Σε κίνδυνο το 65% - 70% των αλιευμάτων στην Ελλάδα

 Του Γιάννη Παλαιολόγου (kathimerini.gr)
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε στις 8 Αυγούστου τη μείωση των φετινών αλιευτικών ποσοστώσεων για τις χώρες που υπερέβησαν το 2012 τις ποσότητες που είχαν καθορίσει γι’ αυτές οι Βρυξέλλες. Τη μεγαλύτερη μείωση -άνω του 50% υπέστησαν η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Γαλλία, καθώς είχαν προβεί στην υπεραλίευση των ίδιων ειδών για τρία συνεχόμενα χρόνια στις ίδιες περιοχές.
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, το 65-70% των εμπορικών ειδών στην Ελλάδα βρίσκεται εκτός ασφαλών βιολογικών ορίων. Η ετήσια εθνική αλιευτική παραγωγή έχει μειωθεί μεταξύ του 2000 και του 2010 κατά σχεδόν 30%. Η συρρίκνωση των ιχθυοαποθεμάτων, εκτός των περιβαλλοντικών επιπτώσεων συνεπάγεται μικρότερο εισόδημα και υψηλότερο κόστος για τους αλιείς.


Oικολογικές οργανώσεις, όπως η Greenpeace θεωρούν ότι η βασική ευθύνη για τη δραματική αυτή επιδείνωση ανήκει στη βιομηχανική αλιεία – τις μηχανότρατες και τα γρι γρι, που αποτελούν μόλις το 5% του αλιευτικού στόλου της χώρας (γύρω στα 700 σκάφη) αλλά καρπώνονται το 58% της εγχώριας παραγωγής. «Η υπεραλίευση πλήττει ιδιαίτερα τα κυριότερα αλιεύματα της μηχανότρατας: κουτσομούρα, μπακαλιάρος, γάμπαρη, γαρίδα, καραβίδα» δηλώνει στην «Κ» η Αντζελα Λάζου-Dean, υπεύθυνη εκστρατείας της Greenpeace. Οπως εξηγεί, «το 45% της ψαριάς της μηχανότρατας δεν φτάνει ποτέ στις ψαραγορές. Ετσι, οργανισμοί όπως ο γόνος (που η αλιεία του είναι παράνομη), ψάρια που δεν είναι γνωστά στους καταναλωτές (π.χ. καπόνι, γουρλομάτης) και άλλοι θαλάσσιοι οργανισμοί όπως κοράλλια, πετιούνται πίσω αμέσως μετά την αλίευσή τους. Αυτό σημαίνει ότι, κάθε χρόνο, κατά την αλιευτική περίοδο της μηχανότρατας (Οκτώβριος - Μάιος), περίπου 15.000 τόνοι ψάρια πετιούνται στη θάλασσα νεκρά».

Ωστόσο, υπάρχουν και ελπιδοφόρα σημάδια στον ορίζοντα. «Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι παράκτιοι ψαράδες οργανώνονται και διεκδικούν καλύτερα μέτρα για την αλιεία», σημειώνει η κ. Λάζου, αναφερόμενη στο υπόλοιπο 95% του ελληνικού αλιευτικού στόλου. Η κίνηση αυτή μάλιστα έχει λάβει πανευρωπαϊκές διαστάσεις, οδηγώντας πέρυσι τον Νοέμβριο σε συνέδριο και κοινή διακήρυξη των παράκτιων αλιέων της Ευρώπης, στην οποία δήλωναν ότι «σε αντίθεση με τα μεγάλα σκάφη της αλιευτικής βιομηχανίας, δεν έχουμε τη δυνατότητα να διανύσουμε μεγάλες αποστάσεις σε αναζήτηση νέων αλιευτικών πεδίων λόγω της υπεραλίευσης. Το επάγγελμά μας απειλείται από την ανθρώπινη πίεση στις παράκτιες περιοχές, όπως η μη βιώσιμη αλιεία και η αλλαγή των θαλάσσιων οικοσυστημάτων». Οι παράκτιοι αλιείς ένωσαν τη φωνή τους με όσους προσπαθούσαν να μετατρέψουν τη μεταρρύθμιση της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) της Ε.Ε. σε σημείο καμπής στη μάχη για την επιστροφή σε βιώσιμα επίπεδα αλιείας. Η διαδικασία των διαβουλεύσεων είχε ξεκινήσει από τα τέλη της προηγούμενης δεκαετίας, με σταθμό τις προτάσεις της Κομισιόν το καλοκαίρι του 2011. Η νέα ΚΑΠ συμφωνήθηκε μεταξύ του Συμβουλίου των υπουργών Αλιείας και του Ευρωκοινοβουλίου τον περασμένο Μάιο. Περιλαμβάνει ουσιώδη μέτρα για την αποκατάσταση των ιχθυοαποθεμάτων, όπως το μηχανισμό της μέγιστης βιώσιμης απόδοσης, που ώς το 2020 θα αφορά όλα τα είδη που ψαρεύονται, και τη σταδιακή εξάλειψη των απορρίψεων μη επιθυμητών αλιευμάτων.
«Η νέα ΚΑΠ μάς επιτρέπει να ελπίζουμε ότι η αλιεία θα συνεχιστεί στην Ευρώπη», τονίζει στην «Κ» ο Κρίτων Αρσένης, ανεξάρτητος ευρωβουλευτής και μέλος της επιτροπής Αλιείας του Κοινοβουλίου. Μεταξύ άλλων, η μεταρρύθμιση περιλάμβανε την πρότασή του για ένα πανευρωπαϊκό δίκτυο περιοχών αποκατάστασης των αλιευμάτων, όπου θα απαγορεύεται η αλιεία. Ωστόσο, όπως υπογραμμίζει ο κ. Αρσένης, το κατά πόσο η Ελλάδα θα επωφεληθεί από τη μεταρρύθμιση αυτή θα κριθεί στην εφαρμογή, καθώς η χώρα μας «έχει το κακό προηγούμενο του κανονισμού αλιείας για τη Μεσόγειο που παραμένει ανεφάρμοστος, με κίνδυνο ευρωπαϊκής καταδίκης».
 (kathimerini.gr)
24/8/13
--
-
ΣΧΕΤΙΚΑ:

