λύσεις που έχουν δοκιμαστεί με επιτυχία σε ανοιχτούς χώρους με σκοπό να "ανακουφίσουν" τις πόλεις που "βράζουν".

Στα 4.500 τετραγωνικά μέτρα στο πάρκο του Φλοίσβου, στο Παλαιό Φάληρο, αντικαταστάθηκαν η άσφαλτος, το τσιμέντο και οι κοινές πλάκες με ψυχρή άσφαλτο και πλάκες, που δεν απορροφούν τη ζέστη, δημιουργήθηκαν εστίες σκίασης και φυτεύτηκαν δέντρα.

Το έργο αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες εφαρμογές δροσερών πεζοδρομίων στον κόσμο και πραγματοποιήθηκε από την ομάδα μελετών Κτιριακού Περιβάλλοντος του Τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών[1] με επικεφαλής τον καθηγητή Μάνθο Σανταμούρη, ο οποίος είναι και πρόεδρος του ΚΑΠΕ (Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας).

«Η μέγιστη θερμοκρασία μια πολύ ζεστή μέρα του καλοκαιριού μειώθηκε κατά 1,9 βαθμούς Κελσίου, ενώ η θερμοκρασία εδάφους κατά 12 βαθμούς»

----------

*[1]Ψυχρά υλικά στον αστικό ιστό για εξοικονόμηση ενέργειας
και βελτίωση του μικροκλίματος της πόλης (της Θεώνης Καρλέση - φυσικός και μέλος της ομάδας μελετών κτηριακού περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αθηνών του Τμήματος Φυσικής)

Μια μικρή εισαγωγή για να δούμε ποιο είναι το θερμικό καθεστώς στα αστικά κέντρα και ποιες ανάγκες βελτίωσης δημιουργεί αυτό. Στις δυνατότητες βελτίωσης που υπάρχουν θα δούμε ποιος είναι ο ρόλος των υλικών. Θα κάνουμε, επίσης, και μία αναφορά σε όσα στοιχεία υπάρχουν, τα οποία, δυστυχώς, στην Ελλάδα δεν είναι πάρα πολλά, σχετικά με την πιστοποίηση των υλικών για την εφαρμογή τους στην οικολογική δόμηση. 

Σχετικά με το θερμικό καθεστώς στα αστικά κέντρα έχει διαπιστωθεί, σε τουλάχιστον 30 πόλεις στην Ευρώπη και σε περισσότερες από 120 σε όλο τον κόσμο, η ύπαρξη του φαινομένου της αστικής θερμικής νησίδας. Πολύ συνοπτικά, πρόκειται για το φαινόμενο σύμφωνα με το οποίο στα αστικά κέντρα παρατηρούνται αρκετά υψηλότερες θερμοκρασίες συγκριτικά με τις αγροτικές και τις περιαστικές περιοχές (Εικ.1).

Εικ.1 Αστική θερμική νησίδα

Οι παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν το μικροκλίμα της πόλης είναι η πυκνή δόμηση, η χρήση υλικών τα οποία έχουν ακατάλληλες οπτικές και θερμικές ιδιότητες, η παραγωγή ανθρωπογενούς θερμότητας από τα μέσα μαζικής μεταφοράς, η έλλειψη πρασίνου, η ατμοσφαιρική ρύπανση και η μειωμένη ταχύτητα του ανέμου, λόγω ακριβώς αυτής της πυκνής δόμησης (Εικ.2,3)

Εικ.2 Κέντρο Αθηνών - Εικ.3 Κλιματιστικά

Στον χάρτη της Αθήνας που βλέπουμε (Εικ.4), δίπλα στον οποίο υπάρχει και ο αντίστοιχος χάρτης θερμοκρασιών (Εικ.5), παρατηρούμε ότι στην περιοχή του κέντρου της πόλης η ένταση του φαινομένου της αστικής θερμικής νησίδας κυμαίνεται από 6 έως 12 βαθμούς. Αυτό σημαίνει ότι στις περιοχές της πόλης, με όλα τα προβλήματα τα οποία αναφέραμε προηγουμένως, παρατηρούνται θερμοκρασίες έως και 40^οC, ενώ στις περιαστικές περιοχές που δεν έχουν την πυκνή δόμηση της πόλης, οι θερμοκρασίες είναι πολύ χαμηλότερες με ελάχιστη εως 27^οC.

Εικ.4 Περιοχή Αθηνών, σταθμοί μετρήσεων
Εικ.5 Χάρτης θερμοκρασιών περιοχής Αθηνών

Όλα αυτά, βέβαια, έχουν άμεση επίπτωση στον ενεργειακό τομέα και κατ' επέκταση και στον περιβαλλοντικό, με αποτέλεσμα τους θερινούς μήνες το φορτίο ψύξης να διπλασιάζεται στο κέντρο της πόλης, ενώ το φορτίο αιχμής για τον κλιματισμό να τριπλασιάζεται. Λέγοντας φορτίο αιχμής εννοούμε το φορτίο, αυτές τις λίγες ώρες, αλλά τις πολύ σημαντικές και καθοριστικές για την κατανάλωση ενέργειας, τις μεσημεριανές δηλαδή, τους καλοκαιρινούς μήνες, όπου εμφανίζονται πολύ συχνά και τα black-out, λόγω αυτής της υπερφόρτωσης του δικτύου και της υπερκατανάλωσης ενέργειας.

Σημαντική δυνατότητα βελτίωσης μπορούν να προσφέρουν τα ψυχρά υλικά ή αλλιώς cool materials, όπως είναι γνωστά διεθνώς. Πρόκειται για υλικά τα οποία παρουσιάζουν υψηλή ανακλαστικότητα στην ηλιακή ακτινοβολία και υψηλό συντελεστή εκπομπής στο υπέρυθρο (Εικ.6).

Υψηλή ανακλαστικότητα στην ηλιακή ακτινοβολία σημαίνει ότι έχουμε μικρότερη απορρόφηση της ηλιακής ενέργειας και αποβολή ευκολότερα της θερμότητας όταν υπάρχει υψηλός συντελεστής εκπομπής. Αυτοί οι δύο παράγοντες, δηλαδή υψηλός συντελεστής ανακλαστικότητας και υψηλός συντελεστής εκπομπής, συμβάλλουν στο να εμφανίζονται μικρότερες επιφανειακές θερμοκρασίες. Αυτό σημαίνει ότι, σε επίπεδο κτηρίου, λιγότερη θερμότητα εισέρχεται στο κτήριο, με αποτέλεσμα να χρειάζεται λιγότερη ενέργεια και να έχουμε μικρότερη κατανάλωση ενέργειας για δροσισμό, και σε επίπεδο πόλης σημαίνει ότι λιγότερη θερμότητα μεταδίδεται στον υπερκείμενο αέρα, συνεπώς αντιμετωπίζεται με αυτόν τον τρόπο το φαινόμενο της αστικής θερμικής νησίδας.

Εικ.6 Χαρακτηριστικά ψυχρών υλικών

Τα ψυχρά υλικά μπορούν να ταξινομηθούν σε δυο κατηγορίες (Εικ.7). Η μια αφορά την ανάπτυξη υλικών που αφορούν το κέλυφος του κτηρίου, τα οποία είναι είτε επικαλύψεις, ψυχρές επικαλύψεις, δηλαδή, για το εξωτερικό των κτηρίων, μεμβράνες, κεραμίδια, μεταλλικές στέγες ή ασφαλτικά κεραμίδια ή υλικά τα οποία αφορούν στις επιφάνειες εξωτερικών χώρων, δηλαδή τσιμέντοπλακες, μάρμαρο, μωσαϊκό, πέτρα, άσφαλτος στους δρόμους κ.λπ.

