Άνθρακας, πετρέλαιο, ενέργεια και κλιματική αλλαγή

Ο άνθρακας είναι πιθανό να εκτοπίσει το πετρέλαιο και να καταστεί η πρωταρχική πηγή ενέργειας για τον πλανήτη μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια, σύμφωνα με τον κορυφαίο φορέα στα οικονομικά της ενέργειας, το Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (IEA). Αυτό μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες για το κλίμα.

Η κατανάλωση άνθρακα σήμερα είναι η υψηλότερη από τα τέλη της δεκαετίας του ’60 και μετά, απειλώντας τους στόχους που έχουν τεθεί για την κλιματική αλλαγή. Η κατανάλωση αυξάνεται διεθνώς -ακόμη και σε χώρες που έχουν θέσει στόχους για τη μείωσή της- εκτός των ΗΠΑ, όπου το φυσικό αέριο που προέρχεται από σχιστόλιθο έχει αντικαταστήσει τον άνθρακα, αναφέρει νέα έρευνα του ΔΟΕ.

Η πτώση στις τιμές των καυσίμων στις ΗΠΑ βοήθησε τη μείωση των τιμών του άνθρακα διεθνώς, γεγονός που τον κατέστησε ακόμη πιο ελκυστικό, ακόμη και στην Ευρώπη όπου η χρήση του άνθρακα υποτίθεται ότι θα αποθαρρυνόταν από το σύστημα εμπορίας ρύπων. Ενώ η μεγάλη αύξηση της χρήσης φυσικού αερίου που προέρχεται από σχιστόλιθο στις ΗΠΑ συνέβαλε στην αύξηση των εξαγωγών άνθρακα με επακόλουθο την αύξηση της κατανάλωσής του, αυξάνοντας έτσι τις παγκόσμιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.

Το 2011, το ποσοστό του άνθρακα στην παραγωγή ενέργειας παγκοσμίως ήταν το μεγαλύτερο των τεσσάρων τελευταίων δεκαετιών, σύμφωνα με τη Διεθνή Ένωση Άνθρακα, αφού αυξήθηκε από το 25% (που κατείχε επί χρόνια) στο 30%, στα επίπεδα δηλαδή του 1969, πολύ πριν οι κυβερνήσεις αρχίσουν τις προσπάθειές τους για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Η εκτελεστική διευθύντρια του ΔΟΕ, Maria van der Hoeven, δήλωσε χαρακτηριστικά ότι: «Το μερίδιο του άνθρακα στη διεθνή ενεργειακή αγορά αυξάνεται κάθε χρόνο και αν αυτό δεν αλλάξει με τις υφιστάμενες πολιτικές, ο άνθρακας θα έχει την ίδια κατανάλωση με το πετρέλαιο μέσα στην επόμενη δεκαετία».

Ο άνθρακας, σε αντίθεση με τo πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, είναι άφθονος, βρίσκεται στις περισσότερες περιοχές του κόσμου και μπορεί να εξαχθεί με χαμηλό κόστος. Έτσι, χρησιμοποιήθηκε για την κάλυψη σχεδόν του μισού της αύξησης της ζήτησης ενέργειας σε παγκόσμιο επίπεδο την τελευταία δεκαετία.

Η ζήτηση από την Κίνα και την Ινδία είναι αυτή που θα καθορίσει την αύξηση της χρήσης του άνθρακα στα επόμενα πέντε χρόνια, με την Ινδία να ξεπερνά τις ΗΠΑ και να καταλαμβάνει τη θέση του δεύτερου μεγαλύτερου καταναλωτή. Η Κίνα είναι ήδη ο μεγαλύτερος εισαγωγέας άνθρακα, ενώ η Ινδονησία έχει καταστεί ο μεγαλύτερος εξαγωγέας, ξεπερνώντας προσωρινά την Αυστραλία.

Σύμφωνα με την έκθεση του ΔΟΕ, η αύξηση –σε σχέση με σήμερα- της παγκόσμιας κατανάλωσης άνθρακα θα ξεπεράσει το 1,2 δις τόνους ετησίως, έως το 2017 (όση είναι σήμερα η κοινή κατανάλωση της Ρωσίας και των ΗΠΑ). Έτσι, η παγκόσμια κατανάλωση άνθρακα αναμένεται να φθάσει 4,3 δισ. τόνους ισοδύναμου πετρελαίου το 2017, ενώ η κατανάλωση πετρελαίου αναμένεται να φθάσει 4,4 δισ. τόνους κατά την ίδια περίοδο.

Με τις υψηλότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα μεταξύ των συμβατικών ορυκτών καυσίμων, η καύση του άνθρακα έχει μια ιδιαιτέρως αρνητική συμβολή στην αλλαγή του κλίματος, ιδιαίτερα όταν καίγεται σε παλαιότερου τύπου, χαμηλής απόδοσης σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Όταν οι σταθμοί αυτοί δε διαθέτουν ικανά συστήματα αντιρρύπανσης για τις αέριες εκπομπές, ο άνθρακας μπορεί να παράγει, επίσης, οι εκπομπές θείου – η κύρια αιτία της όξινης βροχής – και άλλους επιβλαβείς ρύπους, όπως αιθάλη και βαρέα μέταλλα.