• Έπεσαν οι υπογραφές για τα Τοπικά Προγράμματα Αλιευτικών Περιοχών .... ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΣΤΗΝ ΕΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΑΛΙΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

• Η Ελλάδα αγνοεί τί ψάρια πιάνει

• Τέλος για φέτος οι ψαριές ερυθρού τόνου στα ελληνικά νερά .... Η εθνική ποσόστωση έχει ήδη εξαντληθεί και τυχόν υπέρβασή της θα έχει συνέπειες

• Σήμα κινδύνου για ψάρια και ψαράδες του Αιγαίου ... Η οργάνωση «Αρχιπέλαγος» ζητά τη λήψη μέτρων για την ανάκαμψη των ιχθυαποθεμάτων

----

 

Oι θάλασσες αδειάζουν: Η πληγή της υπεραλίευσης

--

Απορριπτόμενα αλιεύματα: ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα των θαλασσών.

Κομισιόν: Εξυπνα δίχτυα για την καταπολέμηση της υπεραλιείας

Αλλαγή της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής της ΕΕ προτείνει η Μαρία Δαμανάκη.
Η Κοινή Αλιευτική Πολιτική της ΕΕ, η οποία ενοχοποιείται για δραματική μείωση των πληθυσμών των ψαριών στις ευρωπαϊκές θάλασσες, δεν μπορεί να αναμορφωθεί χωρίς την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών στα αλιευτικά σκάφη, δήλωσε στο BBC η επίτροπος Αλιείας της ΕΕ κυρία Μαρία Δαμανάκη.
Δύο είναι οι βασικές τεχνολογίες που μπορούν να περιορίσουν την υπεραλίευση και την απόρριψη «άχρηστων» ψαριών: κάμερες κλειστού κυκλώματος που θα παρακολουθούν τις επιχειρήσεις των αλιευτικών· και «έξυπνα» δίχτυα που επιτρέπουν στα μικρότερα ψάρια να δραπετεύσουν.