Εικ.7 Ταξινόμηση ψυχρών υλικών

Δυο λόγια σχετικά με τον πρώτο τομέα εφαρμογής των ψυχρών υλικών, που αφορά το κέλυφος του κτηρίου. Βλέπουμε στην Εικ.8 δύο τσιμεντόπλακες οι οποίες έχουν επικαλυφθεί με γαλάζιο χρώμα, που φαινομενικά δείχνει ότι είναι ίδιο και στις δυο πλάκες. Το επάνω χρώμα, όμως, είναι κοινό χρώμα που κυκλοφορεί στην αγορά, ενώ το κάτω είναι ψυχρή επικάλυψη. Δίπλα φαίνεται η θερμική απεικόνιση σύμφωνα με την οποία οι κυανές αποχρώσεις αντιστοιχούν σε χαμηλότερες θερμοκρασίες ενώ οι κίτρινες σε υψηλότερες. Βλέπουμε ότι ένα κοινό χρώμα εμφανίζει αρκετά υψηλότερη θερμοκρασία από ένα ψυχρό χρώμα της ίδιας απόχρωσης. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, αν σκεφθούμε ότι μέχρι στιγμής ως ψυχρά υλικά θεωρούντο μόνο τα λευκά. Για τον λόγο αυτό και όλα τα σπίτια στα νησιά είναι βαμμένα με λευκό χρώμα. Επειδή όμως οι πολυ ανοιχτόχρωμες αποχρώσεις δημιουργούν το φαινόμενο της οπτικής θάμβωσης είναι πολύ σημαντικό ότι έχουν αναπτυχθεί υλικά έγχρωμα τα οποία διατηρούν τις ίδιες οπτικές ιδιότητες με τα κοινά, παρ' όλα αυτά οι θερμικές τους ιδιότητες ειναι πολύ καλύτερες από των κοινών χρωμάτων.

Επίσης, βλέπουμε στην Εικ.9 δείγματα μαύρου χρώματος, το οποίο είναι ένα χρώμα που αναπτύσσει πολύ υψηλές θερμοκρασίες. Όμως, έχει αναπτυχθεί και σ' αυτήν την περίπτωση αντίστοιχη ψυχρή επικάλυψη η οποία είναι σημαντικά ψυχρότερη.

Εικ.8 Κοινή (πάνω), ψυχρή (κάτω) μπλέ επικάλυψη
Εικ.9 Κοινή (πάνω), ψυχρή (κάτω) μαύρη επικάλυψη

Στην Εικ.10 μπορούμε να δούμε την οροφή ενός κτηρίου. Στην επάνω φωτογραφία η οροφή έχει επικαλυφθεί με ένα συμβατικό υλικό (ασφαλτόπανο) το οποίο, όπως φαίνεται στη διπλανή θερμοφωτογραφία, έχει αναπτύξει πολύ υψηλότερη θερμοκρασία σχετικά με ένα ψυχρό υλικό, δηλαδή με μια επικάλυψη λευκού χρώματος στην οροφή.

Εικ.10 Οροφή με ασφαλτόπανο (πάνω) και με ψυχρή επικάλυψη (κάτω)

Η Εικ.11 παρουσιάζει, σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού, τη μεταβολή στα ενεργειακά φορτία θέρμανσης με κόκκινο χρώμα και δροσισμού με μπλε χρώμα, η οποία προκαλείται από τη μεταβολή της ανακλαστικότητας των υλικών που χρησιμοποιούνται. Δηλαδή μια μεταβολή της τάξης του 0,65. Αυτό σημαίνει ότι αν υπάρχει ένα υλικό συμβατικό το οποίο έχει ανακλαστικότητα 0,2, ας πούμε, και χρησιμοποιηθεί αντί αυτού ένα ψυχρό υλικό το οποίο έχει ανακλαστικότητα 0,8, βλέπουμε την πολύ σημαντική μείωση στο ενεργειακό φορτίο. Συγκεκριμένα, βλέπουμε για την Αθήνα ότι αυτή η μεταβολή φθάνει γύρω στις 25 κιλοβατώρες ανά τετραγωνικό μέτρο το χρόνο.

Εικ.11 Μεταβολή στα ενεργειακά φορτία θέρμανσης και δροσισμού

Όσον αφορά τις επιφάνειες του αστικού περιβάλλοντος, θα δείξω μια έρευνα που έχουμε πραγματοποιήσει σχετική με χρήση μαρμάρου. Στη μελέτη της περιοχής του Δημαρχείου Αθηνών (Εικ.12), βλέπουμε αριστερά τις εικόνες στο ορατό, δεξιά τις εικόνες με θερμοκάμερα, με θερμοφωτογραφία δηλαδή, όπου έχουμε και την θερμοκρασιακή απεικόνιση. Η θερμοκρασία του λευκού μαρμάρου είναι 30^οC, ενώ της ασφάλτου η διπλάσια, δηλαδή 60^οC. Η μελέτη αυτή έχει γίνει μία θερμή μέρα ενός θερινού μήνα. Βλέπουμε τη θερμοκρασία του κόκκινου κυβόλιθου η οποία είναι στους 61^οC και του γκρι κυβόλιθου στους 60^οC, οπότε αντιλαμβανόμαστε την όχι απλά πολύ σημαντική, αλλά τη δραματική διαφορά από τη χρήση κατάλληλων υλικών, όπως το μάρμαρο.

Εικ.12 Περιοχή Δημαρχείου Αθηνών

Στην Εικ.13, αριστερά έχουμε μια τσιμεντόπλακα γκρι, δεξιά έχουμε μάρμαρο. Βλέπουμε και πάλι τη θερμοκρασιακή διαφορά, όπως και στην επόμενη εικόνα όπου έχουμε τσιμεντόπλακα μπεζ χρώματος. Οι τσιμεντόπλακες παρουσιάζουν αρκετά υψηλότερη θερμοκρασία από το λευκό μάρμαρο.

Εικ.13 Γκρι τσιμεντόπλακα, μάρμαρο, τσιμεντόπλακα μπεζ

Εικ.14 Από αριστερά: Μάρμαρο, άσφαλτος, κυβόλιθος κόκκινος, τσιμεντόπλακα λευκή και κυβόλιθος γκρι

Βλέπουμε (Εικ.14) μερικά υλικά τα οποία χρησιμοποιούνται κοινώς, όπως μάρμαρο, άσφαλτος, κυβόλιθος κόκκινος, τσιμεντόπλακα λευκή και κυβόλιθος γκρι. Και εδώ, αντίστοιχα, σε συμφωνία μάλλον με τις τιμές της θερμοκρασίας, βλέπουμε ότι η τιμή της ανακλαστικότητας του μαρμάρου είναι πάρα πολύ μεγαλύτερη (0,77) από των υπολοίπων υλικών, ακόμη και από τη λευκή τσιμεντόπλακα (0,60), όπου φαινομενικά δείχνουν να έχουν την ίδια απόχρωση, παρ' όλα αυτά από τις έρευνες που έχουμε πραγματοποιήσει, συμπεραίνουμε ότι η απόχρωση δεν είναι ο μοναδικός παράγοντας ο οποίος επηρεάζει την ανακλαστικότητα και τις θερμικές ιδιότητες των υλικών.