Η κ. Van der Hoeven δήλωσε επίσης ότι χωρίς μια υψηλή τιμή πώλησης του άνθρακα, η οποία θα αποθάρρυνε την αύξηση της χρήσης του και θα ευνοούσε τις καθαρές τεχνολογίες και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ), μόνο το ανταγωνιστικό φυσικό αέριο, με χαμηλότερες τιμές, θα μπορούσε να ανακόψει την αύξηση της ζήτησης του άνθρακα. Αυτό συνέβη στις ΗΠΑ και οδήγησε στην τεράστια αύξηση της παραγωγής αερίου σχιστόλιθου στην αγορά τα τελευταία πέντε χρόνια.

Τέλος, η κ. Van der Hoeven επισήμανε σε έναν άλλο παράγοντα ανησυχίας σε σχέση με την κλιματική αλλαγή, την καθυστερημένη ανάπτυξη της τεχνολογίας συλλογής και αποθήκευης διοξειδίου του άνθρακα (Carbon Capture and Storage): «Oι τεχνολογίες CCS δεν απογειώθηκαν, όπως κάποτε ήταν αναμενόμενο, πράγμα που σημαίνει ότι οι εκπομπές CO₂ θα συνεχίσουν να αυξάνονται σημαντικά. Χωρίς σημαντική πρόοδο στην τεχνολογία CCS, και εάν άλλες χώρες δεν μπορούν να αναπαράγουν την εμπειρία των ΗΠΑ για τη μείωση της ζήτησης άνθρακα, αντιμετωπίζουμε γενικευμένο κίνδυνο επιδείνωσης της κλίματικής αλλαγής.»

 Συντάχθηκε με στοιχεία από: www.euractiv.com, www.biomassenergy.gr, www.iea.org

 .pemptousia.gr

3/1/13

--

-

ΣΧΕΤΙΚΑ:

• «Άκρως ανησυχητικά» τα νέα στοιχεία εκπομπών άνθρακα

• Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε τη διάθεση ποσού άνω των 1,2 δισεκατομμυρίων ευρώ στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας

• Αποδέσμευση της Ρωσίας από το Πρωτόκολλο του Κιότο Υπαινίχθηκε ο Μεντβέντεφ

• Ο πλανήτης απορροφά περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα - για τώρα

Επενδύσεις 4,8 τρισ. δολ. «απαιτούν» οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας έως το 2035

ΤΟΥ ΚΟΣΜΑ ΖΑΚΥΝΘΙΝΟΥ
Τη δεύτερη θέση στην παγκόσμια κατάταξη θα καταλάβουν οι ΑΠΕ έως το 2015, ενώ στα επόμενα 22 χρόνια πρόκειται να «ανταγωνιστούν» τα ορυκτά καύσιμα, και συγκεκριμένα τον άνθρακα, έως το 2035. Οπως επισημαίνει η έκθεση World Energy Outlook 2012, του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA), ο ενεργειακός χάρτης πρόκειται να αλλάξει δραματικά μέσα στις επόμενες δεκαετίες, επανασχεδιάζοντας τον ρόλο των κρατών στο παγκόσμιο ενεργειακό σύστημα. Βέβαια, οι ρυθμοί ανάπτυξης και οι μετατοπίσεις της αγοράς εξαρτώνται σημαντικά από τον ρυθμό των επιδοτήσεων και τα κίνητρα που θα δοθούν από τα κράτη.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της μελέτης του ΙΕΑ, οι επιδοτήσεις του 2011 (συμπεριλαμβανομένων των βιοκαυσίμων) στις ΑΠΕ, ανήλθαν σε 88 δισ. δολ., ενώ, προκειμένου να ισχύσουν οι ανωτέρω προβλέψεις για την ανάπτυξη της «πράσινης» αγορά, θα απαιτηθούν επενδύσεις 4,8 τρισ. δολ. Μάλιστα, όπως τόνισε η εκτελεστική διευθύντρια του Οργανισμού, Maria van der Hoeven, κατά την παρουσίαση της έκδοσης, το World Energy Outlook 2012 αποδεικνύει ότι η εξοικονόμηση ενέργειας μπορεί να φτάσει έως το 2035 το 20% της παγκόσμιας ζήτησης ενέργειας του 2010.