Σήμερα, ένα σημαντικό μέρος των αλιευμάτων απορρίπτονται νεκρά στη θάλασσα επειδή θεωρούνται υπερβολικά μικρά, επειδή ανήκουν σε είδη που δεν θεωρούνται βρώσιμα, ή απλώς επειδή οι ψαράδες έχουν ήδη ξεπεράσει τα επίσημα όρια αλιείας.
«Το πιο σημαντικό ζήτημα είναι το πώς θα υιοθετήσουμε επιλεκτικά εργαλεία αλιείας ώστε να μειώσουμε τα ανεπιθύμητα αλιεύματα. Αυτό είναι το πιο σημαντικό στοιχείο ολόκληρης της πολιτικής μας» δήλωσε η κυρία Δαμανάκη.
Οι κάμερες κλειστού κυκλώματος έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί με επιτυχία από την αλιευτική βιομηχανία της Βορείου Αμερικής, η οποία έχει αντιμετωπίσει πιο αποτελεσματικά το πρόβλημα της υπεραλίευσης.
Οι κάμερες που δοκιμάζονται τώρα σε βρετανικά αλιευτικά, αναφέρει το BBC, έχουν μειώσει την απόρριψη ψαριών στην αλιεία μπακαλιάρου από το 38% σε μόλις 0,2%.
Το σύστημα περιλαμβάνει ακόμα δέκτες GPS που παρακολουθεί τις κινήσεις του αλιευτικού καθώς και αισθητήρες που παρακολουθούν το βίντσι και υπολογίζουν έτσι το βάρος των αλιευμάτων.
Το κόστος του συστήματος ξεπερνά τα 10.000 ευρώ ανά σκάφος, σύμφωνα όμως με την οργάνωση που διενεργεί τη δοκιμή, τη Marine Management Organization, το ποσό αυτό είναι μικρότερο από το κόστος των επιτηρητών.
Μια άλλη νέα τεχνολογία αφορά τις δοκότρατες, σκάφη που σέρνουν βαριά αλιευτικά εργαλεία στο βυθό και καταστρέφουν τα πάντα στο πέρασμά τους. Η πρακτική αυτή έχει μάλιστα καταστρέψει ένα μεγάλο μέρος των λιβαδιών ποσειδωνίας, ενός θαλάσσιου φυτού του μεσογειακού οικοσυστήματος.
Αντί απλά να σέρνονται στο βυθό, τα νέα δίχτυα «Rollerball» κυλούν πάνω σε μεγάλες ελαφρές μπάλες, οι οποίες υπολογίζεται ότι περιορίζουν τη ζημιά (αλλά και την αντίσταση που συναντούν τα δίχτυα) κατά 11 με 16 τοις εκατό.
Ακόμα πιο σημαντική τεχνολογία θεωρεί η κυρία Δαμανάκη τα έξυπνα δίχτυα που αφήνουν το γόνο και τα μικρόσωμα ψάρια να δραπετεύσουν, αντί να πιαστούν και μετά να πεταχτούν νεκρά στη θάλασσα.
Πρόκειται ουσιαστικά για συρόμενα δίχτυα (τράτες) που φέρουν στη μέση τους ένα λοξό, πλαστικό και εύκαμπτο πλέγμα. Τα μικρά ψάρια περνούν μέσα από τις τρύπες και δραπετεύουν, ενώ τα μεγαλύτερα ωθούνται προς το κλειστό άκρο του διχτυού.
Το πλαστικό πλέγμα αναπτύχθηκε στο Κέντρο Βόρειας Θάλασσας στη Δανία και κοστίζει περισσότερο από 2.000 ευρώ. Η κυρία Δαμανάκη δηλώνει ωστόσο ότι το κόστος για τα μικρά αλιευτικά θα μπορούσε να καλύπτεται κατά 85% από ευρωπαϊκά κονδύλια.
Τα ευρωπαϊκά αλιευτικά εξακολουθούν εξάλλου να επιδοτύνται, παρά τις προειδοποιήσεις των επιστημόνων για επικείμενη κατάρρευση των πληθυσμών.
Στις αρχές Φεβρουαρίου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έκανε δεκτή την πρόταση της Κομισιόν για αναμόρφωση της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής, με βασικό γνώμονα τη βιωσιμότητα των αλιευμάτων. Η πρόταση προβλέπει μεταξύ άλλων ότι τα όρια και οι ποσοστώσεις αλιείας θα καθορίζονται αυτόματα με βάση επιστημονικές γνωμοδοτήσεις, αντί να γίνονται κάθε χρόνο αντικείμενο παζαριού μεταξύ των χωρών μελών.
Το θέμα βρίσκεται τώρα στα χέρια των εθνικών κυβερνήσεων, και η κυρία Δαμανάκη ανησυχεί ότι οι μεγάλες αλιευτικές δυνάμεις -Γαλλία, Ισπανία- θα θέσουν εμπόδια τεχνικής φύσης στην αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών.
.tovima.gr
25/2/13
--
-
ΣΧΕΤΙΚΑ:

• Oι θάλασσες αδειάζουν: Η πληγή της υπεραλίευσης

• Kίνδυνος αφανισμού ψαριών

• Απορριπτόμενα αλιεύματα: ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα των θαλασσών.

Oι θάλασσες αδειάζουν: Η πληγή της υπεραλίευσης

Το 80% των ψαράδων στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μικροί παράκτιοι ψαράδες, που ευθύνονται όμως μόνο για το 20% των αλιευμάτων. Το υπόλοιπο 80% οφείλεται στη βιομηχανική αλιεία.

 

Η υπεραλίευση πλήττει σχεδόν το ένα τρίτο των παγκόσμιων υδάτινων πόρων. Τα εννέα στα δέκα ευρωπαϊκά ιχθυαποθέματα υπεραλιεύονται¹. Τα παγκόσμια αποθέματα σε ψάρια έχουν φτάσει σε οριακό σημείο εξαιτίας της αλόγιστης και σε πολλές περιπτώσεις παράνομης αλιείας. Ο ΟΗΕ, η Ευρωπαϊκή Ένωση και πολλές περιβαλλοντικές οργανώσεις συμφωνούν ως προς την ανάγκη κατάστρωσης μιας βιώσιμης αλιευτικής πολιτικής.

Τα ψάρια αποτελούν τη βάση της διατροφής σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες, κυρίως στην Ασία και την Αφρική. Κάθε άνθρωπος καταναλώνει περίπου 19 κιλά ψάρια ετησίως, ενώ περίπου ένας στους δέκα κατοίκους ανά τον πλανήτη έχει επαγγελματικές δραστηριότητες που σχετίζονται με τη αλιεία.

Η υπεραλίευση κοστίζει παγκοσμίως πάνω από 32 δις ευρώ σε χαμένα έσοδα και κέρδη κάθε χρόνο. Αυτό σημαίνει κόστος περίπου 1,5 τρις ευρώ τα προηγούμενα τριάντα χρόνια².

