ΦΥΤΕΜΕΝΟ ΔΩΜΑ ΜΙΑ ΔΥΣΚΟΛΗ ΑΠΟΦΑΣΗ

Το "φυτεμένο δώμα" αποτελεί τύπο "πράσινης στέγης" και ορίζεται ως η οριζόντια επιστέγαση κτιρίου που σε ένα μέρος ή στο σύνολο της επιφάνειάς της καλύπτεται με χώμα στο οποίο αναπτύσσονται φυτά.
 

Τα φυτεμένα δώματα αποτελούν εργαλείο της λεγόμενης “βιώσιμης αρχιτεκτονικής” (sustainable architecture) στο μέτρο που συμβάλλουν στη βελτίωση της ενεργειακής και περιβαλλοντικής συμπεριφοράς των κτιρίων στα οποία εφαρμόζονται.

Τα φυτεμένα δώματα, όπως και όλα τα εργαλεία σχεδιασμού και κατασκευής βιώσιμων κτιρίων, έχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Πρωταρχικό κριτήριο αξιολόγησης των πλεονεκτημάτων και μειονεκτημάτων τους είναι οι κλιματικές και εν γένει περιβαλλοντικές συνθήκες του τόπου αναφοράς.

Το άρθρο εξετάζει τις συνέπειες που έχουν τα φυτεμένα δώματα για την ενεργειακή και περιβαλλοντική συμπεριφορά των κτιρίων στα οποία εφαρμόζονται. Έμφαση δίνεται στο σχολιασμό των ιδιοτήτων τους με γνώμονα τις ιδιαίτερες περιβαλλοντικές συνθήκες στην Ελλάδα.
Κύρια χαρακτηριστικά των φυτεμένων δωμάτων.
Τα τεχνικά χαρακτηριστικά των φυτεμένων δωμάτων διαφέρουν από κτίριο σε κτίριο. Θεωρητικά, κάθε τύπος δώματος θα μπορούσε να λειτουργήσει ως υπόβαθρο φυτεμένου δώματος υπό τις εξής τρεις βασικές προϋποθέσεις:

α. Είναι στατικά επαρκής να δεχθεί τα πρόσθετα φορτία του χώματος και των
    φυτεύσεων.
β. Έχει καλή υδατοστεγανότητα και υγρομόνωση ώστε να εξασφαλίζει την
    προστασία της κατασκευής από τα νερά και τις υψηλές τιμές υγρασίας που
    συνδέονται με την ανάπτυξη και συντήρηση των φυτεύσεων.
γ. Είναι ανθεκτικός σε βιολογικούς και χημικούς παράγοντες που συνδέονται
    με την ανάπτυξη και συντήρηση των φυτεύσεων (π.χ. ρίζες, ζωύφια,
    φυτοφάρμακα).
­­­
Η (απλοποιημένη) διαστρωμάτωση ενός τυπικού φυτεμένου δώματος, ξεκινώντας από την πλάκα του μπετόν, περιλαμβάνει τη θερμομόνωση, τη στρώση κλίσεων, την υγρομόνωση και, πάνω από αυτή, ένα αποστραγγιστικό στρώμα και το χώμα με τις φυτεύσεις. Συνήθως, το αποστραγγιστικό στρώμα (drainage) παρεμβάλλεται μεταξύ μιας στρώσης διήθησης του νερού (π.χ. γεωύφασμα) και μιας στρώσης συγκράτησης των ριζών. Η περιγραφή ταιριάζει σε ένα τυπικό "θερμό" λεγόμενο, βατό δώμα όπου το δάπεδο αντικαθίσταται από το χώμα με τις φυτεύσεις και τις μονώσεις που υποστηρίζουν τη "λειτουργία" του.

Ιδιότητες φυτεμένων δωμάτων
Στα φυτεμένα δώματα αποδίδονται πολλές και ενδιαφέρουσες ιδιότητες που συνδέονται με την ενεργειακή και περιβαλλοντική συμπεριφορά των κτιρίων στα οποία εφαρμόζονται.
Μια σύνοψη των ιδιοτήτων που αναφέρονται σε διάφορες πηγές (κυρίως από την τεχνική βιβλιογραφία) προτείνει για αυτά ότι:
    •    προσφέρουν καλή θερμομόνωση
    •    προσθέτουν θερμική μάζα στο κέλυφος
    •    αποβάλουν ευκολότερα τη θερμότητα
    •    μειώνουν τον κίνδυνο πλημμύρας σε περίπτωση ραγδαίας
        βροχόπτωσης
    •    προσφέρουν προστασία από την ηλιακή ακτινοβολία
    •    προσφέρουν καλή ηχομόνωση
    •    βελτιώνουν την αισθητική του κτιρίου
    •    μειώνουν την ατμοσφαιρική ρύπανση
    •    δροσίζουν τον αέρα
    •    προσφέρουν ευχάριστο περιβάλλον (π.χ. για ελεύθερο χρόνο)
    •    αποτελούν καταφύγιο πανίδας
Εξετάζοντες τις ιδιότητες αυτές, παρατηρούμε: 
Η θερμομονωτική ικανότητα του χώματος δεν είναι μεγάλη. Ο συντελεστής
θερμικής αγωγιμότητάς του, ανάλογα με τη σύσταση και την
περιεκτικότητά του σε υγρασία, κυμαίνεται από 0,3 μέχρι 1,5 W/mK όταν
ένα απλό θερμομονωτικό υλικό (π.χ. πολυστερίνη) έχει αντίστοιχο
συντελεστή περίπου 0,03 W/mK. Ώστε, η όποια συνεισφορά του χώματος
που φιλοξενεί τις φυτεύσεις του δώματος στη θερμομόνωσή του είναι
αμελητέα, συγκρίσιμη με αυτή των λοιπών μη μονωτικών δομικών υλικών
(π.χ. των υλικών της στρώσης διαμόρφωσης κλίσεων) και, εν πάσει
περιπτώσει, μπορεί να ισοφαριστεί με μικρή αύξηση του πάχους των
συμβατικών θερμομονωτικών υλικών του υπόβαθρου. Επί πλέον, η
αποσπασματική ενίσχυση της θερμομόνωσης του κελύφους ενός κτιρίου σε
τμήματά του είναι αμφίβολης αποτελεσματικότητας. 

Η μεγάλη θερμική μάζα, ως ιδιότητα του κελύφους ενός κτιρίου, δεν είναι a
priori ευεργετική για την ενεργειακή συμπεριφορά του. Πάντως, στην
περίπτωση που είναι επιθυμητή, η αύξηση της θερμικής μάζας του
δώματος που προκύπτει από τη μάζα των χωμάτων που φιλοξενούν τις
φυτεύσεις, είναι μικρής αξίας στο μέτρο που συμβαίνει εξωτερικά της
θερμομόνωσης. Αλλά, ακόμη και αν παραβλέψουμε αυτό το γεγονός, η
θερμοχωρητικότητα του χώματος κυμαίνεται σε τιμές που δε διαφέρουν
σημαντικά από τις αντίστοιχες των συμπαγών, συμβατικών δομικών υλικών
(για παράδειγμα, μόνο με υψηλά ποσοστά υγρασίας ξεπερνά τη
θερμοχωρητικότητα του τσιμέντου). Ώστε, ως υλικό αύξησης της θερμικής
μάζας δεν παρουσιάζει κάποιο πλεονέκτημα. Μάλιστα, θα μπορούσε
κάποιος να ισχυριστεί ότι η αύξηση της θερμικής μάζας του δώματος που
προκαλείται από τη μάζα των χωμάτων που φιλοξενούν τις φυτεύσεις είναι
συγκρίσιμη με αυτή που θα προκαλούσε το δάπεδο του δώματος αν αυτό
δεν ήταν φυτεμένο, αλλά απλά βατό.

Πολλοί κατατάσσουν τα φυτεμένα δώματα στην κατηγορία των "ψυχρών"
λεγόμενων δωμάτων επικαλούμενοι ότι ανακλούν μεγάλο μέρος της
προσπίπτουσας ηλιακής ακτινοβολίας και ευνοούν την αποβολή
θερμότητας. Σχετικά, αξίζει να σημειώσουμε ότι ένα ψυχρό δώμα έχει
θετική συνεισφορά στο ενεργειακό ισοζύγιο του κτιρίου κατά τη θερμή
περίοδο, όταν δεν είναι ευπρόσδεκτα τα μεγάλα θερμικά φορτία που
δέχεται από τον ήλιο, και αρνητική κατά την ψυχρή περίοδο. Επί πλέον,
ορισμένες συμπεριφορές των ψυχρών δωμάτων αντιστρατεύονται την
απόδοσή τους ως στοιχείων θερμικής μάζας. Εν πάσει περιπτώσει, αν
δεχθούμε ότι για τα κλιματικά δεδομένα στην Ελλάδα τα ψυχρά δώματα
αποτελούν, από ενεργειακής άποψης, εύστοχη επιλογή, αξίζει να
εξετάσουμε σε ποιο βαθμό τα φυτεμένα δώματα ανήκουν σε αυτή την
κατηγορία. Σχετικά, η ψύξη των φυτεμένων δωμάτων μπορεί να
δικαιολογηθεί ως αποτέλεσμα:
(α) της υψηλής ανακλαστικότητας των υλικών,
(β) της σκίασης από το φύλλωμα και
(γ) της εξατμισοδιαπνοής που λαμβάνει χώρα στην επιφάνεια του φυλλώματος.
Ειδικότερα:
α. Η λευκάγεια (albedo) ως μέτρο της ανακλαστικότητας των επιφανειών των υλικών των φυτεμένων δωμάτων δεν είναι υψηλή. Τόσο το γυμνό χώμα όσο και η βλάστηση σε διάφορες μορφές έχουν τιμές λευκάγειας μικρότερες από την αντίστοιχη των περισσότερων υλικών επικάλυψης στεγών (π.χ. κεραμίδια) και σημαντικά μικρότερες από τις τελικές επικαλύψεις των τυπικών ψυχρών δωμάτων.