Την ίδια στιγμή, όπως επισημαίνει η έκθεση, οι ΗΠΑ θα εξελιχθούν στον μεγαλύτερο παραγωγό πετρελαίου έως το 2017, εκτοπίζοντας τη Σαουδική Αραβία. Πρακτικά, η Βόρεια Αμερική θα μετατραπεί σε περιοχή εξαγωγής πετρελαίου, με συνέπεια η πετρελαϊκή παραγωγή της Μέσης Ανατολή να διοχετευθεί έως το 2035 κατά 90% προς την Ασία.
Επιπλέον, αναφέρει ότι ως το 2020 οι ΗΠΑ θα μετατρέπονται σε καθαρό εξαγωγέα φυσικού αερίου. Γενικότερα, ο ΙΕΑ εκτιμά ότι τα ορυκτά καύσιμα θα παραμείνουν οι πρωταγωνιστές στο παγκόσμιο ενεργειακό μείγμα, χάρη της στήριξης από επιδοτήσεις, οι οποίες αυξήθηκαν το 2011 κατά 30% στα 523 δισ. δολ., ιδίως σε χώρες της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής. Ως το 2020 η έκθεση προβλέπει αύξηση στη ζήτηση πετρελαίου κατά 7 εκατ. δολάρια ημερησίως, η οποία αναμένεται να ξεπεράσει τα 99 εκατ, δολάρια ημερησίως το 2035. Παράλληλα, προβλέπει αύξηση της μη συμβατικής και υπεράκτιας παραγωγής αργού από χώρες εκτός OPEC έως το 2020, αν και στη συνέχεια το καρτέλ των πετρελαιοπαραγωγών χωρών θα ξαναπάρει τα ηνία της παραγωγής. Τονίζεται, εξάλλου, ότι το Ιράκ έως το 2035 θα έχει αντικαταστήσει τη Ρωσία στην πρώτη θέση των εξαγωγών αργού, ενώ η αύξηση της παραγωγής του θα ισοδυναμεί με το 45% της παγκόσμιας αύξησης.
Ανατροπές...
Αλλαγές προβλέπει ο ΙΕΑ και στην παγκόσμια αγορά φυσικού αερίου, ενώ η ζήτηση αναμένεται να αυξηθεί κατά 50% έως το 2035, φτάνοντας τα 5 tcm. Το ήμισυ της αλματώδους αυτής αύξησης θα προέλθει από μη συμβατικές μορφές φυσικού αερίου, ιδίως από την Κίνα, την Αυστραλία και τις ΗΠΑ. Η Κίνα, η Ινδία και η Μέση Ανατολή θα απορροφήσουν το 60% της αύξησης, ενώ αντίθετα οι αναπτυγμένες χώρες ελάχιστα θα συμμετάσχουν σ' αυτή. Ωστόσο, και στις χώρες του ΟΟΣΑ η αύξηση της χρήσης φυσικού αερίου αναμένεται σημαντική, ενώ ανάλογη είναι η τάση και στις ΑΠΕ. Μάλιστα, ο ΙΕΑ εκτιμά ότι οι ΑΠΕ θα αποτελέσουν τη μεγαλύτερη πηγή παραγωγής ηλεκτρισμού έως το 2015, ενώ έως το 2035 θα πλησιάσουν τον άνθρακα ως πρωταρχική πηγή ενέργειας. Να σημειωθεί πως ο αντίκτυπος του δυστυχήματος της Φουκουσίμα έχει οδηγήσει σε μεγάλη αναθεώρηση των σχεδίων πολλών χωρών στην πυρηνική ενέργεια. Ωστόσο, το World Energy Outlook 2012 προβλέπει άνοδο της δυναμικότητας, ιδίως εξαιτίας της Κίνας, της Ρωσίας, της Ινδίας και της Κορέας.

• Στα 88 δισ. δολ. ανήλθαν οι επιδοτήσεις του 2011 στις ΑΠΕ, συμπεριλαμβανομένων και των βιοκαυσίμων.
• Το 20% της παγκόσμιας ζήτησης ενέργειας του 2010 μπορεί να φτάσει η εξοικονόμηση ενέργειας έως το 2035.
• Εως το 2017 όπως επισημαίνει η έκθεση, οι ΗΠΑ θα εξελιχθούν στον μεγαλύτερο παραγωγό πετρελαίου, εκτοπίζοντας τη Σαουδική Αραβία.
• Το 2011 οι επιδοτήσεις στα ορυκτά καύσιμα αυξήθηκαν κατά 30%, φτάνοντας στα 523 δισ. δολ.
• Εως το 2020 η έκθεση προβλέπει αύξηση στη ζήτηση πετρελαίου κατά 7 εκατ. δολάρια ημερησίως.

.imerisia.gr
17/11/12

H Ρωσία ΤΩΡΑ: Βαδίζοντας στα αναμμένα κάρβουνα της ενέργειας

Γεώργκι Κρασνιάνσκι (RBC Daily*)
Το φυσικό αέριο κατέχει την πρωτοκαθεδρία στην παραγωγή ενέργειας στη Ρωσία. Ωστόσο, οι μεγάλες εξαγωγές σχιστολιθικού άνθρακα από τις ΗΠΑ στην Ευρώπη, επηρεάζουν την “ενεργειακή αγορά”, ενώ ξαναφέρνουν στο προσκήνιο τη στρατηγική σημασία του άνθρακα.
-
Όταν γίνεται λόγος για την ανταγωνιστικότητα της ρωσικής οικονομίας, στην πρώτη θέση τοποθετούνται πάντα οι τομείς της οικονομίας που σχετίζονται με τις υψηλές τεχνολογίες, στις οποίες πάρα πολύ σπάνια περιλαμβάνεται η βιομηχανία καυσίμων.
Τουλάχιστον, γίνονται κάποιες αναφορές για εκσυγχρονισμό των διυλιστηρίων, καθώς η ποιότητα και η τιμή της βενζίνης είναι ένα θέμα που δεν αφορά μόνο όσους σχετίζονται επαγγελματικά με τον χώρο αυτό. Ωστόσο, για τη βιομηχανία του άνθρακα, δεν γίνεται καμία αναφορά.