Η αλιεία των χωρών της ΕΕ συνολικά είναι η τρίτη μεγαλύτερη στον κόσμο (περίπου 5,1 εκ. τόνοι το 2007), μετά την Κίνα και το Περού⁴. Ο ευρωπαϊκός στόλος έχει την ικανότητα να πιάνει δύο με τρεις φορές περισσότερα ψάρια απ’ όσα μπορούν να αναπαραχθούν φυσικά³.

Το 80% των ψαράδων στην ΕΕ είναι μικρής κλίμακας, παράκτιοι ψαράδες, που παίρνουν μόνο το 20% από το μερίδιο στην ΕΕ. Το υπόλοιπο 80% της αλίευσης αποδίδεται, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στη βιομηχανική αλιεία.

Αφού εκμεταλλεύτηκαν μέχρι εξάντλησης τα ιχθυαποθέματα στην περιοχή τους, τα μεγαλύτερα αλιευτικά σκάφη της Ευρώπης επιχείρησαν να πάνε ακόμα πιο μακριά και σε μεγαλύτερα βάθη. Αυτό σημαίνει ότι τεράστια εργοστασιακά βιομηχανικά σκάφη ανταγωνίζονται τους ντόπιους ψαράδες στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Οι ντόπιοι, που εξαρτώνται από το ψάρεμα για το φαγητό τους και τα προς το ζην, ωθούνται στην φτώχεια.

Τα ευρωπαϊκά εργοστασιακά σκάφη πιάνουν περισσότερα ψάρια σε μία ώρα, απ’ ότι ένα κλασικό ντόπιο αλιευτικό σκάφος πιάνει σε έναν μήνα. Τα ψάρια πιάνονται, επεξεργάζονται και μετά καταψύχονται πάνω στο σκάφος, κι έτσι τα σκάφη μπορούν να μείνουν στη θάλασσα για μήνες.

Πλήγμα για την ισορροπία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων

Σε κάποιες περιοχές αλίευσης, στην αναζήτηση πολύτιμων ειδών, μέχρι και το 60% των ψαριών που πιάνονται ρίχνονται ξανά στη θάλασσα νεκρά ή ετοιμοθάνατα³.

Το 93% του μπακαλιάρου που πιάνεται στη Βόρεια Θάλασσα ψαρεύεται πριν προλάβει να αναπαραχθεί¹, ενώ περίπου 100 εκατομμύρια καρχαρίες σκοτώνονται κάθε χρόνο λόγω των «πολύτιμων» πτερυγίων τους, που προορίζονται για ένα ιδιαίτερα επικερδές εμπόριο.

Σύμφωνα με στοιχεία της Greenpeace, δεν μπορεί καν να υπολογιστεί ο αριθμός των καρχαριών, δελφινιών, θαλάσσιων χελωνών και άλλων μεγάλων ψαριών που θανατώνονται στα δίχτυα των βιομηχανικών αλιευτικών.

Ο τόνος είναι από τα ψάρια που απειλούνται σοβαρά με εξαφάνιση λόγω της εντατικής υπεραλίευσής τους ανά τον κόσμο. Στην Ιαπωνία τεράστιες ποσότητες τόνου ψαρεύονται και καταναλώνονται καθημερινά για διάφορες συνταγές σούσι. Η υπεραλίευση έχει συρρικνώσει τα αποθέματα του ερυθρού τόνου του Ατλαντικού στο 15% του αρχικού τους μεγέθους (Διεθνής Επιτροπή για τη Διατήρηση του Τόνου του Ατλαντικού (ICCΑT), 2009).

Οι γαρίδες εξακολουθούν να πολλαπλασιάζονται σταθερά. Ωστόσο ο τρόπος αλίευσής τους, με την καταστροφή των τις «φωλιών» τους στο βυθό, είναι ιδιαίτερα επικίνδυνος. Ανάλογη μοίρα έχουν τα κοράλλια και τα σφουγγάρια.

Τα ιχθυοτροφεία γνώρισαν ιδιαίτερη άνθηση τις τελευταίες δεκαετίες στο πλαίσιο μάλιστα πολιτικών για την καταπολέμηση της υπεραλιείας. Στην Κίνα η ανάπτυξη της ιχθυοκαλλιέργειας είναι ραγδαία. Ωστόσο επιστήμονες και οικολόγοι καταδικάζουν συχνά τις μεθόδους εκτροφής ψαριών καθώς και τις πρακτικές που επιφέρουν μεταβολές στη θαλάσσια τροφική αλυσίδα.

Με τη γλώσσα των αριθμών

Το 65% των ψαριών και θαλασσινών που καταναλώνονται στην ΕΕ είναι εισαγόμενο³, ενώ σχεδόν το ένα τέταρτο (1,2 εκ. τόνοι) του αλιεύματος της ΕΕ ψαρεύεται σε διεθνή και ξένα ύδατα. Οι φορολογούμενοι της ΕΕ επιβαρύνονται κατά 158 εκ. ευρώ ετησίως για να εξασφαλιστεί η πρόσβαση σε περιοχές αλιείας άλλων χωρών³.Η ΕΕ αναγνωρίζει ότι στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες το κόστος για την επιδότηση και διαχείριση της αλιείας ξεπερνά την αξία των αλιευμάτων¹.