β. Η σκίαση που προκαλείται από το φύλλωμα των φυτεμένων δωμάτων εμποδίζει τις ακτίνες του ήλιου να προσπέσουν στην επιφάνεια του χώματος και να το θερμάνουν. Η διεργασία αυτή, πράγματι, αποδίδει όταν το φύλλωμα είναι πυκνό. Όμως, το πυκνό φύλλωμα έχει και αντίθετο αποτέλεσμα στο μέτρο που "εγκλωβίζει" την όποια θερμότητα συσσωρεύεται από κάτω του εμποδίζοντας την ακτινοβόλησή της και την κυκλοφορία του αέρα για την απομάκρυνσή της (πρόκειται για το συμπληρωματικό του "φαινομένου του θερμοκηπίου" μηχανισμό που συνεπάγεται υψηλές θερμοκρασίες στο εσωτερικό των θερμοκηπίων).

γ. Η εξατμισοδιαπνοή στο φύλλωμα καθώς και η εξάτμιση της υγρασίας του (υγρού) χώματος ενός φυτεμένου δώματος είναι εσώθερμες διεργασίες, δηλαδή, απορροφούν θερμότητα από το περιβάλλον μειώνοντας έτσι τη θερμοκρασία του. Ως αποτέλεσμα, οι επιφάνειες των φυτεμένων δωμάτων (φυτών και χώματος), καθώς και ο αέρας κοντά σε αυτές, είναι σχετικά ψυχρές. Η προκαλούμενη ψύξη που, ανάλογα με την ένταση των φαινομένων αλλά και τις επικρατούσες συνθήκες, μπορεί να φτάσει και μερικούς °C, είναι αμφίβολο ότι, πρακτικά, επηρεάζει τους εσωτερικούς χώρους του κτιρίου. Αυτό υποστηρίζεται αφενός από το γεγονός ότι οι διεργασίες θερμικής μετάβασης στο οριακό στρώμα (δηλαδή οι ανταλλαγές θερμότητας μεταξύ της επιφάνειας των δομικών στοιχείων και του αέρα) δεν αποτελούν ισχυρό μηχανισμό μετάδοσης θερμότητας και αφετέρου, κυρίως, επειδή η όποια ψύξη συμβαίνει σε στρώσεις εξωτερικά της θερμομόνωσης. Ακόμη, θα πρέπει να υπολογίσουμε ότι ο ψυχρότερος, λόγω της εξατμισοδιαπνοής, αέρας στην επιφάνεια του δώματος απομακρύνεται, ακόμη και από μικρής ταχύτητας ρεύματα αέρα που κυκλοφορεί μεταξύ των φυλλωμάτων, συμβάλλοντας έτσι στη διάχυση του ψύχους σε ευρύτερη έκταση.

Ένα φυτεμένο δώμα, σε περίπτωση ραγδαίας βροχόπτωσης, απορροφά μέρος του νερού και βοηθά στην εξομάλυνση της απορροής του. Η ιδιότητα αυτή είναι χρήσιμη στην περίπτωση που το σύστημα απορροής του δώματος (κατανομή και διατομές υδρορροών) δεν είναι ικανό να ανταποκριθεί σε υψηλές παροχές βροχόπτωσης. Πάντως, σε ραγδαίες βροχοπτώσεις, αυξάνει ο κίνδυνος οι παρασύρσεις των χωμάτων να φράξουν τα στόμια των υδρορροών απορροής.

Η προστασία από την ηλιακή ακτινοβολία και πιο ειδικά από την υπεριώδη ακτινοβολία που προσφέρει το φυτεμένο δώμα στο υπόβαθρό του, έχει αξία μόνο για τις μονώσεις (θερμομόνωση, υγρομόνωση) και μόνο για την περίπτωση που διαφορετικά (αν δηλαδή δεν υπήρχε η φυτεμένη επικάλυψη) αυτές θα έμεναν εκτεθειμένες. Η εκδοχή όμως των εκτεθειμένων μονώσεων συνιστά κατασκευαστική ατέλεια. Κάθε τύπος δώματος οφείλει να έχει μια επικάλυψη (π.χ. δάπεδο, κροκάλες) που να προστατεύει αποτελεσματικά τις μονώσεις του από τις περιβαλλοντικές επιδράσεις.  
Παρόλο που η οροφή ενός κτιρίου είναι η λιγότερο εκτεθειμένη σε θορύβους πλευρά του, η ηχομόνωσή της είναι χρήσιμη. Σε ειδικές μάλιστα περιπτώσεις είναι και επιβεβλημένη (π.χ. κοντά σε αεροδρόμια για το θόρυβο των αεροπλάνων). Τα φυλλώματα, γενικώς, όταν παρεμβάλλονται στη διάδοσή των ηχητικών κυμάτων, προσφέρουν εξαιρετική ηχομόνωση. Επίσης, και το στρώμα του χώματος του φυτεμένου δώματος προσφέρει λόγω της πορώδους υφής του ηχομόνωση, ιδιαίτερα από περιβαλλοντικούς θορύβους υψηλότερων συχνοτήτων. Πάντως, η ηχομονωτική ικανότητα των στοιχείων του φυτεμένου δώματος (φυτά και στρώμα χώματος) μπορεί να ισοφαριστεί με αύξηση του πάχους αντίστοιχων από πλευράς ηχομονωτικής συμπεριφοράς στρώσεων συμβατικών δωμάτων (π.χ. θερμομόνωσης) ενώ το αποτέλεσμα θα μπορούσε να είναι ακόμη καλύτερο με την εφαρμογή κατάλληλων, ειδικών ηχομονωτικών στρώσεων.

Tα παραπάνω σχόλια γεννούν αμφιβολίες για τη συνεισφορά των φυτεμένων δωμάτων στη διαχείριση των περιβαλλοντικών επιδράσεων στο κτίριο. Μολονότι οι αντίστοιχες ιδιότητές γενικά ισχύουν, η αποτελεσματικότητά τους είναι μάλλον μικρή, σε κάποιες περιπτώσεις ασαφής ή εκδηλώνεται υπό προϋποθέσεις. Ακόμη, θα μπορούσαμε να εντοπίσουμε ιδιότητες με αρνητική συμβολή στη διαμόρφωση της ενεργειακής και περιβαλλοντικής συμπεριφοράς των κτιρίων (π.χ. υψηλή υγρασία, κίνδυνος πυρκαγιάς, παράσυρση σαθρών υλικών από τον άνεμο και τα νερά). Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός ότι ορισμένες από τις επιθυμητές ιδιότητες των φυτεμένων δωμάτων μπορούν να εξυπηρετηθούν, ίσως και καλύτερα, με πιο συμβατικές επιλογές.

Στις παρατηρήσεις αυτές αξίζει να συμπληρώσουμε ότι ένα φυτεμένο δώμα έχει υψηλό κόστος κατασκευής και χρειάζεται συντήρηση (π.χ. πότισμα, κηπουρικές εργασίες). Η συντήρηση συνεπάγεται τρέχον κόστος και πρόσθετες απαιτήσεις (εξοπλισμός, αποθηκευτικός χώρος κλπ) αλλά και, ενδεχόμενα, σε κάποιες περιπτώσεις, εξειδικευμένες γνώσεις (π.χ. για αντιμετώπιση ασθενειών φυτών). Ακόμη, θα πρέπει να υπολογίσουμε ότι το φυτεμένο δώμα, ως σύνθετη κατασκευή με αλλεπάλληλες μονωτικές στρώσεις, έχει αυξημένο κίνδυνο αστοχιών, αυξημένη δυσκολία επιδιορθώσεων και μη προβλέψιμες συμπεριφορές στη λειτουργία του ως κέλυφος του κτιρίου. Η τελευταία παρατήρηση σε συνδυασμό με τη μεταβλητότητα στη συμπεριφορά του (ως αποτέλεσμα μεταβολών στο φύλλωμα, στα ποσοστά υγρασίας κλπ) περιορίζει ακόμη περισσότερο τη δυνατότητα πρόβλεψης και προσομοίωσής της.

Σε αντίθεση με τις ιδιότητες των φυτεμένων δωμάτων που αφορούν τη διαχείριση των περιβαλλοντικών επιδράσεων στα κτίρια (θερμότητα, ηλιακή ακτινοβολία κλπ), η δεύτερη κατηγορία ιδιοτήτων, που αφορά συνεισφορά τους στην ποιοτική αναβάθμιση του περιβάλλοντος, είναι αδιαμφισβήτητη. Τα φυτεμένα δώματα αυξάνουν το πράσινο σε ένα τόπο συμβάλλοντας έτσι στη βελτίωση του τοπικού μικροκλίματος. Η συμβολή τους συνίσταται σε απορρύπανση του αέρα, δροσισμό, απορρόφηση του περιβαλλοντικού θορύβου και μείωση της ταχύτητας του ανέμου. Συνεισφέρουν ακόμη στην αισθητική αναβάθμιση του τοπίου και προσφέρουν περιβάλλον για αναψυχή και καταφύγιο πανίδας. Οι ιδιότητες αυτές είναι ιδιαίτερα χρήσιμες σε αστικό περιβάλλον όπου οι "θεραπευόμενοι" παράγοντες είναι συχνά επιβαρυμένοι. Μάλιστα, σε ανάλογο περιβάλλον, η εφαρμογή και διάδοσή τους αναμένεται να είναι πολλαπλάσια ωφέλιμη εφόσον ακολουθεί ένα ευρύτερο σχεδιασμό αύξησης του αστικού πράσινου.