Παράλληλα, η εξόρυξη σχιστολιθικού άνθρακα, ενός τομέα αν μη τι άλλο υψηλής τεχνολογίας, αποτελεί μια σοβαρή απειλή για ολόκληρη τη βιομηχανία καυσίμων της Ρωσίας, και ιδιαίτερα για τη βιομηχανία του άνθρακα. Το πλεόνασμα του συγκεκριμένου καυσίμου στην εσωτερική αγορά των ΗΠΑ, ώθησε τους αμερικανούς εξαγωγείς να αυξήσουν σημαντικά τις προμήθειες στην εξωτερική αγορά, και κατά πρώτο λόγο στην Ευρώπη. Οι χώρες της ΕΕ το 2011 εισήγαγαν 17,8 εκατ. τόνους ενεργειακού άνθρακα από την Αμερική, δηλαδή μια ποσότητα κατά 10 εκατ. τόνους μεγαλύτερη σε σύγκριση με το 2010.

Φυσικό αέριο και άνθρακας

Με ποιό τρόπο το γεγονός αυτό θα επηρεάσει το ενεργειακό ισοζύγιο της Ρωσίας; Μια πιθανότατη εκδοχή είναι η εξής: Οι Ευρωπαίοι προσπαθούν να μειώσουν την εξάρτησή τους, και άρα τις αγορές τους από την Gazprom, το ρωσικό φυσικό αέριο παραμένει στην εσωτερική αγορά, γεγονός που με τη σειρά του οδηγεί στην ελάττωση της χρήσης του άνθρακα ως καύσιμης ύλης στη Ρωσία.

Το αποτέλεσμα θα είναι ότι το ισοζύγιο στη χρήση καυσίμων στη Ρωσία, θα γίνει ακόμη πιο υπερτροφικό. Σήμερα το μερίδιο του φυσικού αερίου στην εσωτερική αγορά, είναι ήδη στο 53,4%, ενώ του άνθρακα μόνο 15,8%, συμπεριλαμβανομένων των θερμοηλεκτρικών σταθμών, όπου το ισοζύγιο είναι 70% και 25% αντίστοιχα. Το φυσικό αέριο έχει παραγκωνίσει πλέον τον άνθρακα ως καύσιμο για τους θερμοηλεκτρικούς σταθμούς στο ευρωπαϊκό τμήμα της Ρωσίας, ενώ η συγκεκριμένη διαδικασία έχει ξεκινήσει πλέον και στην Άπω Ανατολή.

Το αποτέλεσμα θα είναι οι ρωσικές εταιρίες άνθρακα να συνεχίσουν, όπως και πριν, την αύξηση των εξαγωγών άνθρακα. Το 2012 μπορεί να ξεπεράσουν τους 120 εκατ. τόνους (αντί 111 εκατ. το περασμένο έτος), τοποθετώντας τις στην 3^η θέση παγκοσμίως μετά την Ινδονησία και την Αυστραλία. Από τη μία πλευρά, το γεγονός αυτό εξασφαλίζει την εισροή επενδύσεων σε ξένο συνάλλαγμα για την ανανέωση ή τον μερικό εκσυγχρονισμό των ανθρακωρυχείων. Από την άλλη, εξαιτίας της παρατεταμένης πτώσης των τιμών στην παγκόσμια αγορά το τελευταίο διάστημα, οι εταιρίες άνθρακα έχουν απολέσει κέρδη ύψους περίπου 1,25 δις ευρώ, ενώ οι επενδύσεις ως το τέλος του έτους θα μειωθούν κατά 1,5 δις ευρώ, που μεταφράζεται σε ένα ποσοστό 40%.

Ενεργειακή ασφάλεια

Αν αναφερθούμε στην τρέχουσα κατάσταση της βιομηχανίας άνθρακα στη Ρωσία. Σε αυτή είναι εμφανείς κάποιες θετικές τάσεις. Η προτεραιότητα στις εξαγωγές υποχρεώνει τον συγκεκριμένο κλάδο να αυξάνει την επεξεργασία του άνθρακα στη χώρα. Σήμερα, οι ρυθμοί αύξησης της επεξεργασίας έχουν φτάσει να ξεπερνούν τους ρυθμούς παραγωγής. Σε αντίθεση με τη Ρωσία, η συγκεκριμένη καύσιμη ύλη απολαμβάνει μεγάλη ζήτηση στο εξωτερικό.

Επί της ουσίας, μοναδική διέξοδος για τους ρώσους παραγωγούς άνθρακα είναι να αξιοποιήσουν ακόμη περισσότερο τα προϊόντα από άνθρακα στα μέρη όπου αυτό παράγεται, χρησιμοποιώντας τα επίσης και για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας προς δικήν τους χρήση. Ιδιαίτερης προσοχής χρήζει η ανάπτυξη των τεχνολογιών αεριοποίησης του άνθρακα, η δημιουργία χημικών προϊόντων από άνθρακα με πιο αποτελεσματικές ιδιότητες στην κατανάλωση και μεγαλύτερη χρηματική αξία. Κάτι τέτοιο όμως προϋποθέτει την εισαγωγή νέων εφαρμογών στην οργανωτική και τεχνολογική δομή των εταιριών άνθρακα.