Στο πλαίσιο της κοινής αλιευτικής πολιτικής, η ΕΕ έχει θέσει τα τελευταία χρόνια ποσοστώσεις που αφορούν την αλιεία σε διάφορες θαλάσσιες περιοχές. Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, προβλέπεται ένα ανώτατο επιτρεπτό όριο για την αλίευση επιμέρους ειδών. Οι πραγματικοί αριθμοί απέχουν βέβαια συχνά κατά πολύ από τους προβλεπόμενους.

Παρόλο που γίνονται προσπάθειες να καταπολεμηθεί η πειρατική αλιεία στην ΕΕ, οι εισαγωγές ψαριών που αλιεύθηκαν παράνομα το 2007 ανέρχονταν με συντηρητικούς υπολογισμούς στο 1,1 δις ευρώ (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2007).

Οι ψαράδες θα μπορέσουν να πιάσουν περισσότερα ψάρια αύριο, αν επιτρεπόταν στα ιχθυαποθέματα να ανακάμψουν με λιγότερο ψάρεμα σήμερα¹.

Σημειώσεις

1: Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2009

2: Παγκόσμια Τράπεζα, 2009

3: Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2008

4: Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2010

Το παρόν άρθρο συντάχθηκε με στοιχεία από τη Greenpeace και τη www.dw.de

pemptousia.gr

13/8/12

--------------

• Kίνδυνος αφανισμού ψαριών

• Απορριπτόμενα αλιεύματα: ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα των θαλασσών.

Φάκελος «Αλιεία με δυναμίτιδα» - Το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ ενημερώνει την Επίτροπο Θαλασσίων Υποθέσεων & Αλιείας, Μαρία Δαμανάκη

του Γιάννη Κουτελίδα

Ενημερωτική συνάντηση με την Επίτροπο, Μαρία Δαμανάκη στα γραφεία της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 27/7. Στέλεχος του Αρχιπελάγους παρείχε αναλυτική ενημέρωση για τα φαινόμενο της αλιείας με τη χρήση δυναμίτιδας, που έχει λάβει μεγάλες διαστάσεις τα τελευταία χρόνια σε όλη την επικράτεια.

Η ενημέρωση επικεντρώθηκε στην κατάσταση στις Κυκλάδες, (κυρίως σε Κουφονήσια, ΝΑ Νάξο,  Κέρο, Αντίκερο, Ηρακλειά, Σχοινούσα, Δονούσα, Αμοργό), και σε λεπτομερείς αναφορές σχετικά με τον τρόπο δράσης των κατά τόπους κυκλωμάτων.

Από την κα Δαμανάκη ζητήθηκε η συνδρομή της Επιτροπής δεδομένου ότι η Ελλάδα αποτελεί τη μόνη χώρα στην Ευρώπη όπου παρατηρείται εντατικοποίηση της συγκεκριμένης παράνομης και καταστροφικής αλιευτικής μεθόδου. Αν και συχνά προτάσσεται ως αιτία του προβλήματος η υπάρχουσα οικονομική κρίση και η εξασφάλιση κέρδους με εύκολο και γρήγορο τρόπο, πεποίθηση μας είναι ότι η έξαρση του φαινομένου οφείλεται περισσότερο στην αδυναμία και συχνά την αδιαφορία ορισμένων λιμενικών αρχών να λύσουν το πρόβλημα.

Υπενθυμίζεται ότι αναφορικά με τη συγκεκριμένη κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στις νότιες Κυκλάδες, το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ, ΙΘΠ έχει προσκομίσει όλα τα στοιχεία που έχει στη διάθεση του, στις δικαστικές αρχές και την Υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων του Λιμενικού Σώματος (όπου παρεπέμφθη το λιμεναρχείο Νάξου μετά το πλήθος καταγγελιών που έχει καταθέσει το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ, για τους χειρισμούς του στην αντιμετώπιση της καταστροφικής αλιείας στην περιοχή ευθύνης του. Περισσότερα εδώ: http://bit.ly/LSJ74B).

Είμαστε αποφασισμένοι να δώσουμε με κάθε τρόπο και μέσο ένα  τέλος σε αυτό το νοσηρό φαινόμενο που έχει προκληθεί από την αδράνεια της πολιτικής ηγεσίας και την πάγια αδιαφορία ορισμένων λιμενικών αρχών. Η προάσπιση των φυσικών μας πόρων και η προστασία των θαλάσσιων ενδιαιτημάτων αποτελεί υποχρέωση απέναντι στον τόπο, τις νησιωτικές κοινωνίες και τις μελλοντικές γενιές.

http://bit.ly/Pf5de3

Kίνδυνος αφανισμού ψαριών

Το 65% - 70% των γνωστών ειδών στη χώρα μας αλιεύεται σε απαγορευμένο μέγεθος ...