Τα οφέλη που συνεπάγονται τα φυτεμένα δώματα για το περιβάλλον αντιστοιχούν κατά βάση στο πράσινο που αναπτύσσεται σε αυτά. Με αυτό το δεδομένο, αξίζει να διερευνηθούν εναλλακτικές επιλογές που ενδεχόμενα θα περιόριζαν κάποια από τα προβλήματα που αναφέρθηκαν. Σε μη αστικό περιβάλλον, παρόμοιες επιλογές είναι πιο εύκολες (π.χ. δημιουργία κήπων, φύτεμα δένδρων). Αλλά, ακόμη και σε αστικό περιβάλλον, η καλλιέργεια φυτών σε γλάστρες και ζαρντινιέρες μπορεί να προσφέρει πολλά από τα πλεονεκτήματα των φυτεμένων δωμάτων και παράλληλα να μειώσει τα μειονεκτήματά τους.
   
Συμπεράσματα
Συνοψίζοντας τα παραπάνω, μπορούμε να προτείνουμε ότι τα φυτεμένα δώματα δεν αποτελούν πάντοτε καλή επιλογή στέγασης για τα ίδια τα κτίρια στα οποία εφαρμόζονται. Η ανάλυση που προηγήθηκε, χωρίς να είναι επιστημονικά άρτια, υποστηρίζει την εκτίμηση ότι τα όποια πλεονεκτήματα προσφέρουν δεν υπερτερούν σαφώς των μειονεκτημάτων τους.

Αντίθετα, αποτελούν καλή λύση για το ρόλο τους στην ποιοτική αναβάθμιση του περιβάλλοντος, ιδιαίτερα του αστικού, όπου τα περιθώρια για ανάπτυξη πράσινου είναι περιορισμένα.

Εν τοιαύτει περιπτώσει, τα φυτεμένα δώματα συνιστούν, κυρίως, πρωτοβουλίες οικολογικής συνείδησης και κατ' επέκταση κοινωνικής προσφοράς και σαν τέτοια μάλλον πρέπει να αντιμετωπίζονται.

 

Νίκος Παπαμανώλης
Αν. Καθηγητή Αρχιτεκτονικής Πολυτεχνείου Κρήτης

econ3.gr

Χωρίς δεσμεύσεις το κείμενο της Συνόδου του Ρίο για την πράσινη ανάπτυξη

Με την άφιξη περίπου 100 αρχηγών κρατών και υπουργών Περιβάλλοντος την Τετάρτη, η Σύνοδος Rio+20 για τη βιώσιμη ανάπτυξη πέρασε στην τελική της φάση. Αξιωματούχοι της Βραζιλίας αναφέρουν ότι η διακήρυξη της συνόδου έχει ήδη συμφωνηθεί, ωστόσο οι περιβαλλοντικές οργανώσεις απορρίπτουν το κείμενο ως απαράδεκτο συμβιβασμό.

Το Rio+20 πραγματοποιείται στην πρωτεύουσα της Βραζιλίας 20 χρόνια μετά την ιστορική Σύνοδο της Γης, στην οποία η διεθνής κοινότητα αναγνώρισε για πρώτη φορά τους μεγάλους κινδύνους που απειλούν το περιβάλλον και υποσχέθηκε να αντιμετωπίσει την κλιματική αλλαγή, την αποδάσωση και την απώλεια βιοποικιλότητας.
Είκοσι χρόνια μετά, η παγκόσμια οικονομική κρίση ρίχνει βαριά τη σκιά της στην επετειακή σύνοδο, και κανείς δεν περιμένει ουσιαστικές δεσμεύσεις για το περιβάλλον.

Όπως αναφέρουν οι απεσταλμένοι του Γαλλικού Πρακτορείου Ειδήσεων και του περιοδικού Nature, το σχέδιο της τελικής συμφωνίας, ένα κείμενο 53 σελίδων, είναι απίθανο να αλλάξει μέχρι την υπογραφή του κατά τη λήξη της συνόδου την Παρασκευή.

Τα βασικά σημεία:

• Το κείμενο αναγνωρίζει την κοινωνική ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος ως  βασικούς πυλώνες της αειφορίας.
• Οι κυβερνήσεις συμφωνούν να συνεργαστούν προκειμένου να πάψει η κατανάλωση να υπερβαίνει τις δυνατότητες του πλανήτη. Παραδέχονται ότι απαιτούνται «επείγοντα μέτρα» κατά της μη βιώσιμης ανάπτυξης, δεν δίνουν όμως χρονοδιάγραμμα για αυτόν τον στόχο, ούτε παραθέτουν τα μέσα για την επίτευξή του.
• Οι κυβερνήσεις υπόσχονται επίσης να αναζητήσουν μια νέα μέθοδο υπολογισμού της οικονομικής προόδου, η οποία θα λαμβάνει υπόψη τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές παραμέτρους.
• Οι κυβερνήσεις δεν δεσμεύονται να περιορίσουν τη χρήση ορυκτών καυσίμων, επαναλαμβάνουν όμως την παλαιότερη δέσμευσή τους για σταδιακή κατάργησή τους όταν κρίνονται «επιβλαβή και μη αποδοτικά».
• Το κείμενο ζητά επίσης τον καθορισμό «Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης», οι οποίοι θα αντικαταστήσουν τους λεγόμενους Αναπτυξιακούς Στόχους της Χιλιετίας που είχε θέσει ο ΟΗΕ για το 2015.

«Κανείς από όσους βρίσκονταν στην αίθουσα όταν υιοθετήθηκε το κείμενο δεν έμεινε ικανοποιημένος. Τόσο ανίσχυρο είναι» σχολίασε η επίτροπος της ΕΕ για την Κλιματική Αλλαγή, Κόνι Χέντεγκαρντ.

Εξίσου δυσαρεστημένες εμφανίζονται και οι περιβαλλοντικές οργανώσεις: «Αυτό που μας προσφέρουν είναι ένα κοινό όραμα αδράνειας και καταστροφής. Δεν υπάρχει τίποτα στο κείμενο για τους ανθρώπους και τον πλανήτη» σχολίασε στο AFP ο Ντάνιελ Μίτλερ, πολιτικός διευθυντής της Greenpeace International.

Την ίδια άποψη έχει η Σαμάνθα Σμιθ, επικεφαλής της Πρωτοβουλίας για το Παγκόσμιο Κλίμα και την Ενέργεια της οργάνωσης WWF. «Υπάρχει πολύ περιεχόμενο αλλά καθόλου δεσμεύσεις [...] Είναι καιρός να επανεξετάσουμε τη σκοπιμότητα μιας τέτοιας ανίσχυρης διαδικασίας» είπε η Σμιθ στο Nature.

Έξω από το συνεδριακό κέντρο όπου πραγματοποιείται η σύνοδος, δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές επρόκειτο να πραγματοποιήσουν πορεία στο κέντρο του Ρίο την Τετάρτη, διαμαρτυρόμενοι για τη θυσία της πράσινης ανάπτυξης στο βωμό της οικονομίας.

Μεταξύ των ηγετών που προσέρχονται την Τετάρτη βρίσκονται ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, ο πρόεδρος της Νοτίου Αφρικής Τζέικομπ Ζούμα, οι πρωθυπουργοί της Ινδίας Μανμοχάν Σινγκ και της Κίνας Ουέν Ζιαμπάο.

Διά της απουσίας τους θα λάμψουν ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα, ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον και η καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ.

 tanea gr

Προβλήματα για την ΕΕ στο Ρίο

Η Ευρώπη συναντά σθεναρές πιέσεις στη μάχη για την ενδυνάμωση της παγκόσμιας περιβαλλοντικής διακυβέρνησης, στο σημαντικό συνέδριο για την βιώσιμη ανάπτυξη αργότερα μέσα στην εβδομάδα.

Το σχέδιο, που θα εφαρμοζόταν από το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα του ΟΗΕ (UNEP), είναι μέρος της ευρωπαϊκής ατζέντας για τήρηση των περιβαλλοντικών στόχων και μετάβαση σε πιο «πράσινη» οικονομική ανάπτυξη σε παγκόσμιο επίπεδο και υποστηρίχτηκε ένθερμα από τους συντηρητικούς και τα όργανα της ΕΕ.

Αλλά τα σχέδια διαμόρφωσης της βάσης του UNEP στο Ναϊρόμπι από κέντρο ανταλλαγής απόψεων σε υπηρεσία, που αναφέρθηκαν σε μια συζήτηση με όργανα του ΟΗΕ, αρμόδια για το εμπόριο, την εργασία και υγεία, δεν είναι σε θέση να κάνουν πολλά στη διάσκεψη του ΟΗΕ για την Αειφόρο Ανάπτυξη.

 «Νομίζω ότι αυτό είναι πραγματικά θα είναι μία από τις μεγάλες απογοητεύσεις του συνεδρίου», δήλωσε ο Jeremy Wates, διευθυντής του Ευρωπαϊκού Γραφείου Περιβάλλοντος, μια μη-κυβερνητική οργάνωση που πιέζει για την πρόταση.

Οι δεινές οικονομικές συνθήκες και η αμετάκλητη αντίσταση από τις Ηνωμένες Πολιτείες, ακόμη και τη Βραζιλία, τον αμφιτρύωνα της Διάσκεψης, για διεύρυνση των εξουσιών του ΟΗΕ έχει μπλοκάρει κάθε μεγάλη αναμόρφωση του UNEP, παραδέχθηκε σε μια συνέντευξη με τη EurActiv

Ο Janez Potočnik, Επίτροπος Περιβάλλοντος της ΕΕ και ένας από τους αρχιτέκτονες της ευρωπαϊκής  ατζέντας για το Ρίο, δήλωσε ότι οι συνομιλίες που οδήγησαν στη διάσκεψη 20-22 Ιουνίου δεν ήταν εύκολη υπόθεση.