Σημαντικότατες προόδους ως προς αυτή την κατεύθυνση έχει σημειώσει το συγκρότημα ενεργειακής εκμετάλλευσης του άνθρακα στο Καρακάν, στην περιοχή του Κουζμπάς, η δημιουργία του οποίου ξεκίνησε το 2010. Το έργο αυτό θα συνδυάσει την παραγωγή και επεξεργασία, στη βάση του κοιτάσματος άνθρακα Καρακάν (περιοχή Μπελόβσκι, Κουζμπάς). Η δομή παραγωγής του συγκροτήματος προβλέπει τη δημιουργία υποδομών που θα αποφέρουν εξόρυξη 8 εκατ. τόνων άνθρακα ετησίως (με δυνατότητα αύξησης στα 10 εκατ.), τη δημιουργία συγκροτήματος επεξεργασίας 6 εκατ. τόνων ετησίως, εργοστασίου παραγωγής ημιοπτάνθρακα από λιγνίτη, θερμοηλεκτρικού σταθμού 45 mw, ολοκληρωμένου συστήματος μεταφοράς και αποθήκευσης φορτίου 10 εκατ. τόνων το χρόνο.

Ένα από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα των συγκροτημάτων αυτών είναι ότι θα επιτρέψουν σε περιοχές με ελλείψεις στην ενεργοδότηση, όπως η περιφέρεια Κεμερόβο, να εξασφαλίζει η ίδια την ηλεκτρική της ενέργεια, να μειώσει την ενεργειακή εξάρτηση των επιχειρήσεων άνθρακα του Κουζμπάς από την ομοσπονδιακή ενεργειακή αγορά. Επίσης, παρουσιάζεται η δυνατότητα αντικατάστασης του ακριβού οπτάνθρακα με τον πιο φτηνό ημιοπτάνθρακα από λιγνίτη ή τύρφη, ως αναγωγέα του άνθρακα στις μεταλλουργικές εγκαταστάσεις του Κουζμπάς.

Η αύξηση της κατανάλωσης άνθρακα στη χώρα δεν σχετίζεται μόνο με την βελτιστοποίηση της ενεργειακής ισορροπίας. Εξυπηρετεί ακόμη την ενεργειακή ασφάλεια, αλλά και οικονομικές σκοπιμότητες. Διότι, η εφαρμογή αποτελεσματικών τεχνολογιών στη βαθιά επεξεργασία του άνθρακα θα μας επιτρέψει να προσαρμοστούμε καλύτερα στις διεθνείς συγκυρίες και να σταθεροποιήσουμε την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη των πόλεων που βασίζονται σε ένα μόνο τομέα βιομηχανικής παραγωγής.
--
 Ο Γεώργκι Κρασνιάνσκι είναι πρόεδρος της Ρωσικής οργανωτικής επιτροπής του Παγκόσμιου Κογκρέσου Ορυκτού Πλούτου.

H Ρωσία ΤΩΡΑ

-

• [*]Хождение по энергетическим углям

Когда речь заходит о конкурентоспособности российской экономики, во главу угла ставят развитие высокотехнологичных секторов экономики, к которым крайне редко относят отрасли ТЭКа. О модернизации нефтеперерабатывающих заводов еще хоть как-то говорят, ведь качество и цена бензина — тема актуальная не только для профессионалов рынка. А вот об угольной промышленности никто не вспоминает..........
Читать полностью: http://www.rbcdaily.ru/2012/10/29/tek/562949985020629

 

Σεισμική δραστηριότητα μπορεί να προκαλέσει η δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα

Την έξαρση σεισμικής δραστηριότητας μπορεί να προκαλέσει η δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα, προτεινόμενη τεχνολογία για τη μείωση των εκπομπών στην ατμόσφαιρα αποθηκεύοντάς τες στο υπέδαφος, ενώ όπως προειδοποιούν Αμερικανοί ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, έχει πολύ χαμηλά ποσοστά επιτυχίας.