Στο κτήριο, τώρα, του Δημαρχείου βρέθηκε ότι οι επιφανειακές θερμοκρασίες κυμάνθηκαν από 33 ως 38 βαθμούς Κελσίου. Μιλάμε για περιοχή του κέντρου της πόλης και για μήνα Αύγουστο, οπότε αντιλαμβάνεστε όλοι τις θερμοκρασίες που αναπτύσσονται. Οι θερμοκρασίες αυτές στο κτήριο του Δημαρχείου είναι πολύ χαμηλότερες, λόγω της εκτεταμένης χρήσης μαρμάρου στο κτήριο. Ενώ σε ένα γειτονικό κτήριο, γυάλινο με εξωτερική επένδυση αλουμινίου, με όσα προβλήματα αυτό δημιουργεί, τα οποία είναι τεράστια, η επιφανειακή θερμοκρασία μετρήθηκε στους 44 βαθμούς, δηλαδή 10 βαθμούς Κελσίου υψηλότερη, και αυτό σκεφθείτε το σε μια πιο ευρεία κλίμακα γιατί μιλάμε αυτή τη στιγμή για κάποια κτήρια μεμονωμένα. Μιλώντας αθροιστικά σε επίπεδο πόλης αντιλαμβανόμαστε όλοι πόσο σημαντική μπορεί να είναι η διαφορά στο μικροκλίμα.

Όσον αφορά την πιστοποίηση των υλικών για την εφαρμογή στην οικολογική δόμηση, υπάρχει μια Κοινή Υπουργική Απόφαση του 2008 η οποία αφορά μέτρα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και για την εξοικονόμηση της ενέργειας στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, όπου μέσα σ' αυτά τα πρόσθετα μέτρα βλέπουμε, μεταξύ άλλων, ότι όχι μόνο προτείνεται, αλλά στην ουσία απαιτείται η εφαρμογή ψυχρών μορφών μεγάλης ανακλαστικότητας στην ηλιακή ακτινοβολία. Επίσης, όπου απαιτούνται εξωτερικοί χρωματισμοί των κατακόρυφων τμημάτων των κτηρίων, πρέπει να πραγματοποιούνται με χρήση cool υλικών, ψυχρών, δηλαδή, έγχρωμων ή λευκών υλικών. Φυσικά, αναφέρεται ότι αυτές οι βαφές πρέπει να είναι πιστοποιημένες, ως προς τα οπτικά και τα θερμικά τους χαρακτηριστικά, από εγκεκριμένα εργαστήρια.

Τι αναφέρεται στο άρθρο 8 της ΚΥΑ 1122-12/6/2008, Μέτρα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και την εξοικονόμηση ενέργειας στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα:

Το Πανεπιστήμιο Αθηνών συμμετέχει στην προσπάθεια να υπάρξει κάτι πιο συγκεκριμένο όσον αφορά την πιστοποίηση των υλικών και των εργαστηρίων, μέσω ένος Ευρωπαϊκού προγράμματος στο οποίο συμμετέχει η Ομάδα Μελετών Κτηριακού Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου, το οποίο ονομάζεται «COOL ROOFS». Ο στόχος αυτού του project είναι η πραγματοποίηση ενός σχεδίου δράσης για την ενημέρωση, κατ' αρχήν, και την προώθηση στην αγορά της τεχνολογίας των ψυχρών υλικών στην Ευρωπαϊκή Ένωση και μέσα στα πλαίσια αυτού του προγράμματος η δημιουργία προτύπων για τα ψυχρά υλικά. Σε αυτό βρισκόμαστε σε αρκετά προχωρημένο στάδιο. Επίσης, στα άμεσα σχέδια είναι η πιστοποίηση των υλικών και η πιστοποίηση των εργαστηρίων. Πάνω σε αυτό χρειάζεται αρκετή δουλειά και συντονισμός και είναι πάρα πολύ σημαντικό που υπάρχει ένα πρόγραμμα και που υπάρχουν αρκετοί συνεργαζόμενοι φορείς στο πρόγραμμα αυτό που ασχολούνται μ' αυτό. Για περισσότερες πληροφορίες αν θέλετε υπάρχει το site του προγράμματος που μπορείτε να ενημερωθείτε.

Cool Roofs project web site: www.coolroofs-eu.eu
EU Cool Roofs Council web site: coolroofs-eu-crc.eu

marmaronet.com

«Ενεργειακό αβγό» περιορίζει την κατανάλωση ρεύματος

Η συσκευή θέτει εκτός λειτουργίας όλες τις συσκευές που λειτουργούν σε ένα άδειο δωμάτιο.

Λονδίνο 

Ενας βρετανός μηχανικός λογισμικού βλέποντας την πολύ μεγάλη κατανάλωση ρεύματος που γινόταν στο σπίτι του  και τους μεγάλους λογαριασμούς που υποχρεωνόταν να πληρώνει κάθε μήνα αποφάσισε να αναλάβει δράση. Αντί να αρχίσει να φωνάζει στη σύζυγο και στα τρία παιδιά του για να περιορίσουν την κατανάλωση ρεύματος σκέφτηκε κάτι πιο πρακτικό. Δημιούργησε μια συσκευή η οποία όταν δεν βρίσκεται κάποιος σε ένα δωμάτιο «σβήνει» τις συσκευές που βρίσκονται σε λειτουργία μέσα σε αυτό χωρίς να χρησιμοποιούνται. Ονόμασε τη συσκευή του,  η οποία συγκεντρώνει τώρα το ενδιαφέρον μεγάλων εταιρειών,  «Energy Egg» (ενεργειακό αβγό).

Το αβγό

Ο 37χρονος Μπράιαν Ο' Ράιλι που ζει σε μια μικρή επαρχιακή πόλη στη Σκωτία κατασκεύασε μια μικρή συσκευή που μοιάζει με τα αποσμητικά χώρου. Η συσκευή διαθέτει τεχνολογία παρόμοια με εκείνη των οικιακών συναγερμών που χρησιμοποιούν αισθητήρες κίνησης για να διαπιστώνουν αν βρίσκεται κάποιος μέσα σε έναν χώρο. Παράλληλα συνδέεται ασύρματα με έναν μηχανισμό ελέγχου των οικιακών ηλεκτρικών συσκευών. Ετσι όταν διαπιστώσει ότι μέσα σε ένα δωμάτιο δεν υπάρχει κανένας «σβήνει» όλες τις συσκευές και τα συστήματα που είναι σε λειτουργία και καταναλώνουν άσκοπα ρεύμα.

Μάλιστα ο Ο'Ράιλι από την πρώτη στιγμή θεώρησε ότι η εφεύρεσή του μπορεί να του προσφέρει εκτός από εξοικονόμηση ενέργειας και χρημάτων στο σπίτι του και το επαγγελματικό του παρόν και μέλλον. Παραιτήθηκε από τη δουλειά του και ίδρυσε μια εταιρεία για να εκμεταλλευτεί εμπορικά την εφεύρεσή του. Ηδη υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον τόσο στη Μ.Βρετανία όσο και σε άλλες χώρες για το «ενεργειακό αβγό». Πριν λίγες μέρες μάλιστα ο Ο'Ράιλι υπέγραψε συμβόλαιο για να διανείμει 100 χιλιάδες «αβγά» σε εμπορικά καταστήματα στις ΗΠΑ.