Γνωρίζετε ότι η συνήθεια να συνοδεύετε το ουζάκι σας δίπλα στη θάλασσα με τον νοστιμότατο, φρεσκοτηγανισμένο γόνο είναι πολύ πιθανό να σημαίνει ότι σε μερικά χρόνια το αντίστοιχο ενήλικο ψάρι ή καλαμάρι απλώς δεν θα υπάρχει; Η βασική περίοδος αναπαραγωγής των περισσότερων ειδών είναι από τον Απρίλιο έως τον Μάιο, εποχή που επιτρέπεται το ψάρεμα για όλα τα αλιευτικά εργαλεία(!) με αποτέλεσμα αυγωμένα ψάρια ή ψάρια - νεογνά να καταλήγουν στο πιάτο μας, εξασφαλίζοντας την καταστροφή κυρίως των πληθυσμών των δημοφιλών ψαριών.

Φυσικά αυτή η τακτική είναι παράνομη, υπάρχουν συγκεκριμένα μεγέθη ψαριών, διαφορετικά για κάθε είδος, τα οποία επιτρέπεται να καταναλώνουμε. Ομως κανένας δεν ελέγχει το μέγεθος των πωλούμενων ιχθύων. Οι ίδιοι οι ιχθυοπώλες έχουν έτοιμη τη δικαιολογία αν τους ρωτήσεις γιατί πωλούν μικρά σε μέγεθος ψάρια. «Αν δεν τα πουλήσω εγώ, θα τα πουλήσει ο διπλανός και εγώ απλώς θα χάσω χρήματα. Τα ψάρια αυτά θα έπρεπε να μη φτάνουν σε εμάς, να γίνεται έλεγχος στην ιχθυόσκαλα».

Εκτός ασφαλών ορίων

Μπορεί όλοι να είναι ανευθυνο-υπεύθυνοι, όμως το γεγονός είναι ότι το 65% - 70% των εμπορικών ειδών στη χώρα μας βρίσκεται εκτός ασφαλών βιολογικών ορίων, σύμφωνα με στοιχεία της υπηρεσίας περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Ενωσης, δηλαδή δεν υπάρχει ο αναγκαίος πληθυσμός ώστε να εξασφαλιστεί η σταθερή και απρόσκοπτη αναπαραγωγή του είδους και άρα κινδυνεύει με εξαφάνιση. Η αλιευτική παραγωγή της Ελλάδας τα τελευταία χρόνια έχει μειωθεί κατά 50%. Ετσι, το μεγαλύτερο μέρος των ψαριών που πωλούνται στην κεντρική ψαραγορά, αλλά και στα συνοικιακά ιχθυοπωλεία είναι εισαγόμενο και ας διατείνονται οι έμποροι και οι... ταμπέλες ότι πρόκειται για γνήσιο προϊόν... Χαλκίδας.

Εκτός από το ψάρεμα την εποχή της αναπαραγωγής, και οι τρόποι αλιείας προκαλούν πρόβλημα. Στην Ελλάδα, το 95% του αλιευτικού στόλου, περίπου 18.000 σκάφη αποτελείται από μικρούς παράκτιους αλιείς, οι οποίοι αλιεύουν περίπου το 50% της ελληνικής ψαριάς και το υπόλοιπο 5%, περίπου 600 σκάφη, είναι τα γρι - γρι και οι μηχανότρατες που αλιεύουν το υπόλοιπο 50% της συνολικής ελληνικής παραγωγής. Τα δύο τελευταία αλιευτικά εργαλεία διαθέτουν «δυναμικά δίχτυα». Τα γρι - γρι, που ψαρεύουν από τον Φεβρουάριο έως τον Δεκέμβριο, με φώτα προσελκύουν τα κοπάδια των ψαριών και στη συνέχεια τα κυκλώνουν με κινούμενα δίχτυα. Οι μηχανότρατες, που επιτρέπεται να ψαρεύουν από 1η Οκτωβρίου έως 31 Μαΐου, σέρνουν τα δίχτυά τους στη θάλασσα, σαρώνοντας τον πυθμένα και «μαζεύοντας» ό,τι προκύψει, μικρά και μεγάλα ψάρια, άχρηστα εμπορικά αλιεύματα μέχρι και κοράλλια. Στην κουβέρτα λοιπόν φτάνουν πολλά άχρηστα αλιεύματα τα οποία ξαναπετιούνται στη θάλασσα, φυσικά νεκρά. Υπολογίζεται ότι το 50% - 65% της ψαριάς είναι μη εμπορεύσιμα ψάρια, είτε γιατί είναι πολύ μικρά είτε γιατί οι καταναλωτές δεν τα προτιμούν. Θεωρητικά οι μηχανότρατες απαγορεύεται να ψαρεύουν τους καλοκαιρινούς μήνες, πρόσφατα όμως δόθηκε άδεια από το αρμόδιο υπουργείο να ψαρεύουν μακριά από τις παραλίες και συγκεκριμένα στα 6 ναυτικά μίλια από τις ακτές. Ωστόσο, η τήρηση και αυτής της «συνθήκης» πρέπει να ελέγχεται από το Λιμενικό, κάτι κάθε άλλο παρά δεδομένο.