Σήμερα η δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα (CCS) προωθείται από τη Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) ως βιώσιμη στρατηγική για τη μείωση του διοξειδίου του άνθρακα που απελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα από σταθμούς παραγωγής ηλεκτρισμού ή βιομηχανικές εγκαταστάσεις. Ωστόσο, αν και μέχρι στιγμής δεν έχουν υλοποιηθεί πολύ μεγάλα έργα δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα, η τεράστια ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα που πρέπει να αποθηκευτεί για μεγάλα χρονικά διαστήματα κάτω από το έδαφος καθιστά το όλο εγχείρημα μη ρεαλιστικό, υποστηρίζουν οι ερευνητές. «Η έγχυση μεγάλων ποσοτήτων διοξειδίου του άνθρακα σε γεωλογικούς σχηματισμούς στο υπέδαφος είναι πολύ πιθανό να προκαλέσει σεισμούς», επισημαίνουν οι συντάκτες της μελέτης και καθηγητές Γεωφυσικής, Mark Zobacka και Steven Gorelick. «Δεδομένου ότι και οι μικρές σεισμικές δονήσεις ενδέχεται να προκαλέσουν ρήγμα στις σφραγισμένες δεξαμενές αποθήκευσης, η δέσμευση και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα σε ευρεία κλίμακα είναι επικίνδυνη και πιθανότατα αποτυχημένη στρατηγική για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα», τονίζουν οι επιστήμονες. «Σε αυτό το πλαίσιο», προσθέτουν οι ερευνητές, «πριν από την υλοποίηση έργων για την έγχυση τεράστιων ποσοτήτων διοξειδίου του άνθρακα σε διάφορες τοποθεσίες παγκοσμίως, είναι σημαντικό να επισημάνουμε ότι τα σεισμικά δίκτυα έχουν αποδείξει εδώ και χρόνια πως οι σεισμοί λαμβάνουν χώρα σχεδόν παντού στο εσωτερικό των ηπείρων».

Δέσμευση και αποθήκευση του διοξειδίου του άνθρακα

Η δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα είναι μέρος μιας τεχνολογίας που αποσκοπεί στη μείωση των εκπομπών ορυκτών καυσίμων με τη δέσμευση του διοξειδίου του άνθρακα που εκπέμπεται από σοβαρούς συντελεστές εκπομπής ρύπων (όπως μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με βάση τον άνθρακα και το φυσικό αέριο και τη βιομηχανία χάλυβα) και στην υπόγεια αποθήκευσή του.

Η μείωση του κόστους των νέων τεχνολογιών θα επιτρέψει την πλήρη εκμετάλλευση των δυνατοτήτων μείωσης εκπομπών της δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα και την παροχή βιώσιμης, ασφαλούς και ανταγωνιστικής ενέργειας.

H πρακτική αυτή χρησιμοποιείται ήδη αλλά χαρακτηρίζεται ως «ανώριμη». Παρόμοιες μονάδες λειτουργούν πειραματικά ήδη στη Νορβηγία, τον Καναδά και την Αλγερία. Καθώς το διοξείδιο του άνθρακα είναι ένα από τα αέρια που επιβαρύνουν σημαντικά την ατμόσφαιρα, η Διακυβερνητική Επιτροπή για τις Κλιματικές Αλλαγές θεωρεί ότι η τεχνολογία δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα θα μπορέσει να μειώσει σημαντικά την εκπομπή αερίων που συμβάλλουν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου κατά τις επόμενες δεκαετίες (από 15 έως 55% μέχρι το 2100) και να ενισχύσει τον αγώνα καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής.

Η μέθοδος δέσμευσης και αποθήκευσης του διοξειδίου του άνθρακα είναι αρκετά δαπανηρή (λόγω των εξόδων κατασκευής του εξοπλισμού που θα διαχωρίσει το διοξείδιο του άνθρακα, των υποδομών μεταφοράς του με πλοίο ή αγωγό προς τους κατάλληλους αποθηκευτικούς χώρους, κ.ά.).

Άλλο μειονέκτημα της νέας τεχνολογίας είναι το γεγονός ότι καταναλώνεται η ίδια ενέργεια, με αποτέλεσμα την απώλεια ενεργειακής απόδοσης. Ένα εργοστάσιο που χρησιμοποιεί αυτή τη μέθοδο χρειάζεται μεταξύ 10% και 40% περισσότερη ενέργεια σε σχέση με την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Υπάρχει βέβαια και ο κίνδυνος διαρροών στην ατμόσφαιρα ή ξαφνικών εκρήξεων, οι οποίες θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία, καθώς οι υψηλές συγκεντρώσεις διοξειδίου του άνθρακα είναι επιβλαβείς τόσο για τους ανθρώπους όσο και για τα ζώα.

ΗΜΕΡΗΣΙΑ
"Η" 18/8

----------

• Η δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα προκαλεί σεισμούς

Η δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα προκαλεί σεισμούς

Η δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα, προτεινόμενη τεχνολογία για τη μείωση των εκπομπών στην ατμόσφαιρα αποθηκεύοντάς τις στο υπέδαφος, μπορεί να προκαλέσει σεισμούς και έχει πολύ χαμηλά ποσοστά επιτυχίας, προειδοποιούν Αμερικανοί ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ.

Σήμερα η δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα (CCS) προωθείται από τη Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) ως βιώσιμη στρατηγική για τη μείωση του διοξειδίου του άνθρακα που απελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα από σταθμούς παραγωγής ηλεκτρισμού ή βιομηχανικές εγκαταστάσεις.

Ωστόσο, αν και μέχρι στιγμής δεν έχουν υλοποιηθεί πολύ μεγάλα έργα δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα, η τεράστια ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα που πρέπει να αποθηκευτεί για μεγάλα χρονικά διαστήματα κάτω από το έδαφος καθιστά το όλο εγχείρημα μη ρεαλιστικό, υποστηρίζουν οι ερευνητές.