Θοδωρής Λαΐνας

tovima gr

Θεσσαλονίκη: Το πρώτο «πράσινο» βιοκλιματικό σχολείο αποκτά ο δήμος Νεάπολης-Συκεών

Το πρώτο «πράσινο» βιοκλιματικό σχολείο αποκτά η Θεσσαλονίκη. Πρόκειται για το 8ο Δημοτικό Σχολείο στο δήμο Νεάπολης-Συκεών, το οποίο θα παραδοθεί από τον Οργανισμό Σχολικών Κτηρίων (ΟΣΚ) την ερχόμενη Δευτέρα, 6 Αυγούστου.
Το σχολείο, ο προϋπολογισμός του οποίου ανέρχεται στα 4.550.000 ευρώ και καλύπτει όλα τα σύγχρονα παιδαγωγικά και ψυχοκοινωνικά κριτήρια, σχεδιάστηκε και εκτελέστηκε με βάση τη βιοκλιματική αρχιτεκτονική, για τη μικρότερη κατανάλωση ενέργειας.

Επίσης, σε εξέλιξη βρίσκονται και οι εργασίες στα δύο ολοήμερα νηπιαγωγεία (8ο και 15ο), στον τομέα Τειχών. Πρόκειται για ένα επιπλέον βιοκλιματικό πολυδύναμο νηπιαγωγείο, συνολικού προϋπολογισμού 3,8 εκατομμυρίων ευρώ, που είναι ενταγμένο στο ΕΣΠΑ, με δυνατότητα φιλοξενίας 100 παιδιών. Στο τελευταίο στάδιο βρίσκεται,εξάλλου, και το 16ο νηπιαγωγείο, στην περιοχή Κρυονερίου, το οποίο προβλέπεται να είναι έτοιμο το Σεπτέμβριο. Το ολοήμερο, πολυθέσιο και βιοκλιματικό κτίριο, προϋπολογισμού 2,72 εκατ. ευρώ, είναι ικανό να εξυπηρετήσει τις αυξημένες ανάγκες της περιοχής, καταργώντας τη φιλοξενία των νηπιαγωγείων σε ενοικιαζόμενους χώρους, επισημαίνεται σε ανακοίνωση του δήμου Νεάπολης-Συκεών. Στο μεταξύ, όπως αναφέρει η δημοτική αρχή, έντονα βιοκλιματικά χαρακτηριστικά αποκτά και το 1ο Λύκειο Νεάπολης, όπου οι εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης, συνολικού προϋπολογισμού 744.000 ευρώ, ακολουθούν γρήγορους ρυθμούς, ώστε το σχολείο να είναι έτοιμο με την έναρξη της σχολικής περιόδου. Το κόστος του έργου καλύφθηκε από δημοτικούς πόρους.
«Το ενδιαφέρον μας για την παιδεία και την εκπαίδευση των νέων βρίσκεται σταθερά στις πρώτες προτεραιότητές μας, κάτι που αποδεικνύεται με έργα σε βάθος χρόνου, χωρίς λαϊκισμούς και συμβιβασμούς», τονίζει-μεταξύ άλλων-ο δήμαρχος Νεάπολης-Συκεών, Σίμος Δανιηλίδης, επισημαίνοντας ότι ο Δήμος δικαίως αποκτά τον τίτλο «του πλέον ευαίσθητου και πρωτοπόρου δήμου σε θέματα που αφορούν την εκπαίδευση και τη γνώση». 

express  gr

30/7

«Έξυπνη» μπαταρία μειώνει τους λογαριασμούς ρεύματος

Μια νέα μπαταρία που αναμένεται να φέρει επανάσταση στην οικιακή κατανάλωση ενέργειας ανέπτυξε η ισραηλινή εταιρεία Nation-E.

Η πρωτοποριακή μπαταρία μπορεί να αποθηκεύσει, να διαχειριστεί αλλά και να διανείμει ενέργεια, μειώνοντας τους λογαριασμούς ρεύματος των καταναλωτών.
Λειτουργώντας ως ένα αυτόνομο «έξυπνο δίκτυο», η μπαταρία αποθηκεύει ενέργεια όταν είναι φθηνή και η ζήτηση χαμηλή και την διανέμει πίσω στους χρήστες τις ώρες αιχμής.

Η μπαταρία μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως «πλατφόρμα» για διάφορα οικιακά και βιομηχανικά συστήματα, συνδέοντας φωτοβολταϊκά, αισθητήρες καπνού και συστήματα ασφαλείας.
Σε δηλώσεις του ο διευθύνων σύμβουλος της Nation-E, Idan Udi Edri, τόνισε: «είναι μια πλατφόρμα με επίπεδο επικοινωνίας, με τεχνολογία, με εγκέφαλο που ξέρει πώς να αντιμετωπίσει την ενέργεια και πώς να τη συνδέσει στο δίκτυο».

«Η αποδοτική αποθήκευση ενέργειας είναι ουσιαστικό στοιχείο των μελλοντικών ηλεκτρικών δικτύων, καθώς διασφαλίζει τη σταθερή ροή ενέργειας, ειδικά όταν χρησιμοποιούνται διάφορες πηγές ενέργειας όπως ηλιακή και αιολική», προσέθεσε.
Από την πλευρά του ο εκτελεστικός διευθυντής του Ινστιτούτου για την Ανάλυση της Παγκόσμιας Ασφάλειας, Gal Luft, υπογράμμισε: «αυτό που είναι καινούριο εδώ δεν είναι η μπαταρία. Οι μπαταρίες υπάρχουν εδώ και 100 χρόνια τουλάχιστον. Το καινούριο στοιχείο είναι η ικανότητα της μπαταρίας να επικοινωνεί με το δίκτυο, με τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και με άλλα στοιχεία του ηλεκτρικού συστήματος».

Για να είναι αποδοτικές σε σχέση με το κόστος παραγωγής τους, οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι οι συσκευές αποθήκευσης ενέργειας πρέπει να ολοκληρώσουν τουλάχιστον 4.000 κύκλους φόρτισης και να κρατήσουν το λιγότερο μια δεκαετία.
Η ισραηλινή εταιρεία Nation-E είναι βέβαιη ότι το προϊόν της θα υπερβεί τους στόχους αυτούς, φέρνοντας επανάσταση στην κατανάλωση ενέργειας σε σπίτια και βιομηχανίες.

http://www.econews.gr/2012/07/24/exupni-bataria-nation-e/  

http://energy-engineer.blogspot.gr/

----

ΑΠΕ: «Στην Ελλάδα Μπορούμε Αλλά Δεν Θέλουμε»

Το στοίχημα για την παραγωγή πράσινης ενέργειας, αλλά και της εξοικονόμησης ενέργειας στα κτίρια, δεν το έχει κερδίσει ακόμα η Ελλάδα. Κάποιες δειλές προσπάθειες προώθησης πράσινης ενέργειας ξεκίνησαν τα τελευταία χρόνια, ωστόσο χωρίς ουσιαστική στήριξη από την πολιτεία. Παρ’ όλα αυτά η αγορά κατάφερε να ενσωματώσει κάποιες τεχνολογίες, αλλά με πολύ αργό ρυθμό. Σήμερα η διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση φτάνει το 10% και στην ηλεκτροπαραγωγή το 17%.