Οι παράκτιοι αλιείς βλέποντας την καταστροφή έχουν συμφωνήσει οι ίδιοι να περιορίσουν τη δραστηριότητά τους τους αναπαραγωγικούς μήνες και να ανοίξουν μεγαλύτερα μάτια στα δίχτυα τους για να μην πιάνουν μικρά ψάρια. Επίσης, οι παράκτιοι αλιείς των Κυκλάδων συνεργάζονται με την Greenpeace προκειμένου να δημιουργηθεί ένα θαλάσσιο καταφύγιο στην περιοχή -όπου θα απαγορεύεται εντελώς το ψάρεμα- για να δίνεται η ευκαιρία στους πληθυσμούς των ψαριών να ανακάμψουν. Ωστόσο, αν δεν περιοριστεί η δραστηριότητα και των άλλων (μηχανότρατες, γρι - γρι), κανένα μέτρο δεν μπορεί να είναι αποδοτικό.

Τα πρώτα θετικά αποτελέσματα από τα μέτρα της Ε.Ε.

H Ευρωπαϊκή Ενωση αναγνωρίζοντας το πρόβλημα έχει αποφασίσει να λάβει μέτρα. Από την άλλη, κάθε πρόταση προσπαθεί να συμβιβάσει τα ασυμβίβαστα, δηλαδή να ληφθούν από τη μία μέτρα για την προστασία των ιχθυοαποαθεμάτων, αλλά από την άλλη να μη θιγούν τα συμφέροντα όσων επωφελούνται από την αλιεία.

Ενδεικτικά σε πρόσφατη πρόταση της Επιτροπής να ληφθούν μέτρα για τον περιορισμό της αλιείας έτσι ώστε το 2015 να έχει εξαλειφθεί η υπεραλίευση, το Συμβούλιο Υπουργών ζήτησε να παραταθεί το χρονικό περιθώριο έως το 2020.

Στις αρχές της εβδομάδας η επίτροπος Θαλασσίων Υποθέσεων και Αλιείας κ. Μαρία Δαμανάκη παρουσίασε στους υπουργούς την ανακοίνωση της Επιτροπής για τις αλιευτικές δυνατότητες του έτους 2013 και δήλωσε: «Εξετάζοντας τη σημερινή κατάσταση των αποθεμάτων στις ευρωπαϊκές θάλασσες, υπάρχουν πολύ καλά νέα. Εχουμε επιτύχει κάποια πρόοδο στην εξάλειψη της υπεραλίευσης» τονίζοντας ότι τα μέτρα που έχουν ληφθεί αποδίδουν. Ωστόσο, περιβαλλοντικές οργανώσεις όπως η Greenpeace θεωρούν τις συγκεκριμένες εκτιμήσεις υπεραισιόδοξες.

Ισως πάντως η αρχή της λύσης είναι η αλλαγή της δικής μας καταναλωτικής συμπεριφοράς ώστε να οδηγήσουμε και την αλιεία σε άλλα «μονοπάτια».

Aγνωστα, αλλά νόστιμα

Για παράδειγμα, ίσως ήρθε ο καιρός να γνωρίσουμε και άλλα ψάρια εκτός από τη σφυρίδα, τα μπαρμπούνια και την τσιπούρα. «Υπάρχουν πολλά άγνωστα και εξίσου νόστιμα ψάρια» λέει η υπεύθυνη της εκστρατείας για την αλιεία της Greenpeace Αντζελα Λάζου.

Σύμφωνα με έρευνα της οργάνωσης, 9 στους 10 Ελληνες δεν γνωρίζουν πώς αλιεύθηκε το ψάρι που καταναλώνουν, το 76,3% του κόσμου προμηθεύεται ψάρια από συνοικιακά ιχθυοπωλεία, λαϊκές αγορές ή σούπερ μάρκετ, όπου τα ψάρια που πωλούνται είναι συγκεκριμένα είδη και προέρχονται κυρίως από μηχανότρατες, γρι γρι και υδατοκαλλιέργειες. Αντιθέτως, μόλις το 16,6% αγοράζει ψάρια αλιευμένα με επιλεκτικό τρόπο από μικρούς παράκτιους ψαράδες και άρα έχει πρόσβαση σε μεγαλύτερη ποικιλία ψαριών. Αλλωστε, το 41,9% των καταναλωτών δεν γνωρίζει καν τα μη δημοφιλή ψάρια.

Επίσης επειδή στο ψάρι το μέγεθος μετράει, πείτε όχι στα πολύ μικρά ψάρια, αφού συμβουλευτείτε τον σχετικό κατάλογο.

 Της ΤΑΝΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΠΟΥΛΟΥ

kathimerini.gr
-----------

• Απορριπτόμενα αλιεύματα: ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα των θαλασσών.

 

Απορριπτόμενα αλιεύματα: ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα των θαλασσών.

24grammata.com/ φύση
Τουλάχιστον 7, 3 εκατ. τόνοι ψαριών, ετησίως, αλιεύονται και ξαναρίχνονται, ημιθανή, στη θάλασσα.

γράφει ο Γιώργος Δαμιανός (περιοδικό: Ψάρεμα)

Οι αριθμοί
Σύμφωνα με  την πράσινη Βίβλο της μεταρρύθμισης της κοινής αλιευτικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η Ε.Ε  είναι ο τρίτος μεγαλύτερος παραγωγός προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας στον κόσμο μετά την Κίνα και το Περού(;!). Στην Ε.Ε. παράγεται το 4,4% (;) της συνολικής παγκόσμιας παραγωγής. Ο μεγαλύτερος παραγωγός της Ε.Ε. (αλιεία και υδατοκαλλιέργεια είναι η Ισπανία (1.005.788 τόνοι), ενώ η Ελλάδα καταλαμβάνει την 11η θέση με 209.869 τόνους (οι αριθμοί αφορούν το έτος 2006).

Η κατανάλωση
Ίσως από τους πιο αξιόπιστους αριθμούς θα μπορούσε να ήταν ο όγκος των αλιευμάτων που καταναλώνεται. Αλλά σε τούτο το σημείο η Ε.Ε. δε δίνει απόλυτους αριθμούς (για να μη γίνει η σύγκριση των αριθμών ανάμεσα στην αλίευση και την κατανάλωση;) αλλά την ποσοστιαία κατά κεφαλήν κατανάλωση προϊόντων αλιείας (Kg/κεφαλή) κατά το έτος 2003. Στην Ε.Ε. η μέση κατανάλωση ψαριού είναι 21,4 κιλά/άτομο/έτος, ενώ παγκοσμίως η μέση κατανάλωση ανέρχεται στα 16,1 κιλά. (η Πορτογαλία με 56,9 κιλά/άτομο/ετησίως, η Ελλάδα, κάπου στη μέση, με 22 κιλά/άτομο/ετησίως και τελευταία η Ρουμανία με 3,9 κιλά/άτομο/ετησίως).

Απορριπτόμενα αλιεύματα
Εκείνο, όμως, που είναι εφιαλτικό είναι το ποσοστό των απορριπτόμενων αλιευμάτων. Και γίνεται ακόμα πιο εφιαλτικό αν κάποιος αναλογιστεί ότι στην πραγματικότητα αυτός ο αριθμός μπορεί να είναι πολλαπλάσιος. Στο Βόρειο Ανατολικό Ατλαντικό ωκεανό, 1.332.000 τόνοι αλιευμάτων ρίχνονται στη θάλασσα και ουσιαστικά πρόκειται για μια ασύλληπτη ποσότητα ψαριών που καταστρέφονται δίχως λόγο και αιτία. Η ποσότητα αντιστοιχεί στο 13% των συνολικών αλιευμάτων της περιοχής. Και βέβαια κανένας επαγγελματίας δεν κάθεται ούτε να ζυγίσει με ακρίβεια, αλλά ούτε και να δηλώσει σε επίσημα παραστατικά τα ψάρια που πέταξε στον ωκεανό. Στη Μεσόγειο και τη Μαύρη θάλασσα τα απορριπτόμενα αλιεύματα ανέρχονται σε 180.000 τόνους (περίπου το 5% των συνολικών αλιευμάτων). Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του FAO  τα απορριπτόμενα αλιεύματα σε παγκόσμιο επίπεδο αγγίζουν, σε βάρος, το 8% των συνολικών αλιευμάτων, που αντιστοιχεί κατά μέσο όρο σε 7,3 εκατομμ. τόνους ετησίως   Ο κοινός νους δεν μπορεί να χωρέσει αυτήν την άσκοπη, αδικαιολόγητη, ανεύθυνη σφαγή.

Τα αίτια και πιθανοί τρόποι αντιμετώπισης
Γιατί ξαναπετάνε στη θάλασσα ορισμένα είδη ψαριών; Γιατί απλούστατα δεν υπάρχει επαρκής ζήτηση ή υπάρχει χαμηλή τιμή για ορισμένα είδη ψαριών, που έτυχε να πιάσει στα δίχτυα του ο ψαράς. Και επειδή  δεν επιθυμεί να φορτώσει το πλοίο του με φτηνό ψάρι το πετά στη θάλασσα, νεκρό ή  ημιθανές, με την ελπίδα να αλιεύσει κάποιο εμπορικότερο είδος. Μία ακόμα αναπόφευκτη αιτία της απόρριψης είναι η εφαρμογή ελαχίστων μεγεθών ιχθύων. Ο κάθε κοινός νους θα μπορούσε να συνειδητοποιήσει τις επιπτώσεις αυτής της άδικης σφαγής των μικρών ψαριών για ολόκληρη τη θάλασσα, αλλά και για την επαγγελματική επιβίωση των ψαράδων, αν και δυστυχώς, δεν μπορούν να δοθούν εφικτές λύσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Ίσως η πιο ρεαλιστική λύση είναι η προσαρμογή των αλιευτικών εργαλείων, ώστε να μη παγιδεύονται στα δίχτυα τα απειλούμενα είδη ή τα μικρά ψαράκια

Βιβλιογραφία
1.Μεταρρύθμιση της κοινής αλιευτικής πολιτικής, πράσινη βίβλος,Ε.Ε
2.Κοινή αλιευτική πολιτική, οδηγός χρήστη, Ε.Ε
3.Ανακοίνωση επιτροπής:  COM (2007) 136 τελικό της 28ης Μαρτίου 2007
4.Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής SEC (2007) 380 της 28ης Μαρτίου 2007
5.http://europa.eu

24grammata.com