«Η έγχυση μεγάλων ποσοτήτων διοξειδίου του άνθρακα σε γεωλογικούς σχηματισμούς στο υπέδαφος είναι πολύ πιθανό να προκαλέσει σεισμούς», επισημαίνουν οι συντάκτες της μελέτης και καθηγητές Γεωφυσικής, Mark Zobacka και Steven Gorelick.

«Δεδομένου ότι και οι μικρές σεισμικές δονήσεις ενδέχεται να προκαλέσουν ρήγμα στις σφραγισμένες δεξαμενές αποθήκευσης, η δέσμευση και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα σε ευρεία κλίμακα είναι επικίνδυνη και πιθανότατα αποτυχημένη στρατηγική για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα», τονίζουν οι επιστήμονες.

«Σε αυτό το πλαίσιο», προσθέτουν οι ερευνητές, «πριν την υλοποίηση έργων για την έγχυση τεραστίων ποσοτήτων διοξειδίου του άνθρακα σε διάφορες τοποθεσίες παγκοσμίως, είναι σημαντικό να επισημάνουμε ότι τα σεισμικά δίκτυα έχουν αποδείξει εδώ και χρόνια πως οι σεισμοί λαμβάνουν χώρα σχεδόν παντού στο εσωτερικό των ηπείρων».

Πηγή: econews.gr
real gr

Νέα φωτοβολταϊκά αξιοποιούν και την υπέρυθρη ακτινοβολία

Ερευνητές του ΜΙΤ δημιούργησαν ένα νέο φωτοβολταϊκό στοιχείο, το οποίο απορροφά φως υπέρυθρων συχνοτήτων και το μετατρέπει σε ηλεκτρική ενέργεια.

Περίπου το 40% της ηλιακής ενέργειας που φτάνει στη Γη είναι υπέρυθρη ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, φως δηλαδή λίγο μικρότερης συχνότητας από αυτό που βλέπουν τα μάτια μας. Τα συμβατικά σημερινά φωτοβολταϊκά στοιχεία που αποτελούνται από πυρίτιο δεν εκμεταλλεύονται το φως χαμηλότερων συχνοτήτων, με συνέπεια μεγάλος μέρος της ηλιακής ενέργειας να πηγαίνει χαμένο και να μη μετατρέπεται σε ηλεκτρισμό.

Ένα νέο είδος φωτοβολταϊκών όμως με βάση το άνθρακα, υπόσχεται να αλλάξει τα δεδομένα, ενώ ένας μελλοντικός συνδυασμός άνθρακα και πυριτίου ενδεχομένως να εκμεταλλεύεται το μέγιστο δυνατό από το φάσμα της ηλιακής ακτινοβολίας.

Τα φωτοβολταϊκά στοιχεία, εκμεταλλεύονται το φωτοηλεκτρικό φαινόμενο, την ανακάλυψη για την οποία πήρε το Νόμπελ Φυσικής ο ’λμπερτ Αινστάιν, κατά το οποίο φωτόνια που προσπίπτουν σε ένα υλικό, μεταφέρουν την κινητική τους ενέργεια στα ηλεκτρόνια του υλικού, παράγοντας ηλεκτρικό ρεύμα. Τα πιο εξελιγμένα σημερινά φωτοβολταϊκά, έχουν αποδοτικότητα που δεν ξεπερνά το 40%. Αυτό σημαίνει πως μετατρέπουν σε ηλεκτρισμό, ένα μικρό ποσοστό της διαθέσιμης ηλιακής ενέργειας που δέχονται, αφήνοντας μεγάλα περιθώρια για νέες ανακαλύψεις που θα ανεβάσουν την απόδοση αυτή.

Το νέο φωτοβολταϊκό, φτιάχνεται από δύο εξωτικές μορφές του άνθρακα: το μόριο C60, ένα 20εδρο μόριο άνθρακα που θυμίζει σε σχήμα μπάλα ποδοσφαίρου και πρωτοκατασκευάστηκε στο εργαστήριο το 1985 και νανοσωλήνες άνθρακα, μια κυλινδρική δομή από γραφίτη που ανακαλύφθηκε το 1991. Είναι η πρώτη φορά που κατασκευάζεται τέτοιου είδους φωτοβολταϊκό, εξέλιξη που οφείλεται στην ανάπτυξη τεχνικών παρασκευής νανοσωλήνων σε ευρεία κλίμακα καθώς προκειμένου να λειτουργήσουν ικανοποιητικά, η καθαρότητα των νανοσωλήνων πρέπει να είναι πολύ υψηλή. Ακόμη, οι νανοσωλήνες απορροφούν το φως με πολύ γοργό ρυθμό, με αποτέλεσμα να μη χρειάζονται πολλοί νανοσωλήνες σε κάθε στοιχείο, γεγονός που σημαίνει πως τα στοιχεία αυτά θα είναι αρκετά ελαφρύτερα από τα σημερινά.