«Δεν έχουμε προβλήματα με την τεχνολογία. Μπορούμε να παράγουμε ενέργεια για θέρμανση, ηλεκτρισμό και μεταφορές από καθαρές πηγές» επισημαίνει στο «Βήμα» ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Ανανεώσιμες AE κ. Γιάννης Τσιπουρίδης. «Το θέμα είναι να υπάρχει η πολιτική βούληση για να προχωρήσουν. Αλλά πάντα ήταν άλλες οι προτεραιότητες. Αυτά που γίνονται στη Γερμανία και αλλού τα βλέπουμε από μακριά και… τρέχουν τα σάλια μας» λέει χαρακτηριστικά. Η Ελλάδα, όπως αναφέρει ο κ. Τσιπουρίδης, θα μπορούσε να ήταν ένα κέντρο για αυτές τις τεχνολογίες και να τις εξάγει. «Εχουμε φωτεινά μυαλά, όρεξη και τους φυσικούς πόρους. Τα πάντα έχουμε. Μονίμως στερούμαστε πολιτικής βούλησης» καταλήγει.

Ο πράσινος Αϊ-Στράτης
Σήμερα, υπό τις πιέσεις του μνημονίου, μόνο το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΚΑΠΕ) επιχειρεί με κονδύλια από το ΕΣΠΑ να «φυτέψει» σε διάφορες περιοχές της χώρας παραδείγματα ορθής ενεργειακής πρακτικής με στόχο να αποτελέσουν τη «μαγιά» για την ανάπτυξή τους στο μέλλον.

Σχετικά με την πολυσυζητημένη μετατροπή του Αϊ-Στράτη σε πράσινο νησί έστω και καθυστερημένα κάτι φαίνεται να κινείται. Μόλις στις 4 Μαΐου βγήκε η απόφαση ένταξης του έργου στο ΕΣΠΑ. Συνολικά εγκρίθηκαν 8,9 εκατ. ευρώ. Αυτή τη στιγμή οι επιστήμονες του ΚΑΠΕ προχωρούν τις μελέτες και τις απαιτούμενες αδειοδοτήσεις ώστε να ξεκινήσουν τα έργα. Οταν αυτά ολοκληρωθούν ο Αϊ-Στράτης θα αποτελεί το πρώτο ενεργειακά αύταρκες ελληνικό νησί.

Για να γίνει αυτό θα πρέπει πρώτα να κατασκευαστεί ένα υβριδικό σύστημα παραγωγής ενέργειας από αιολικά και φωτοβολταϊκά και ένα σύστημα αποθήκευσης ενέργειας, που θα συνδυαστεί με παραγωγή υδρογόνου το οποίο τις ημέρες που δεν φυσάει θα τροφοδοτεί μηχανές εσωτερικής καύσης και θα παράγει ρεύμα.

Επίσης θα λειτουργεί και σύστημα ανεφοδιασμού οχημάτων με υδρογόνο για τα ειδικά σκούτερ που θα διαθέτει ο δήμος στους επισκέπτες. Ακόμη θα διατίθενται ηλεκτρικά οχήματα και σκούτερ τα οποία θα φορτίζονται σε έναν σταθμό φόρτισης από φωτοβολταϊκά. Παρεμβάσεις εξοικονόμησης θα γίνουν και σε δημοτικά κτίρια του νησιού.

Παράλληλα με τον Αϊ-Στράτη, το ΚΑΠΕ έχει προκηρύξει έργο 50 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία δύο χωριών και άλλων δύο νησιών μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης και μηδενικών εκπομπών αερίων. Το ενδιαφέρον, όπως αναφέρει ο πρόεδρος του ΚΑΠΕ καθηγητής Μάνθος Σανταμούρης, είναι μεγάλο καθώς περισσότερες από 20 περιοχές έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον.

Οπως σημειώνει ο ίδιος, ήδη ετοιμάζονται μεγάλες προτάσεις από τη Γαύδο ως τη Σαμοθράκη και από τους Παξούς ως τους Λειψούς. «Υπολογίζεται ότι ως το τέλος του χρόνου θα έχουν υπογραφεί τα συμβόλαια και θα ξεκινήσουν οι κατασκευές» λέει ο κ. Σανταμούρης.

Εφημερίδα “Το Βήμα”

Short URL: http://www.greenspot.gr/?p=11563

Φωτοβολταϊκά: ανάκαμψη για τους κατασκευαστές από το 2013

Το 2013 αναμένεται να ανακάμψουν οι κατασκευαστές φωτοβολταϊκών στοιχείων πολυκρυσταλλικού πυριτίου και γκοφρετών έπειτα από μια περίοδο που βλέπουν τις τιμές του εξοπλισμού να καταρρέουν.

Σύμφωνα με την έκθεση Polysilicon and Wafer Supply Chain Quarterly Report που συντάσσει το NPD Solarbuzz η μέση τιμή του πολυκρυσταλλικού πυριτίου θα διαμορφωθεί σε 23 δολ/κιλό το 2013 και αυτή των στοιχείων σε 0,24 δολ/Βατ.

Οι αναλυτές εκτιμούν πως οι μειώσεις τιμών αναμένεται να επιβραδυνθούν σε ρυθμούς μικρότερους από 7% ετησίως, ενώ οι μεγάλοι κατασκευαστές θα επιτύχουν θετικά περιθώρια κέρδους, τα οποία ωστόσο δεν θα ξεπεράσουν επίπεδα της τάξης του 30% που έχουν καταγραφεί στο παρελθόν.

Ωστόσο, η ανάκαμψη δεν θα αφορά τους λιγότερο ανταγωνιστικούς κατασκευαστές φωτοβολταϊκών στοιχείων.

Οι εταιρείες προσπαθούν να ανταπεξέλθουν στην κρίση μειώνοντας τα κόστη και τη φύρα παραγωγής, την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ ακόμα επενδύσουν στην ανακύκλωση και στην αποδοτικότερη χρήση των πρώτων υλών.

Για το 2012, το NPD Solarbuzz προβλέπει πτώση τιμών 48% και 56% για πολυκρυσταλλικό πυρίτιο και γκοφρέτες σε σύγκριση με το 2011.

Σε αυτή την φάση μόνο 12 κινεζικές εταιρείες κατασκευής πολυκρυσταλλικού πυριτίου παράγουν με περισσότερες από τις μισές να λειτουργούν με πολύ χαμηλό βαθμό εκμετάλλευσης των παγίων στοιχείων τους.

Κατά μέσο όρο ο βαθμός εκμετάλλευσης στους κατασκευαστές φωτοβολταϊκών γκοφρετών είναι 53% κατά μέσο όρο το 2012, επισημαίνει η έκθεση.

econews

ΛΟΓΩ ΕΚΛΟΓΩΝ. Στον αέρα ο Γενικός Οικοδομικός Κανονισμός

«Στον αέρα» βρίσκεται η εφαρμογή του νέου Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού που σύμφωνα με τις αρχικές εξαγγελίες του υπουργείου Περιβάλλοντος θα ξεκινούσε να εφαρμόζεται από την 4^η Ιουλίου.

Από πλευράς υπουργείου δεν είναι σε θέση να ξεκαθαρίσουν το πότε θα ξεκινήσει η ισχύς του νόμου καθώς για να γίνει αυτό απαιτούνται μια σειρά από υπουργικές αποφάσεις και Προεδρικά Διατάγματα ενώ κανείς δεν γνωρίζει επίσης και αν υπάρχει το ενδεχόμενο αλλαγών ή τροποποιήσεων από την νέα κυβέρνηση. Πάντως, σε κάθε περίπτωση το ΤΕΕ προειδοποιεί ότι θα χρειαστεί τουλάχιστον για ένα χρόνο η παράλληλη εφαρμογή και του παλιού και του νέου ΓΟΚ προκειμένου «να μην επέλθει σοκ στην αγορά». Κάτι τέτοιο έχει συμβεί στο παρελθόν, επί υπουργίας του αείμνηστου Τρίτση και διήρκεσε ένα χρόνο.