«Μετά από σκληρές διαπραγματεύσεις στη Νέα Υόρκη, δυστυχώς δεν σημειώθηκε αρκετή πρόοδος», είπε, «έτσι αναμένουμε μερικές φορτισμένες μέρες στο Ρίο και πιστεύουμε ότι η Βραζιλία, ως χώρα υποδοχής, θα ξεκινήσει φιλόδοξα».

Μεγάλο γεγονός, μικρές προσδοκίες 

Φέροντας τον τίτλο του μεγαλύτερου συνεδρίου του ΟΗΕ εδώ και δεκαετίες,μετρώντας εβδομάδες προπαρασκευαστικών συζητήσεων, η «Σύνοδος τη Γης» αναμένεται να αποδώσει καρπούς για την τροφική επάρκεια, τους φυσικούς πόρους και την καθαρή και βιώσιμη ανάπτυξη.

Ωστόσο, οι αναλυτές «ποντάρουν» λίγα στις δεσμευτικές υποσχέσεις και τους στόχους που προσέμεναν οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι και ακτιβιστές. Για παράδειγμα, η ΕΕ αντιμετωπίζει αντίσταση από τις αναπτυσσόμενες χώρες για την προώθηση της «πράσινης οικονομίας», που έχουν φόβους ότι θα επιβραδύνει την ανάπτυξη ή θα επιβάλει περιορισμούς στα δικά τους σχέδια. 

«Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί με τον αγώνα της πράσινης οικονομίας», ανέφερε ο Arjun Karki του LDC Watch, οργάνωση υπεράσπισης για τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες του κόσμου, με γραφεία στις Βρυξέλλες και το Κατμαντού. Πρόσθεσε ότι «είμαστε επιφυλακτικοί σχετικά με τις νέες μορφές της αναπτυξιακής βοήθειας» που συνδέονται με την αειφόρο ανάπτυξη.

Ο Simon Upton, διευθυντής περιβάλλοντος για τον Οργανισμό Οικονομικής και Αναπτυξιακής Συνεργασίας (OECD), σημείωσε ότι τα εύπορα κράτη πρέπει να εξασφαλίσουν ότι η πράσινη οικονομία δεν οδηγεί σε οικονομική αποδιάρθρωση για τους εργαζόμενους σε παλαιότερες βιομηχανίες, όπως εκείνες που εξαρτώνται από τα ορυκτά καύσιμα

 «Οι κυβερνήσεις πρέπει να κρατήσουν τα χρήματα για τους ανθρώπους που μπορεί να επηρεαστούν από τη μετάβαση προς μια πιο πράσινη οικονομία», είπε σε τηλεφωνική συνομιλία από το Παρίσι. «Υπάρχει ένα πολύ σημαντικό κοινωνικό στοιχείο σε αυτό».

Θυμάστε τη Κοπεγχάγη; 

Εν τω μεταξύ οι ευρωπαίοι αντιπρόσωποι αντιμετωπίζουν ήδη δυσκολίες για σύγκλιση στους περιβαλλοντικούς στόχους, φοβούμενοι την επανάληψη των ομιλιών για την κλιματική αλλαγή στην Κοπεγχάγη το 2009 οπότε οι ευρωπαίοι παραμερίστηκαν από τις ΗΠΑ και Κίνα.

Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Barack Obama δεν πρόκειται να παρευρεθεί – ένα χαστούκι - για τέτοιου είδους διεθνούς συγκέντρωσης - και αντ 'αυτού θα στείλει την υπουργό Εξωτερικών Hillary Clinton. Η Ουάσιγκτον έχει ήδη αποσυρθεί από την ενίσχυση του UNEP.

Ωστόσο, ο Δημοκρατικός πρόεδρος δεν μπόρεσε να απομακρυνθεί από τον χαρακτήρα του ηγετικού του ρόλου στο Ρίο δεδομένη την μάχη επανεκλογής με τον ρεπουμπλικάνο Mitt Romney και επανειλημμένες διαφωνίες ρεπουμπλικάνων γερουσιαστών για τα περιβαλλοντικά και διεθνή προγράμματα.

Νερό και ασφάλεια τροφίμων

Στο Ρίο, το διακύβευμα είναι υψηλό. Οι ανεπάρκειες για το νερό, τις προμήθειες τροφίμων, την ενέργεια, τα ορυκτά, την ποιότητα του αέρα και της γης θα πολλαπλασιαστούν καθώς ο πληθυσμός αυξηθεί παγκοσμίως κατά 2 δισεκατομμυρίων ευρώ περίπου μέχρι το 2050 – το δύο Ινδίες σήμερα. Εκκλήσεις για δράση προέρχονται φυσικά από οικολόγους και ακτιβιστές κατά της φτώχειας - αλλά και από μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρείες στον κόσμο που ενδιαφέρονται για την μείωση των πόρων.

Παρά τις ζοφερές προβλέψεις για το αποτέλεσμα του Ρίο, ορισμένοι αντιπρόσωποι δεν παραδέχονται ότι - και ελπίζουμε σε πιθανές εκπλήξεις.

Ο Jeremy Wates από το ευρωπαϊκό γραφείο περιβάλλοντος, υποστηρίζει ότι οι ηγέτες του κόσμου θα μπορούσαν να συμφωνήσουν σε μια νομικά δεσμευτική συμφωνία για την αειφόρο ανάπτυξη - κάτι που ορισμένες διεθνείς επιχειρήσεις έχουν ήδη εφαρμόσει. Δικηγόροι λένε ότι αυτό θα έκανε τις επιχειρήσεις πιο ευσυνείδητες σχετικά με την επενδύσεις και τις κατασκευές τους, και θα έκανε τους καταναλωτές πιο ενήμερους σχετικά με τις επιπτώσεις των προϊόντων που αγοράζουν.

«Όποιος ψάχνει για ένα θετικό αποτέλεσμα θα απογοητευτεί, αλλά ελπίζουμε σε κάποιες τελευταίες θετικές εξελίξεις», δήλωσε ο Wates.

«Δεν είναι ποτέ ζήτημα απόλυτης επιτυχίας ή η απόλυτης αποτυχίας. Θα υπάρξουν λίγη αποτυχία και λίγη επιτυχία. Αυτή είναι η φύση της ισορροπίας».

EurActiv.gr

Επιστροφή στο Ρίο: Χαμηλές οι προσδοκίες στη σύνοδο του ΟΗΕ για την πράσινη ανάπτυξη

Ρίο ντε Ζανέιρο: Είκοσι χρόνια μετά την ιστορική Σύνοδο της Γης στο Ρίο ντε Ζανέιρο, με την οποία άνοιξε η συζήτηση για το μέλλον του πλανήτη, η διεθνής κοινότητα επιστρέφει στην πρωτεύουσα της Βραζιλίας αναζητώντας λύσεις για μια βιώσιμη ανάπτυξη. Όμως το φόντο της οικονομικής κρίσης δεν αφήνει μεγάλα περιθώρια για δεσμευτικές αποφάσεις.

Η Σύνοδος Αειφόρου Ανάπτυξης (Rio+20), της οποίας οι προπαρασκευαστικές συνομιλίες ξεκίνησαν την Πέμπτη, είναι η μεγαλύτερη που έχει πραγματοποιηθεί ποτέ για το περιβάλλον, με τη συμμετοχή να εκτιμάται στους 50.000 σύνεδρους.

Περίπου 115 ηγέτες αναμένεται να συμμετάσχουν στην κύρια φάση εργασιών της συνόδου το τριήμερο 20-22 Ιουνίου. Έχοντας φρέσκια στη μνήμη την αποτυχία της Συνόδου της Κοπεγχάγης για το κλίμα, το 2009, πολλοί αναλυτές εκτιμούν τώρα ότι οι σημαντικότερες εξελίξεις της συνόδου θα έρθουν στη διάρκεια των προπαρασκευαστικών συνομιλιών, με τη συμμετοχή επιχειρήσεων και μη κυβερνητικών οργανώσεων.

Το Rio+20 προγραμματίζεται να κλείσει με την υπογραφή μιας κοινής ανακοίνωσης, ωστόσο οι χώρες που συμμετέχουν έχουν συμφωνήσει μόνο για το 20% του κειμένου.

Σύμφωνα με πηγές του Γαλλικού Πρακτορείου Ειδήσεων, η διαφωνία αφορά τέσσερα βασικά σημεία: την προστασία των ωκεανών, τα μέτρα κατά της κλιματικής αλλαγής, τη διατροφική ασφάλεια, καθώς και το κατά πόσο πρέπει να καθοριστούν «Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης», οι οποίοι θα διαδέχονταν τους λεγόμενους Αναπτυξιακούς Στόχους της Χιλιετίας του ΟΗΕ, των οποίων το χρονικό περιθώριο λήγει το 2015.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα καταβάλλει κάθε προσπάθεια για τον καθορισμό δεσμεύσεων, ωστόσο αυτό θα είναι «πολύ, πολύ δύσκολο», όπως παραδέχτηκε ο επίτροπος Περιβάλλοντος της ΕΕ Γιάνεζ Πότοτσνικ.

Άδοξο φαίνεται ότι θα είναι το τέλος της γαλλικής πρότασης για τη σύσταση ενός Παγκόσμιου Οργανισμού Περιβάλλοντος, μεταξύ άλλων. «Τουλάχιστον όμως θα αναβαθμιστεί ο ρόλος του Περιβαλλοντικού Προγράμματος του ΟΗΕ [UNEP]» προέβλεψε Ευρωπαίος αξιωματούχος.

Την παραμονή της έναρξης των εργασιών της Συνόδου, περισσότερες από 100 ακαδημίες επιστημών σε όλο τον κόσμο παρουσίασαν έκθεση με την οποία προειδοποιούν για τις παρενέργειες του υπερπληθυσμού και της αχαλίνωτης κατανάλωσης.

Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ, η ζήτηση για τρόφιμα θα έχει διπλασιαστεί το 2030 και η κατανάλωση ενέργειας θα έχει αυξηθεί έως και κατά 45%.

«Η ταχεία αύξηση του πληθυσμού θα μπορούσε να αποτελέσει τροχοπέδη στη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου στις φτωχές χώρες» προειδοποιεί η έκθεση, ζητώντας να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο με την καλύτερη ενημέρωση των γυναικών και την βελτίωση της πρόσβασης σε μέσα αντισύλληψης.

Στην τελική φάση της συνόδου θα συμμετέχουν μεταξύ άλλων ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ και ο Κινέζος πρωθυπουργός Γουέν Τζιαμπάο.

Ηχηρές θα είναι οι απουσίες του Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος βρίσκεται σε προεκλογική εκστρατεία, και της Γερμανίας καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ.

Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, news.in.gr

philenews.com 

-------------

• Los sabios piden frenar el crecimiento de la población y el consumo voraz

Λίγο πριν τη Διάσκεψη Rio+20: Tα νέα για τα τροπικά δάση του Αμαζονίου είναι ευχάριστα

Η βιώσιμη ανάπτυξη, η κλιματική αλλαγή και η κατάστρωση βιώσιμων περιβαλλοντικών πολιτικών, βρίσκονται στην κορυφή της ατζέντας της Διάσκεψης Rio+20 που θα ξεκινήσει προσεχώς στο Ρίο ντε Τζανέιρο. Εν αναμονή των υψηλών προσκεκλημένων, η Πρόεδρος της Βραζιλίας, Ντίλμα Ρούσεφ, ανακοινώσε ότι η αποψίλωση των δασών του Αμαζονίου έχει μειωθεί σημαντικά μέσα στο 2011, βάσει δορυφορικών εικόνων του Ινστιτούτου Διαστήματος της Βραζιλίας. Οι λιγοστοί κάτοικοι του Αμαζονίου καταδικάζουν ανοιχτά την αλόγιστη ανάπτυξη στην περιοχή που θέτει σε κίνδυνο πλούσιο οικοσύστημα και τις πατρογονικές εστίες τους.

Ilha das Cinzas, ένα φωτεινό παράδειγμα

Το μικρό νησί Ilha das Cinzas στο δέλτα του Αμαζονίου αποτελεί ένα μοναδικό παράδειγμα αυτοσυντηρούμενης τοπικής κοινωνίας. Το νησί με την οργιαστική βλάστηση και τα σπάνια είδη ζώων αποτελεί τη μόνιμη κατοικία των 60 πλέον οικογενειών του νησιού. Με κύριες ασχολίες τη γεωργία, την αλιεία και την κτηνοτροφία οι κάτοικοι έχουν μάθει να ζουν αυτάρκεις μέσα στο φυσικό περιβάλλον. Τα σπίτια διαθέτουν τηλεοράσεις και διαδίκτυο μέσω δορυφόρου. Το πετρέλαιο χρησιμοποιείται σπάνια ενώ οι ανάγκες σε ηλεκτρισμό καλύπτονται από γεννήτριες.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του σωματείου εργαζομένων του νησιού, Manuel Malheiros de Oliveira, η επιβίωση στην περιοχή δεν ήταν πάντα ρόδινη. Μέχρι το 2000 οι παραγωγοί της περιοχής αναγκάζονταν να πουλούν τα προϊόντα τους στους μεγαλέμπορους σε εξευτελιστικές τιμές ενώ οι ρυθμοί ανάπτυξης της περιοχής οδήγησε στην εξαφάνιση πολλών μικρών καλλιεργειών.

Ανάπτυξη με σεβασμό στην τοπική ταυτότητα

Τα τελευταία δέκα χρόνια εργάστηκαν στην περιοχή από κοινού με τους κατοίκους, ΜΚΟ, ινστιτούτα και ανεξάρτητοι πολιτικοί φορείς με στόχο την ευαισθητοποίηση όλων για την προστασία της βιοποικιλότητας και των τοπικών κοινωνιών. «Μέσα σ' αυτό το διάστημα ενημερώναμε τους κατοίκους για το ισχύον νομικό πλαίσιο και τα δικαιώματά τους. Με τον καιρό, ολοένα και περισσότεροι άρχισαν να διεκδικούν τα χαμένα ιδιοκτησιακά δικαιώματά τους» λέει ο ακτιβιστής Jorge Pinto.

Ήδη από το 1997 είχε υπογραφεί μια συμφωνία για την αειφόρα ανάπτυξη στην περιοχή. Αυτή συνέβαλε στη σταδιακή συνειδητοποίηση του επικείμενου κινδύνου από την αποψίλωση και την επέλαση των μεγάλων εταιριών, με αποτέλεσμα σήμερα οι κάτοικοι του Ilha das Cinzas να εκμεταλλεύονται την καλλιεργήσιμη γη που τους αναλογεί αυτόνομα. Το βιοτικό επίπεδο ανέβηκε, το κατώτατο εισόδημα διπλασιάστηκε σε σχέση με τα μεγάλα αστικά κέντρα, οι θάνατοι από καρκίνο –λόγω βλαβερών εκπομπών- μειώθηκε σημαντικά.

Το Εθνικό Πάρκο Jau National Park στον Αμαζόνιο

Η εναλλακτική ανάπτυξη έφερε θετικά αποτελέσματα και ως προς την προστασία του φυσικού πλούτου. Χάρη στις πρωτοβουλίες των κατοίκων, το 96% του τροπικού δάσους στην περιοχή παρέμεινε ανέπαφο. Στην ίδια κατεύθυνση κινείται πλέον και επαρχία Gurupá, στην καρδιά του Αμαζονίου, θεσπίζοντας τοπικούς κανονισμούς για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας. Οι κάτοικοι φαίνονται περισσότερο συμφιλιωμένοι με την φύση, και όπως σημειώνει εν κατακλείδι ο Manuel Malheiros de Oliveira, η φύση είναι το σπίτι των κατοίκων της περιοχής και δεν θα άλλαζαν με κανένα τίμημα.

Πηγή: Deutsche Welle

Nadia Pontes, Jan D. Walter, Δήμητρα Κυρανούδη

skai gr

Ο τρόπος ζωής μας απειλεί τους ανθρώπους και το περιβάλλον

Σε αναζήτηση όχι μόνο περιβαλλοντικών, αλλά οικονομικών και πολιτικών εναλλακτικών βρίσκονται οι επιστήμονες που ασχολούνται με τα περιβαλλοντικά θέματα, καθώς πλέον οι συζητήσεις περιστρέφονται γύρω από το συνολικό μοντέλο που ακολουθήθηκε και «που πήγε λάθος». 

Μέχρι τώρα όλες οι αναφορές γίνονταν γύρω από επιμέρους οικολογικά συστήματα, τώρα όμως οι ανάγκες έχουν αλλάξει και με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, στις 5 Ιουνίου, τρεις περιβαλλοντικές οργανώσεις, η WWF Ελλάς, το Δίκτυο Μεσόγειος SOS και η Greenpeace μιλούν στο ΑΜΠΕ και εστιάζουν το πρόβλημα στον τρόπο ζωής και οργάνωσης των αναπτυγμένων χωρών ενώ προτείνουν μία ανάπτυξη συμβατή με το περιβάλλον.

Η οικονομική κρίση έχει άμεση επίπτωση τόσο στις κοινωνικές δομές, όσο και στο περιβάλλον. Από τη μία το σχήμα παραγωγής και κατανάλωσης που ακολουθείται, απαιτεί όλο και περισσότερη εξόρυξη φυσικών πόρων, γεμίζει τον πλανήτη με χιλιάδες τόνους σκουπιδιών, αυξάνει τους ρίπους, συντελεί στο φαινόμενο του θερμοκηπίου και την υπερθέρμανση του πλανήτη. Από την άλλη, οι οικονομικά πιο πλούσιες χώρες προκαλούν την μεγαλύτερη μόλυνση στον πλανήτη, εις βάρος των φτωχότερων, που με τις μικρής κλίμακας υποδομές τους δεν επηρεάζουν ιδιαίτερα το περιβάλλον. Επιπλέον, οι αναπτυγμένες χώρες με τις αυξημένες τους ανάγκες, εκμεταλλεύονται όλο και περισσότερο για δικό τους όφελος τους φυσικούς πόρους και τα εδάφη των υπόλοιπων χωρών.

Η έκθεση «Ζωντανός Πλανήτης 2012», της WWF, που συντάσσεται κάθε δύο χρόνια αποκαλύπτει πως οι πιο πλούσιες χώρες καταστρέφουν περιβαλλοντικά τη γη, καθώς οι οικονομίες των αναπτυγμένων κρατών έχουν κατά μέσο όρο πέντε φορές μεγαλύτερο οικολογικό αποτύπωμα από τις φτωχές, όπου το παραγωγικό μοντέλο είναι περιορισμένο, γεγονός που «ισορροπεί» την κατάσταση σε παγκόσμιο επίπεδο οριακά. Στην ουσία, αυτοί που σώζουν τον πλανήτη είναι οι φτωχές χώρες.

Με τον όρο «οικολογικό αποτύπωμα» εκφράζεται ο βαθμός στον οποίο τα ανθρώπινα είδη καταναλώνουν τους πόρους της γης. Αναφέρεται στην έκταση παραγωγικής γης, πόσιμου νερού και θάλασσας που είναι απαραίτητα για την κάλυψη των καθημερινών αναγκών σε τροφή, ενέργεια, νερό και πρώτες ύλες συνυπολογίζοντας τις εκπομπές ρύπων και την έκταση που χρειάζεται για την απόθεση των απορριμμάτων.