Οι νέες ανακαλύψεις συνήθως είναι πρώιμες εκδοχές ενός βελτιωμένου προϊόντος που τις ακολουθεί και συνοδεύονται από αρκετές ατέλειες. Αν και προς το παρόν έχουν μικρή απόδοση, της τάξης του 0.1%, νέες βελτιωμένες εκδοχές υπόσχονται καλύτερα αποτελέσματα στο μέλλον με βελτιώσεις που έχουν ήδη σχεδιαστεί, όπως αλλαγές στο σχήμα και στο μέγεθος των στρωμάτων από τα υλικά που αποτελούν το στοιχείο. Σε κάθε περίπτωση, η αξιοποίηση της υπέρυθρης ενέργειας της ηλιακής ακτινοβολίας, αποτελούσε έναν από τους μεγάλους στόχους των ερευνητών στο πεδίο αυτό κι ανοίγει νέους δρόμους στην έρευνα προς την ανάπτυξη αποδοτικότερων φωτοβολταϊκών. 

naftemporiki gr

----------

[1]Το φάσμα της ηλιακής ακτινοβολίας που φτάνει στην επιφάνεια της γης είναι κατά :
42,1 % η υπέρυθρη περιοχή ( 800-1400 nm )
51,8 % η ορατή περιοχή ( 400-800 nm )
6,1 % η υπεριώδης περιοχή ( 290-400 nm )

BP: Πτώση στην Πρωτογενή Κατανάλωση Ενέργειας της Ελλάδας Κατά 3,9% το 2011

Δημοσιεύτηκε η νέα στατιστική επιθεώρηση της ΒΡ για την παγκόσμια αγορά ενέργειας, σύμφωνα με την οποία ο άνθρακας παραμένει κυρίαρχος και το έτος 2011, ενισχύοντας το μερίδιό του για μια ακόμη φορά. Στο «2012 BP Statistical Review» τονίζεται επίσης ότι η παραγωγή πετρελαίου είναι σχετικά σταθερή τα τελευταία επτά χρόνια, ενώ αυξομειώσεις παρατηρούνται στις υπόλοιπες πηγές ενέργειας.

Με βάση τις περσινές εξελίξεις, το μερίδιο του άνθρακα ανέρχεται και πάλι σε επίπεδα άνω του 30% επί της πρωτογενούς κατανάλωσης ενέργειας. Το 2011, η κατανάλωση άνθρακα αυξήθηκε κατά 5,4%, έναντι 0,7% στην περίπτωση του πετρελαίου. Αντιθέτως, μεγάλη μείωση της τάξης του 4,3% παρατηρήθηκε στην πυρηνική ενέργεια λόγω του ατυχήματος της Φουκουσίμα. Στο φυσικό αέριο, σημειώθηκε αύξηση κατά 2,2%, ενώ έντονη ήταν η ανάπτυξη των ΑΠΕ.

Η ΒΡ αναφέρει σχετικά ότι «η Αραβική Άνοιξη επηρέασε τις τιμές του πετρελαίου και φυσικού αερίου λόγω της απώλειας της παραγωγής της Λιβύης, ενώ το ατύχημα της Φουκουσίμα είχε δυσμενείς επιπτώσεις για την πυρηνική ενέργεια. Οι τάσεις αυτές οδήγησαν τις τιμές ψηλότερα σε αρκετές περιοχές του πλανήτη, με την τιμή του πετρελαίου να κυμαίνεται κατά μέσο όρο άνω των 100 δολαρίων ανά βαρέλι για πρώτη φορά στην ιστορία».

Συνολικά, η παγκόσμια ενεργειακή κατανάλωση αυξήθηκε το 2011 με ρυθμό 2,5%, χαμηλότερο δηλαδή από το 5,1% του 2010. Το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης αυτής οφείλεται στις αναδυόμενες οικονομίες, ενώ τα ορυκτά καύσιμα κυριαρχούν στο ενεργειακό μείγμα σε ποσοστό 87%. Αντιθέτως, οι ΑΠΕ βρίσκονται ακόμα μόλις στο 2%.

Η Κατάσταση στην Ελλάδα

Στην περίπτωση της Ελλάδας, η πρωτογενής κατανάλωση σημείωσε πτώση 3,9% πέρυσι. Η κατανάλωση πετρελαίου υποχώρησε κατά 7,9% το 2011 σε σύγκριση με το 2010 και ανήλθε σε 343.000 βαρέλια ανά ημέρα, με βάση τους υπολογισμούς της ΒΡ. Εντούτοις, σημαντική αύξηση παρατηρήθηκε στην δυνατότητα επεξεργασίας των ελληνικών διϋλιστηρίων, η οποία αυξήθηκε κατά 13,2% στα 498.000 βαρέλια ανά ημέρα.

Στο φυσικό αέριο, η κατανάλωση ενισχύθηκε κατά 24,3% το 2011, στα 4,5 δις κ.μ., εκ των οποίων οι εισαγωγές μέσω αγωγών ήταν 3,3 δις κ.μ. Από την άλλη, η παραγωγή άνθρακα ήταν σχετικά σταθερή πέρυσι, σημειώνοντας ελαφρά πτώση της τάξης του 0,4% και η κατανάλωσή του κατά 0,5%.

Τέλος, στα υδροηλεκτρικά, η κατανάλωση παρουσίασε έντονη μείωση κατά 42,9%, μετά τα πολύ υψηλά νούμερα του 2010. Αντίθετα, οι ΑΠΕ σημείωσαν αύξηση 29,7%.

energia.gr