Αιτία για την μη έναρξη εφαρμογής του νέου ΓΟΚ είναι σύμφωνα με το υπουργείο, η παρατεταμένη προεκλογική περίοδος που πάγωσε τις διαδικασίες προώθησης των δεκατεσσάρων, απαραίτητων, υπουργικών αποφάσεων και Προεδρικών Διαταγμάτων. Δείγμα της έλλειψης συνέχειας του κράτους άλλα και του στρεβλού τρόπου λειτουργίας της ελληνικής δημόσιας διοίκησης. Επίσης, οι δυσλειτουργίες του νεου κυβερνητικού σχήματος επέφεραν και νέα καθυστέρηση.

Ο νέος Γενικός Οικοδομικός Κανονισμός φιλοδοξεί να φέρει ριζικές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο χτίζουμε στην Ελλάδα, χωρίς όμως να φέρνει… την επανάσταση αφού στη πορεία της επεξεργασίας του πολλές «ανατρεπτικές ιδέες» μπήκαν στο συρτάρι.

Ο νέος ΓΟΚ δίνει, μεταξύ άλλων, μεγαλύτερο συντελεστή δόμησης, σε περίπτωση που εντός του οικοπέδου, παραμείνει αδόμητο τουλάχιστον το 40% της έκτασης, ενώ παρέχει κίνητρα για συνενώσεις οικοπέδων σε πυκνοκατοικημένες περιοχές.

Ακόμη, παρέχει δυνατότητες παρεκκλίσεων ύψους, θέσης κτηρίου, κάλυψης και χρήσεων γης υπό προϋποθέσεις και αύξηση του ύψους του ορόφου σε 2,70 μέτρα από 2,45.

Το νέο σχέδιο νόμου δίνει ακόμη κίνητρα για φυτεμένα δώματα και επιφάνειες σε κτίρια (πράσινες ταράτσες), με κίνητρο την απλούστευση της διαδικασίας έγκρισης της κατασκευής τους ή και με κίνητρο επιπλέον δόμησης σε σχέση με τα επιτρεπόμενα μέγιστα μεγέθη.

Ακόμα, θεσμοθετούνται τα κτίρια ελάχιστης ενεργειακής κατανάλωσης, που παρουσιάζουν εξαιρετική περιβαλλοντική απόδοση, με κίνητρο για τη δημιουργία τους την αύξηση του συντελεστή δόμησης.

Μια σημαντική ρύθμιση είναι η εισαγωγή νέου ορισμού ημιυπαίθριου χώρου που προσμετράται στη δόμηση. Ειδικότερα, επιτρέπεται υπό όρους και προϋποθέσεις η δημιουργία παταριών, προσβάσιμων χώρων κάτω από τη στέγη και υπογείων που εξυπηρετούν με τη χρήση τους χώρους της ανωδομής.

Στον συντελεστή δόμησης δεν προσμετρώνται οι ανοιχτοί ημιυπαίθριοι/κοινόχρηστοι χώροι, οι οποίοι θα καταλαμβάνουν δύο ορόφους τουλάχιστον και θα αφήνουν το 1/3 τουλάχιστον της περιμέτρου τους ανοιχτό.

Κασσιανός Τζέλης 

ΗΜΕΡΗΣΙΑ 

ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΚΤΙΡΙΟ: (Ενεργειακή κατανάλωση κτιρίων και οι νέες τεχνικές για τη μείωσή της)

Το κτιριακό περιβάλλον:

Ο τομέας των κτιρίων αποτελεί ίσως τον σημαντικότερο οικονομικό χώρο της Ευρώπης, παρουσιάζοντας ετήσιο κύκλο εργασιών που ξεπερνά τα 400 δις Ευρώ. Ταυτόχρονα, σε ημερήσια βάση, η παγκόσμια πρωτογενής ενεργειακή κατανάλωση που σχετίζεται με τα κτίρια ξεπερνάει τα 17 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου, ποσότητα περίπου ίση με την συνολική παραγωγή των χωρών του ΟΠΕΚ.

Στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο τομέας των κτιρίων απορροφά, κατά μέση τιμή, το 40% της συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης. Η ανά χώρα κύμανση ποικίλει από 20% για την Πορτογαλλία, έως και 45% για την Ιρλανδία, ενώ στην Ελλάδα κυμαίνεται περίπου στο 30%.

Δεδομένου ότι ο κάτοικος των αστικών κυρίως κέντρων βιώνει το 80% της ζωής του στο εσωτερικό των κτιρίων, είναι προφανής η επίδραση της ποιότητας του εσωτερικού κλίματος τόσο στην υγεία και την άνεση όσο και την παραγωγικότητά του. Η κατά τα τελευταία χρόνια δραματική υποβάθμιση του ατμοσφαιρικού προβλήματος καθώς και χρήση υλικών και συσκευών μη φιλικών προς το περιβάλλον έχουν συντελέσει στην εμφάνιση συμαντικών, ποιοτικά και ποσοτικά, περιβαλλοντικών και ενεργειακών προβλημάτων στα κτίρια.

Ειδικότερα, η αύξηση της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος στα μεγάλα αστικά κέντρα έχει συντελέσει στην δραματική αύξηση της απαιτούμενης ενέργειας για τον δροσισμό των κτιρίων κατά την καλοκαιρινή περίοδο. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι η απαιτούμενη ενέργεια για τον δροσισμό ενός κτιρίου στο κέντρο της Αθήνας ενίναι σχεδόν διπλάσια από την απαιτούμενη στην περιφέρεια της πόλης.

Παράλληλα η αύξηση των επιπέδων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και οι υψηλές εκπομπές μέρους των σύγχρονων δομικών υλικών συντελούν στην αύξηση της συγκέντρωσης ρυπαντών στο εσωτερικό των κτιρίων, με ιδιαίτερα σημαντικές συνέπειες τόσο στην υγεία όσο και την παραγωγικότητα των ενοίκων. Μετρήσεις σε κτίρια γραφείων καο νοσοκομεία στην ευρύτερη περιοχή Αθηνών έδειξαν ιδιαίτερα αυξημένες συγκεντρώσεις ρύπων στο εσωτερικό των κτιρίων καθώς και αυξημένα ποσοστά παθολογίας των ενοίκων.

Τα παραπάνω καθορίζουν το πλαίσιο εξέτασης και ανάλυσης του όλου ενεργειακού και περιβαλλοντικού προβλήματος των κτιρίων. Η ενεργειακή συμπεριφορά των κτιρίων δεν θα πρέπει να αποσυνδέεται από τα προβλήματα περιβάλλοντος και θα πρέπει να μελετάται σαν μια ενότητα μαζί με το συγκεκριμένο εξωτερικό μικροκλίμα στον χώρο του κτιρίου, καθώς και το διαμορφούμενο εσωτερικό περιβάλλον.

Ενεργειακή κατανάλωση:

Τα κτίρια καταναλώνουν ενέργεια για την επίτευξη θερμικής και οπτικής άνεσης εντός των χώρων, καθώς και για την χρήση ειδικών συσκευών.