Η έκθεση της WWF διαπιστώνει πως οι τεράστιες πιέσεις που ασκούνται από τις διαρκώς αυξανόμενες ανάγκες του αναπτυγμένου κόσμου, θέτουν σε κίνδυνο τη βιοποικιλότητα του πλανήτη και απειλούν την υγεία, την ασφάλεια και την ευημερία των ανθρώπων. H έκθεση εξετάζει την υγεία των οικοσυστημάτων, των ειδών χλωρίδας και πανίδας, των φυσικών πόρων και πώς αυτή επηρεάζεται τόσο από τον τρόπο ζωής, όσο και από την οικονομική δραστηριότητα του πολιτισμού (βιομηχανία, παραγωγή ενέργειας κλπ) παρακολουθώντας 9.000 πληθυσμούς σε περισσότερα από 2.600 είδη. Από το 1970 έως σήμερα καταγράφεται μείωση των ειδών κατά σχεδόν 30%, με τα τροπικά είδη να έχουν δεχτεί το ισχυρότερο πλήγμα, 60% μείωση σε λιγότερο από 40 χρόνια. Ταυτόχρονα, ο δείκτης του οικολογικού αποτυπώματος προειδοποιεί ότι οι απαιτήσεις σε φυσικούς πόρους είναι πλέον μη βιώσιμες. Να σημειωθεί ότι τα στοιχεία είναι από το 2008, γιατί πολλές χώρες δεν είχαν τελικές διαθέσιμες μετρήσεις για σήμερα.

Οι 10 χώρες με το μεγαλύτερο οικολογικό αποτύπωμα ανά κάτοικο είναι: Κατάρ, Κουβέιτ, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Δανία, ΗΠΑ, Βέλγιο, Αυστραλία, Καναδάς, Ολλανδία και Ιρλανδία. H Ελλάδα κατατάσσεται στην 22η θέση σε σύνολο 149 κρατών που εξετάζονται στην έκθεση με το οικολογικό της αποτύπωμα να είναι πολύ υψηλότερο του παγκόσμιου μέσου όρου.

Η Θεοδότα Νάντσου, συντονίστρια δράσεων Περιβαλλοντικής Πολιτικής της WWF Ελλάς, εξηγεί ότι «εάν όλοι οι άνθρωποι στον κόσμο ζούσαν όπως στην Ελλάδα, θα χρειαζόμασταν τρεις πλανήτες, ενώ αν ζούσαμε όπως στο Τιμόρ, δε θα υπήρχε θέμα περιβαλλοντικών προβλημάτων».

Επισημαίνει πως η λύση πρέπει να βρεθεί κάπου στη μέση ώστε «οι αναπτυγμένες χώρες πρέπει να αναδιοργανώσουν τις ανάγκες και το πώς αυτές εκπληρώνονται, ενώ ταυτόχρονα το βιοτικό επίπεδο στις φτωχές χώρες θα πρέπει να ανέβει». Αυτή η διαδικασία είναι εφικτή, λέει η κ. Νάντσιου, χωρίς να επιβαρυνθεί το περιβάλλον.

Ο Νίκος Χαραλαμπίδης, πρόεδρος της Greenpeace Ελλάδας, εστιάζει στο ότι η συζήτηση για την οικονομική κρίση, έχει αφήσει το περιβάλλον απ’ έξω, σαν να είναι θέμα πολυτελείας. Όμως η έξοδος από την οικονομική δυσχέρεια μπορεί και πρέπει να περάσει μέσα από την προστασία του περιβάλλοντος, αλλιώς το μέλλον προβλέπεται δυσοίωνο, σημειώνει ο κ. Χαραλαμπίδης. «Αντί να μετράμε πόσα είδη εξαφανίζονται κάθε χρόνο, ας αλλάξουμε τρόπο ζωής και να χρησιμοποιήσουμε την προστασία του περιβάλλοντος για να βγούμε κερδισμένοι», συμπληρώνει και λέει πως η αντικατάσταση των ορυκτών καυσίμων από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ), η επαναχρησιμοποίηση και η ανακύκλωση, η προστασία των υδάτων και των εδαφών είναι αναγκαίο να ενσωματωθούν στην οικονομική πολιτική.

Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις προτείνουν αναπτυξιακές λύσεις που θα τονώσουν την οικονομία, αλλά και θα είναι συμβατές με τη φύση και όχι εναντίον της, όπως συμβαίνει μέχρι σήμερα. Ο κ. Χαραλαμπίδης μιλάει για τις τελευταίες μελέτες που δείχνουν ότι η αειφόρος ή πράσινη οικονομία, αν περικλείει την αποκεντρωμένη ανάπτυξη, είναι πιο κερδοφόρα από το σημερινό μοντέλο. «Τα ισοζύγια είναι καλύτερα, δημιουργούνται σταθερές θέσεις εργασίας, οι άνθρωποι δεν θα μεταναστεύουν για να βρουν δουλειά, και το περιβάλλον, το νερό, η γη θα σταματήσουν να μολύνονται από τα επικίνδυνα χημικά και τα ορυκτά καύσιμα», λέει.

Η κ. Νάντσου προτείνει πως η οικονομική πολιτική πρέπει να αλλάξει κατεύθυνση και να πριμοδοτεί την μείωση της κατανάλωσης, καθώς και καθαρές, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως ο ήλιος, το νερό και ο αέρας. Ο λιγνίτης, το πετρέλαιο, η πυρηνική ενέργεια θεωρούνται σήμερα πιο φθηνές λύσεις από τις ΑΠΕ, γιατί δεν έχει ενσωματωθεί στην τιμή τους το πραγματικό κόστος που περιλαμβάνει τις επιπτώσεις στην υγεία, τη ρύπανση, την κλιματική αλλαγή, επισημαίνει.

Την επέκταση και αξιοποίηση του σιδηροδρομικού δικτύου προτείνει ο Βαγγέλης Κουκιάσας, πρόεδρος του Δικτύου Μεσόγειος SOS, σε συνδυασμό με τη μετατροπή της Θεσσαλονίκης σε κέντρο επιβατών και εμπορευμάτων της ευρύτερη περιοχής. Το τρένο είναι ένα μέσο ήπιο και φιλικό στο περιβάλλον, θα ενθαρρύνει την αποκέντρωση και θα τονώσει τη ζωή των ανθρώπων στη Βόρεια Ελλάδα. Ήδη, λόγω οικονομικής κρίσης παρατηρείται μεταφορά του πληθυσμού από τα αστικά κέντρα σε ημι-αστικές και αγροτικές περιοχές. «Αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να βοηθηθούν και να έχουν κίνητρα να μείνουν στην επαρχία, γιατί προς το παρόν δεν τους παρέχεται τίποτα από το κράτος», σχολιάζει ο κ. Κουκιάσας. Στην Ελλάδα, αναφέρει, με πρόσχημα την οικονομική κρίση «αφήνουν ανοιχτές πόρτες για επενδύσεις καταστροφικές για το περιβάλλον, όπως ο τελευταίος νόμος για τον χωροταξικό τουριστικό σχεδιασμό». Τα ξενοδοχεία μεγάλης κλίμακας ή οι περιοχές μεικτής τουριστικής χρήσης που σχεδιάζονται έχουν αποτύχει σε άλλες μεσογειακές χώρες. «Αποτελεί πισωγύρισμα να εφαρμόζουμε αποδεδειγμένα βλαβερά παραδείγματα. Πέρα από την επιβάρυνση των παράκτιων συστημάτων και την αλλοίωση των τοπικών κοινωνιών, στην Ισπανία και την Ιταλία, οι τουριστικές κατοικίες μένουν απούλητες, χωρίς καμία ζήτηση από υποψήφιους αγοραστές, και συχνά γκρεμίζονται ως ασύμφορες επενδύσεις», τονίζει ο κ. Κιουκάσας.

Μιας και η αστικοποίηση αναδεικνύεται σε ένα ακόμα μείζον ζήτημα, καθώς οι δομημένες εκτάσεις πληθαίνουν καταλαμβάνοντας οικολογικά πολύτιμες επιφάνειες, όπως τα δάση, χρειάζονται προτάσεις και σε αυτή την κατεύθυνση. Με αυτούς τους ρυθμούς, το 2050 δύο στους τρεις ανθρώπους θα κατοικούν στις πόλεις, τονίζει η κ. Νάντσου.

Η πλούσια φύση και η εντυπωσιακή κληρονομιά της Ελλάδας σε φυσικούς πόρους μπορούν να δώσουν διεξόδους σε θέματα κοινοτικής και οικονομικής ανάπτυξης. Η κ. Νάντσου προκρίνει την βιολογική γεωργία αντί της εντατικής καλλιέργειας. «Έτσι κι αλλιώς η Ελλάδα δεν μπορεί να συναγωνιστεί αγροτικά προϊόντα από άλλες χώρες, όπως την Αίγυπτο και την Τουρκία, που είναι πολύ πιο φθηνά. Να επενδύσει στην ποιότητα των φρούτων και λαχανικών και να εξοικονομήσει από τον τρόπο παραγωγής και τη συσκευασία», σημειώνει η κ, Νάντσου και προσθέτει ότι αυτό πρέπει να συνδυαστεί με την διαχείριση των αποβλήτων μετατρέποντάς μέρος αυτών σε κομπόστ, για οργανικό λίπασμα.

Παρόμοια, αναφέρει η κ. Νάντσου, μία καινοτόμα διέξοδος είναι η δασοκομία, ένας τομέας που η Ελλάδα έχει πολλά πλεονεκτήματα, έδαφος και χώρο. Η παραγωγή προϊόντων ξύλου, με τη σωστή μελέτη και υλοτομία, θα τονώσει την ξυλοβιομηχανία και τα δάση, που δεν τα προσέχει κανείς και μένουν απροστάτευτα στις ορέξεις του καθενός.