Η τελική ενεργειακή κατανάλωση των κτιρίων στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι της τάξης των 350 Mtoe ανά έτος, χωρίς να υπολογίζεται η συμμετοχή των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Το μεγαλύτερο μέρος της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίων καλύπτεται από το φυσικό αέριο, 116 Mtoe, το πετρέλαιο 99 Mtoe, τον ηλεκτρισμό 91 Mtoe, και τα στερεά καύσιμα με 11 Mtoe.

Οι πραγματικές ενεργειακές ανάγκες των κτιρίων στην Ευρώπη καλύπτονται σε μεγάλο ποσοστό και την έμμεση χρήση της ηλιακής ακτινοβολίας και των άλλων ατμοσφαιρικών πηγών. Στην περίπτωση αυτή το σύνολο της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίων υπολογίζεται σε 740 Mtoe πρωτογενούς ενέργειας. Η κατανομή των διαφόρων πλέον καυσίμων είναι 43% διάφορα καύσιμα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, 20% από άμεση χρήση πετρελαίου, 18% από άμεση χρήση φυσικού αερίου, 6% από άλλα στερεά καύσιμα και κατά 15% από ηλιακή ενέργεια.

Με βάση τα παραπάνω προκύπτει ότι αντιστοιχεί περίπου ένας τόννος ισοδύναμου πετρελαίου ανά έτος και ανά κάτοικο για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών των κτιρίων στην Ευρώπη. Η διαχρονική μεταβολή κατά τα τελευταία χρόνια είναι ελαφρά αυξητική και η ετήσια αύξηση του ρυθμού κατανάλωσης στα κτίρια είναι ίση με 0.7%.

Η ετήσια ενεργειακή κατανάλωση των κτιρίων στην Ελλάδα, είναι της τάξης των 4.6 Mtoe, και αντιστοιχούν 0.55 Mtoe ενέργειας ανά κάτοικο το έτος, δηλαδή περίπου το μισό της αντίστοιχης κατανάλωσης στην υπόλοιπη Ευρώπη. Η διαχρονική μεταβολή της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίων στην Ελλάδα είναι καθαρά αυξητική και ο ετήσιος ρυθμός αύξησης της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίων είναι περίπου 1,8%.

Τύπος Κτιρίου	Δροσισμός	Θέρμανση	Φωτισμός	Συσκευές	Σύνολο
Γραφεία	24	95	20	48	187
Εμπορικά	18	74	19	41	152
Σχολεία	2	66	16	8	92
Νοσοκομεία	3	299	52	53	407
Ξενοδοχεία	11	198	24	40	273
Πίνακας 1. Μέση ενεργειακή κατανάλωση διαφόρων τύπων κτιρίων ανά είδος χρήσης.Όλες οι τιμές είναι σε kWh ανά τετραγωνικό μέτρο το χρόνο.

Η ειδική ενεργειακή των διαφόρων τύπων κτιρίων στην Ελλάδα, μετρήθηκε στα πλαίσια πρόσφατου ερευνητικού προγράμματος. Τα αποτελέσματα της έρευνας αυτής επέτρεψαν την γνώση της τελικής κατανάλωσης ανά χρήση.

Όπως παρατηρείται η θέρμανση των χώρων αποτελεί την σημαντικότερη ειδική ενεργειακή κατανάλωση για όλα τα κτίρια στην χώρα. Το γεγονός αυτό οφείλεται σε μια σειρά από παραμέτρους που σχετίζονται με το πλήθος των εγκαταστημένων συστημάτων θέρμανσης και κλιματισμούμ το είδος της προστασίας των κτιρίων κατά την διάρκεια του χειμώνα και του θέρους, καθώς και στο γεγονός ότι για τον δροσισμό των χώρων χρησιμοποιείται ηλεκτρική ενέργεια και συσκευές με συντελεστή απόδοσης κατά πολύ μεγαλύτερο της μονάδας.

Μια πλέον ρεαλιστική εικόνα της πραγματικής σημασίας κάθε επιμέρους κατανάλωσης δίνεται εάν η σύγκριση περιορισθεί μόνο για τα κτίρια που διαθέτουν ταυτόχρονα σύστημα θέρμανσης και δροσισμού.

Στοιχεία μια τέτοιας σύγκρισης δίνονται και για τα σχολικά κτίρια. Όπως παρατηρείται η ύπαρξη συστημάτων μηχανικού κλιματισμού αυξάνει δραματικά την συνολική ενεργειακή κατανάλωση των κτιρίων.

Τύπος Κτιρίου	Δροσισμός	Θέρμανση	Φωτισμός	Συσκευές	Σύνολο
Μέση κατανάλωση των Σχολείων	2	67	16	8	93
Κατανάλωση των Σχολείων με θέρμανση και κλιματισμό	42	99	30	9	180
Πίνακας 2. Κατανομή της άμεσης ενεργειακής κατανάλωσης των σχολικών κτιρίων, καθώς και των συγκροτημάτων με παράλληλη εγκατάσταση θέρμανσης και κλιματισμού. Όλες οι τιμές είναι σε kWh ανά τετραγωνικό μέτρο το χρόνο.

Συγκεκριμένα παρατηρείται ότι η κατανάλωση των κλιματιστικών συσκευών επιφέρει αύξηση της συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης κατά 40 kWh ανά τετραγωνικό μέτρο και έτος. Η κατανάλωση αυτή αποτελεί και την μέση ενεργειακή κατανάλωση των κλιματιστικών συσκευών στην χώρα.

Παρακάτω παρουσιάζονται και αναλύονται θέματα σχετικά με την αλληλεπίδραση του εσωτερικού και ατμοσφαιρικού χώρου με την όλη ενεργειακή και ατμοσφαιρική ποιότητα των κτιρίων.

Το άρρωστο κτίριο:

Μετρήσεις της θερμοκρασίας περιβάλλοντος στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας, έδειξαν ότι η κεντρική περιοχή των Αθηνών είναι κατά πολύ θερμότερη των πέριξ της Αθήνας ημιαστικών περιοχών. Οι καταγραφείσες θερμοκρασιακές διαφορές κυμαίνονται κατά την διάρκεια της ημέρας περί τους 5 - 12 C και 2 - 5 C κατά τη διάρκεια της νύκτας. Χρησιμοποιώντας τις θερμοκρασιακές καταγραφές υπολογίσθηκε το φορτίο δροσισμού για ένα τυπικό κτίριο γραφείου σε όλη την ευρύτερη περιοχή της Αθήνας. Η κατανομή του φορτίου κλιματισμού εκφρασμένο σε kWh ανά τετραγωνικό μέτρο για όλο τον Αύγουστο του 1997, δίνεται παρακάτω.

Όπως διαπιστώνεται το φορτίο κλιματισμού στις κεντρικές περιοχές της Αθήνας είναι σχεδόν διπλάσιο από ότι στις αντίστοιχες περιαστικές περιχές. 

Ο διπλασιασμός του ενδεικτικού αυτού φορτίου οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στην αύξηση της θερμοκρασίας στις κεντρικές αστικές περιοχές.

Η αύξηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε συνδιασμό με την χρήση δομικών υλικών και προϊόντων καθημερινής χρήσης που επιβαρύνουν το περιβάλλον έχουν συντελέσει στην αύξηση της συγκεντρωσης ειδικών χημικών ρυπαντών και βιολογικών παραμέτρων στο εσωτερικό του κτιρίου.

Το φαινόμενο αυτό γνωστό σαν φαινόμενο του άρρωστου κτιρίου, είναι υπεύθυνο για μια σειρά από προβλήματα υγείας και αδιαθεσίας των ενοίκων.

Ικανοποιητική ποιότητα αέρα και υγιεινό εσωτερικό περιβάλλον στο εσωτερικό των κτιρίων μπορεί να επιτευχθεί εάν εξασφαλισθεί η παρακάτω πραϋπόθεση: Να μην υπάρχουν ή να απομακρυνθούν πηγές που προκαλούν εσωτερική ρύπανση, όπως πηγές φορμαλδεϋδης, πτητικών οργανικών ουσιών κλπ. Οι πηγές αυτές είναι γνωστές και περιγράφονται στις αντίστοιχες προδιαγραφές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας.

Εξοικονόμηση και Υποκατάσταση Ενέργειας στα κτίρια:

Η επίτευξη θερμικής και οπτικής άνεσης εντός των χώρων είναι ο πρωταρχικός στόχος του ενεργειακού σχεδιασμού. Η έννοια της θερμικής άνεσης σ' ένα χώρο σχετίζεται με το ενεργειακό ισοζύγιο των ενοίκων. Κάθε οργανισμός παράγει, δέχεται και αποβάλλει θερμότητα κύρια με διαδικασίες μεταφοράς, εκπομπής και εξάτμισης. Θετικό θερμικό ισοζύγιο αντιστοιχεί σε αίσθημα θερμικής δυσφορίας, ενώ αρνητικό ισοζύγιο προκαλεί το αίσθημα κρύου.

Στην περίπτωση όπου το φυσικό περιβάλλον του κτιρίου δεν εξασφαλίζει την θερμική ουδετερότητα του ατόμου, τότε επιβάλλεται η μεταβολή των παραμέτρων, προσωπικών ή κλιματικών, χωρίς να είναι απαραίτητη κατ' ανάγκη η προσθήκη η αφαίρεση θερμότητας από τον χώρο.

Η επίτευξη των βελτίστων τιμών των κλιματικών παραμέτρων στο κτίριο και κύρια της εσωτερικής θερμοκρασίας σχετίζεται πλέον με το ενεργειακό ισοζύγιο του ίδιου του κτιρίου.

Μείωση των θερμικών απωλειών του κτιρίου επιτυγχάνεται κύρια με την μείωση της μεραφερόμενης θερμότητας δια μέσω του κελύφους και την ανάκτηση θερμότητας κατά τον αερισμό. Η θερμική προστασία του κελύφους με χρήση θερμομόνωσης εξασφαλίζει την μείωση των απωλειών μέσω του κελύφους, ενώ η χρήση ειδικών εναλλακτών θερμότητας μειώνει δραματικά τις απώλειες μέσω αερισμού.

Η αύξηση της εισερχόμενης στο κτίριο ηλιακής ακτινοβολίας κατά την διάρκεια της ψυχρής περιόδου συντελεί στην βελτίωση του θερμικού ισοζυγίου του και την μείωση των ενεργειακών αναγκών για θερμανση. Η ηλιακή ακτινοβολία εισέρχεται στο κτίριο μέσω των διάφανων ανοιγμάτων και αποθηκεύεται στην μάζα του κτιρίου η οποία την επαναεκπέμπει με την μορφή θερμικής ακτινοβολίας που πλέον δεν μπορεί να διαφύγει από κτίριο (φαινόμενο θερμοκηπίου). Το φυσικό αυτό φαινόμενο αποτελεί την σχεδιαστική αρχή των λεγόμενων παθητικών ηλιακών κτιρίων.

Η οπτική άνεση σε ένα χώρο απαιτεί την εξασφάλιση τεσσάρων επιμέρους προϋποθέσεων: 

1. Την επίτευξη των απαραίτητων φωτιστικών επιπέδων για το είδος των εργασιών που επιτελούνται στο χώρο.
2. Την αποφυγή οπτικής θάμβωσης
3. Την εξασφάλιση οπτικής επαφής με το εξωτερικό περιβάλλον
4. Την οπτική επαφή με εξωτερικά στοιχεία ευχάριστα στο άτομο

Εκατοντάδες χιλιάδες κτίρια έχουν ήδη κατασκευασθεί με βάση τις αρχές αυτές σε όλο τον κόσμο και παρουσιάζουν ιδιαίτερα ικανοποιητικά αποτελέσματα. Στην Ελλάδα, τα υπάρχοντα βιοκλιματικά κτίρια λειτουργούν με εξαιρετική επιτυχία και με βάση τις υπάρχουσες μετρήσεις καταναλώνουν κατά πολύ λιγότερη ενέργεια από ότι τα αντίστοιχα συμβατικά κτίρια. Ήδη σημαντικά νέα κτίρια όπως το νέο Μουσείο της Ακρόπολης, το νέο Μουσείο των Δελφών, το νέο κτίριο την κεντρικών γραφείων της ΔΕΗ κλπ. έχουν σχεδιασθεί και κατασκευάζονται ώστε να καλύπτουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος των ενεργειακών αναγκών τους με ηλιακή ενέργεια και άλλες ατμοσφαιρικές πηγές.

Συμπεράσματα:

Τα κτίρια αποτελούν τον μεγαλύτερο καταναλωτή ενέργειας στην Ευρώπη, καλύπτωντας το 40% του συνολικού ενεργειακού ισοζυγίου της. Παράλληλα, ο κτιριακός χώρος, σαν πλήρες στοιχείο του ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος επηρεάζεται από τα σύγχρονα προβλήματά του και συντελεί στην διαμόρφωσή τους. Η ένταση των προβλημάτων του εξωτερικού περιβάλλοντος έχει διαμορφώσει ένα πλαίσιο προβλημάτων για το κτίριο όπου τα προβλήματα ποιότητας του εσωτερικού κλίματος και περιβάλλοντος καθώς και τα ποσοτικά προβλήματα κατανάλωσης και εξοικονόμησης ενέργειας, συμπλέουν και απαιτούν κοινή αντιμετώπιση και προοδευτική αντίληψη αντιμετώπισης.

Η σημαντική έρευνα που έχει πραγματοποιηθεί κατά τα τελευταία χρόνια έχει επιτρέψει την ανάπτυξη επιστημονικών μεθόδων, τεχνικών και τεχνολογιών που αφενός εξασφαλίζουν βέλτιστο εσωτερικό περιβάλλον καθώς και την μέγιστη δυνατή εξοικονόμηση ενέργειας. Οι τεχνικές αυτές που κατά βάση κάνουν χρήση ηλιακής ενέργειας καθώς και των άλλων πηγών του περιβάλλοντος έχουν ήδη αποδείξει σε πρακτικό επίπεδο ότι είναι ιδιαίτερα αποδοτικές τόσο ποιοτικά όσο και ποσοτικά. Η ευρύτερη εφαρμογή τους αποτελεί αίτημα για ένα καλύτερο κτιριακό περιβάλλον, εντός του οποίου βέβαια διαβιώνουμε το 80% περίπου της όλης μα ζωής.

Matheos Santamouris
Associate Professor
University of Athens
Physics Department
Group Building Environmental Studies
Panepistimioupolis, 157 84, Athens, Greece
Tel : 00302107276847
Fax : 00302107295282
e-mail 1 : msantam@cc.uoa.gr
e-mail 2 : sanmat@b-online.gr
http://grbes.phys.uoa.gr

buildings.gr