Απαραίτητη κρίνει ο κ. Κιουκάσας την δημόσια διαχείριση των υδάτων και να διαχωριστεί η μεταφορά νερού σε αυτό για άρδευση και σε πόσιμο. Το αρδευτικό σύστημα στην Ελλάδα είναι πανάρχαιο, τονίζει ο κ. Κουκιάσας, τα νερά από ποτάμια ή τις γεωτρήσεις χρησιμοποιούνται χωρίς κανένα περιβαλλοντικό κριτήριο, σπαταλώντας ένα φυσικό πόρο εν ανεπάρκεια, όπως το νερό. Με ένα σύγχρονο δίκτυο, το τελικό κόστος άρδευσης θα μειωθεί και θα σταματήσει η χρήση πετρελαίου, που γίνεται σήμερα.

Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις προειδοποιούν ότι πρέπει να γίνει ριζική αλλαγή στον τρόπο ζωής των ανθρώπων, μιας και δεν υπάρχει ένας ακόμα πλανήτης ρεζέρβα. Όπως είχε πει πριν 150 χρόνια ο Χένρι Ντέιβιντ Θορό: «Τι αξία έχει ένα σπίτι αν δεν έχεις έναν ανεκτό πλανήτη για να το βάλεις;».

Πηγή: ΑΜΠΕ

 http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathciv_1_03/06/2012_445162

FAO: Ο κόσμος μπορεί να τραφεί και με λιγότερα

Μικρότερη αύξηση της παραγωγής τροφίμων σε σχέση με τις προβλέψεις αρκεί να θρέψει τον κόσμο, με την προϋπόθεση ότι θα στραφεί στην αειφόρο καλλιέργεια, θα μειώσει τα απόβλητα τροφίμων και θα σταματήσει την υπερβολική κατανάλωση, σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε στις 30 Μαΐου ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO).

Αν συνεχιστούν τα σημερινά πρότυπα κατανάλωσης, η παγκόσμια κοινότητα θα χρειαστεί να αυξήσει την παραγωγή τροφίμων κατά 60% μέχρι το 2050 από τα επίπεδα της περιόδου 2005-2007 για να τραφεί ο πληθυσμός που αναμένεται να φθάσει στα 9 δις από 7 δις που είναι σήμερα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Οργανισμού.

Ωστόσο, είναι πιθανό ο πληθυσμός να τραφεί με μικρότερη αύξηση στην παραγωγή τροφίμων, αναφέρει ο FAO σε έκθεσή του που δημοσιοποιήθηκε ενόψει της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη (UNCSD) ή Σύνοδο Κορυφής της Γης «Ρίο+20».
Σε ό,τι αφορά την παραγωγή, τα συστήματα γεωργίας και τροφίμων θα πρέπει να μειώσουν τον αρνητικό περιβαλλοντικό τους αντίκτυπο, περιλαμβανομένων των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου--σύμφωνα με την έκθεση-- ενώ αναφορικά με την κατανάλωση η παγκόσμια κοινότητα θα πρέπει να περιορίσει τα απόβλητα τροφίμων που αναλογούν σε 1,3 δισεκατομμύρια τόνους τον χρόνο, σχεδόν ένα τρίτο της παγκόσμιας παραγωγής τροφίμων προς ανθρώπινη κατανάλωση.
Οι κυβερνήσεις που θα συμμετάσχουν στη συνδιάσκεψη στο Ρίο τον Ιούνιο θα πρέπει να δεσμευτούν ότι θα επιταχύνουν τις προσπάθειες να περιορίσουν το φαινόμενο της πείνας και του υποσιτισμού και θα χρησιμοποιήσουν τις οδηγίες των Ηνωμένων Εθνών για το δικαίωμα στη σίτιση, σύμφωνα με τον FAO.
Η Διάσκεψη στις 20 με 22 Ιουνίου αναμένεται να συγκεντρώσει περισσότερους από 50.000 συμμετέχοντες, με τους πολιτικούς να δέχονται πίεση από περιβαλλοντολόγους για να συμφωνήσουν στους στόχους της αειφόρου ανάπτυξης, στο πνεύμα της «Συνάντησης Κορυφής της Γης», που διοργανώθηκε στο Ρίο πριν από 20 χρόνια.
Η αειφόρος ανάπτυξη είναι εφικτή χωρίς την καταπολέμηση της φτώχειας σε έναν κόσμο όπου περισσότεροι από 900 εκατομμύρια άνθρωποι υποσιτίζονται, δήλωσε σε έκθεσή του ο γενικός διευθυντής του FAO, Ζοζέ Γκρατσιάνο ντα Σίλβα.

  | Agronews.gr

«Ναι» από την Ευρωβουλή στον Xάρτη για την αποδοτική χρήση των πόρων

Ο Oδικός Xάρτης της ΕΕ για την αποδοτική χρήση των πόρων της Ευρώπης έλαβε χθες (24 Μαΐου), το πράσινο φως από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε μια προσπάθεια να «μετατρέψει σε πραγματικότητα τις εξαγγελίες» για την πράσινη οικονομική ανάπτυξη. 

 «Η εφαρμογή της έκθεσής μου θα σήμαινε οικονομική ανάπτυξη, δημιουργία θέσεων εργασίας, και την προστασία του περιβάλλοντος», δήλωσε ο ολλανδός ευρωβουλευτής των Φιλελευθέρων Gerben-Jan Gerbrandy, ο οποίος συνέταξε την έκθεση για λογαριασμό του Κοινοβουλίου. «Τι περιμένουμε λοιπόν»; ρώτησε.

Το ψήφισμα εγκρίθηκε με μεγάλη πλειοψηφία,  479 ψήφοι υπέρ, 66 κατά και 63 αποχές.

 «Η αποδοτική χρήση των πόρων είναι απαραίτητη για την αειφόρο ανάπτυξη. Για να κάνουμε πραγματικότητα τις ομιλίες, χρειάζεται να έχουμε σαφείς επιλογές, δήλωσε η ολλανδή σοσιαλδημοκράτης ευρωβουλευτής Judith Merkies.

 «Υπάρχει η δυνατότητα να βρεθεί ένα κερδοφόρο επιχειρηματικό μοντέλο που θα είναι φιλικό προς το περιβάλλον και κοινωνικά δίκαιο και φυσικά η Ευρώπη θα πρέπει να ηγηθεί αυτής της προσπάθειας», πρόσθεσε.

Οι Friends of Earth Europe (FoEE) υποστηρίζουν την ψήφο των πολιτικών να αντιμετωπίσουν ένα μέλλον με πιο περιορισμένους και ακριβότερους πόρους. Ωστόσο, προειδοποίησαν ότι η ΕΕ χρειάζεται σαφέστερους στόχους, προκειμένου να αντιμετωπίσει την πρόκληση της έλλειψης πόρων.

 «Για να επωφεληθούμε πλήρως από αυτό, είναι ζωτικής σημασίας η Ευρώπη να εξετάσει επίσης την υπερκατανάλωση των πιο σπάνιων φυσικών πόρων», δήλωσε η Ariadna Rodrigo από την FoEE. 

Υγειονομική Ταφή Αποβλήτων

Ένα από τα επιτεύγματα της υπογραφής της έκθεσης ήταν ένας ο στόχος που προβλέπει την απαγόρευση της υγειονομικής ταφής των αποβλήτων στην Ευρώπη.

Εκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος της Δανίας διαπίστωσε ότι μόνο το 2006, τα κράτη μέλη παρήγαγαν περίπου τρία δισεκατομμύρια τόνους αποβλήτων – δηλαδή κατά μέσο όρο έξι τόνους ανά άτομο.

"Η ΕΕ έχει δεσμευθεί να μειώσει την παραγωγή αποβλήτων, αλλά μέχρι τώρα δεν το έχει επιτύχει». Υποστήριξε η μελέτη του ΕΟΠ. 

Οι ευρωβουλευτές ψήφισαν για τη σταδιακή εξάλειψη της υγειονομικής ταφής των αποβλήτων σε ολόκληρη την ΕΕ μέχρι το τέλος αυτής της δεκαετίας, σε μια προσπάθεια να αυξηθεί η ανακύκλωση και η κομποστοποίηση των απορριμμάτων. Έχοντας αυτό στο νου τους, κάλεσαν την Επιτροπή να αναθεωρήσει τους στόχους ανακύκλωσης για το 2020 που ορίζονται στην οδηγία πλαίσιο για τα απόβλητα.

Η έκθεση καλεί επίσης για τη δημιουργία ομάδων δράσεως που θα προωθεί την κατανάλωση των πόρων σε τρεις βασικούς τομείς: τρόφιμα, στέγαση και κινητικότητα. Οι ομάδες αυτές θα αποτελούνται από εμπειρογνώμονες από την Επιτροπή, τα κράτη μέλη, τη βιομηχανία και την κοινωνία των πολιτών.

Ωστόσο, οι ευρωβουλευτές καταψήφισαν την πρόταση Gerbrandy που αναφέρεται στην προθεσμία για την εφαρμογή αυτών των ομάδων δράσεως.

Η έκθεση αναφέρει ότι δε θα υπάρξει ανάγκη αύξησης της φορολόγησης των εταιρειών. Εάν γίνουν μειώσεις στη φορολόγηση εργασίας, θα «αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα και θα δημιουργηθούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού».

 «Εστιάζοντας μόνο στη λιτότητα θα παγιδευτούμε σε ένα μη βιώσιμη κύκλο χρέους», είπε ο Bas Eickhout, εκπρόσωπος των Πρασίνων στο Κοινοβούλιο.

 «Αντίθετα θα πρέπει να κινηθούμε στην έξυπνη φορολόγηση προκειμένου να προσελκύσουμε επενδύσεις στην πράσινη οικονομία», πρόσθεσε.

EurActiv.gr

Ανησυχητικές οι Προβλέψεις για την Άνοδο της Μέσης Θερμοκρασίας της Γης

Η μέση θερμοκρασία στη Γη θα μπορούσε να αυξηθεί πάνω από 3,5 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα, σύμφωνα με Γερμανούς ερευνητές του κλίματος, γεγονός που θα αυξήσει σημαντικά τον κίνδυνο να υπάρξουν στον πλανήτη μας ξηρασίες, πλημμύρες και άνοδος της στάθμης των θαλασσών.

Οι επιστήμονες, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, σε νέα έκθεσή τους, αναθεώρησαν την προ εξαμήνου προηγούμενη εκτίμησή τους, που θεωρούσε ότι η αύξηση δεν θα ξεπερνούσε το όριο των 3,5 βαθμών, το οποίο θεωρείται και «κατώφλι» αυξημένου κινδύνου. Σημειωτέον ότι ο στόχος του ΟΗΕ προκειμένου η κλιματική αλλαγή να μην έχει ανεξέλεγκτες συνέπειες, είναι η αύξηση της θερμοκρασίας να μην ξεπεράσει τους δύο (2) βαθμούς σε σχέση με τα επίπεδα προ της βιομηχανικής επανάστασης.

Η νέα γερμανική έρευνα αναθεώρησε προς το δυσμενέστερο τις προβλέψεις της, με το σκεπτικό ότι οι προηγούμενες μετριοπαθέστερες εκτιμήσεις βασίζονταν σε μη ρεαλιστικές προϋποθέσεις, όπως ότι όλες οι χώρες του πλανήτη θα τηρήσουν τις -ούτως ή άλλως ανεπαρκείς- δεσμεύσεις τους για την εκπομπή «αερίων του θερμοκηπίου». Σύμφωνα με τους ερευνητές, όσο περνάει ο καιρός, τόσο μεγαλώνει -αντί να μικραίνει- η απόκλιση ανάμεσα στις υποσχέσεις και δεσμεύσεις των κρατών και στις πραγματικές παρεμβάσεις τους.

Προς το παρόν, πάντως, οι Γερμανοί ερευνητές δεν είναι σε θέση να συγκεκριμενοποιήσουν πόσο ακριβώς πάνω από τους 3,5 βαθμούς Κελσίου μπορεί να αυξηθεί η θερμοκρασία. Το πρόγραμμα πρόβλεψης, με την ονομασία CAT (Climate Action Tracker), αποτελεί κοινή δράση της εταιρίας κλιματολογικών ερευνών Climate Analytics, της Ecofys και του Ινστιτούτου Ερευνών για το Κλίμα του Πότσνταμ.

Για να επιτευχθεί ο στόχος της ανόδου της θερμοκρασίας έως δύο βαθμούς που έχει θέσει ο ΟΗΕ, πρέπει οι ετήσιες παγκόσμιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου να μην ξεπερνούν τους 44 δισεκατομμύρια τόνους έως το 2020. Όμως οι προβλέψεις των γερμανών επιστημόνων είναι ότι έως τότε θα υπάρχει μία μέση ετήσια απόκλιση προς τα πάνω της τάξης των 9 έως 11 δισεκατομμυρίων τόνων. Σήμερα, ο πλανήτης εκπέμπει κάθε χρόνο περίπου 48 δισ. τόνους αυτών των αερίων, μεταξύ των οποίων τα κυριότερα είναι το διοξείδιο του άνθρακα και το μεθάνιο. Από αυτή την ποσότητα, χονδρικά η Κίνα εκλύει επτά δισ. τόνους, οι ΗΠΑ έξι και η ΕΕ πέντε.

Πέρυσι το Δεκέμβριο, στο Ντέρμπαν της Νότιας Αφρικής, οι χώρες του πλανήτη συμφώνησαν να δεσμευθούν σε ένα νέο παγκόσμιο σύμφωνο για την συγκράτησης της κλιματικής αλλαγής. Η συμφωνία θα μπορούσε να ολοκληρωθεί έως το 2015 και να τεθεί σε ισχύ το 2020.

www.energia.gr

Συνάντηση ΥΠΕΚΑ με Εκπροσώπους ΜΚΟ

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Γρηγόρης Τσάλτας, συναντήθηκε σήμερα, Πέμπτη 24 Μαΐου, με εκπροσώπους Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (ΜΚΟ) που δραστηριοποιούνται σε θέματα περιβάλλοντος, ενέργειας και κλιματικής αλλαγής, στο ΥΠΕΚΑ.

Η συνάντηση είχε ενημερωτικό χαρακτήρα κι εντάσσεται στο πλαίσιο της ομαλής συνεργασίας που επιδιώκει το ΥΠΕΚΑ με τους εκπροσώπους της Κοινωνίας των Πολιτών. Στη συνάντηση, διάρκειας μιάμισης ώρας, παρευρέθησαν μεταξύ άλλων, εκπρόσωποι από τις περιβαλλοντικές οργανώσεις:

«ΑNIMA», « ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ», «ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ», «ΑΡΧΕΛΩΝ», «ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SoS», «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ», «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ» , «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ», «ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ MIO-ECSDE», «GREENPEACE», «MEDASSET», «MOM», «ΠΑΝΔΟΙΚΟ» και «WWF», όπου ενημέρωσαν τον Υπουργό ΠΕΚΑ για τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν στους τομείς δραστηριοποίησης και ενδιαφέροντός τους.

Ο Υπουργός ΠΕΚΑ, ευχαριστώντας τις Οργανώσεις για τη συμμετοχή τους, μίλησε για την ανάγκη ενίσχυσης του ρόλου των ΜΚΟ, παρά την δύσκολη περίοδο που διανύει η χώρα και τις αντιξοότητες που προκύπτουν για τις ίδιες τις οργανώσεις.

Υπογράμμισε ότι ο ρόλος της Υπηρεσιακής Κυβέρνησης, στην οποία συμμετέχει είναι να εξασφαλιστεί η ομαλή συνέχεια της διοίκησης και να οδηγηθεί η χώρα με ασφάλεια στις εκλογές, με σεβασμό στους νόμους και τις δικαστικές αποφάσεις.
Ο Υπουργός ΠΕΚΑ, Γρηγόρης Τσάλτας, σχετικά με το θέμα έκανε την ακόλουθη δήλωση:
«Ζούμε σε μία χώρα, που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί από την άποψη του φυσικού πλούτου, «επίγειος παράδεισος», μπορεί να είμαστε μικρή ως έκταση χώρα αλλά έχουμε μία τεράστια ακτογραμμή, ενώ η θέση μας στη περίκλειστη μεσογειακή θάλασσα, αποτελεί ένα επιπλέον γνώρισμα.

Αυτά είναι πολύ σημαντικά στοιχεία, που χρίζουν ιδιαίτερης προσοχής. Η ευθύνη που έχουν οι ΜΚΟ είναι πολύ μεγάλη και οφείλουν να έχουν «αντιπολιτευτικό ρόλο» στις δράσεις της Πολιτείας, πάντα όμως με γνώμονα την αναζήτηση της ισορροπίας μεταξύ της διαχείρισης των θεμάτων και της προστασίας του περιβάλλοντος.

Όπως η μονόπλευρη προστασία οδηγεί σε υπερβολές, έτσι και η μονόπλευρη διαχειριστική πρακτική οδηγεί σε καταστροφές. Ο στόχος δεν πρέπει να είναι άλλος από την ανάδειξη μίας ορθολογικής διαχείρισης που θα συνδυάζει την ανάπτυξη με την προστασία του περιβάλλοντος….

Το κύριο μέλημα μας, πρέπει να είναι ο προσανατολισμός μας στην αειφορία, δηλαδή η ισότιμη και παράλληλη ανάπτυξη της κοινωνικής προόδου, της οικονομικής μεγέθυνσης και της περιβαλλοντικής προστασίας». 

 energia.gr

Διαρκές στοίχημα για την Ευρώπη η διατήρηση των φυσικών οικοτόπων σε συνθήκες οικονομικής κρίσης – Χαιρετισμός Υπουργού ΠΕΚΑ, Γρηγόρη Τσάλτα, στην ημερίδα για τα 20 χρόνια του Δικτύου “Natura 2000”

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Γρηγόρης Τσάλτας, παρευρέθη στην επιστημονική ημερίδα που διοργάνωσε η Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, με αφορμή τη συμπλήρωση 20 ετών ισχύος της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ και του Δικτύου “Natura 2000”.

Μεταξύ άλλων, ο Υπουργός ΠΕΚΑ, εξήρε τη σημασία της ενημέρωσης και της πληροφόρησης του κοινού αναφορικά με την εφαρμογή του νομοθετικού πλαισίου σχετικά με το περιβάλλον.

Παράλληλα, αναφέρθηκε διεξοδικά στη σημαντική επίδραση της Οδηγίας για την προστασία του περιβάλλοντος, καθώς όπως δήλωσε χαρακτηριστικά «η Οδηγία αλλά και το πλαίσιο για τη βιώσιμη ανάπτυξη, όπως διαμορφώθηκε στην Παγκόσμια Συνδιάσκεψη του Ρίο, το 1992, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων και στη χώρα μας».

Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί πως όσον αφορά στην επιτυχία της έκβασης της Παγκόσμιας Συνδιάσκεψης Ρίο+20 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη εμφανίστηκε επιφυλακτικός επισημαίνοντας ότι “η κατεύθυνση που κυριάρχησε στην περιβαλλοντική πολιτική τα τελευταία χρόνια, της έδωσε το χαρακτήρα της διαχείρισης και όχι της καθαρής προστασίας, γεγονός που οδήγησε πολλές φορές σε περιβαλλοντική καταστροφή. Ίσως πλέον να είναι απαραίτητη η επανεξέταση των πολιτικών αυτών” τόνισε χαρακτηριστικά.

 Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής