«Προίκα» στην ιδιωτική Εγνατία τα διόδια του ΤΕΟ.... Με τροπολογία η κυβέρνηση διορθώνει προηγούμενη «γκάφα» της Διυπουργικής Επιτροπής

«Προίκα» για την παραχώρηση της Εγνατίας οδού σε ιδιώτη επενδυτή δίδεται ο σχεδιαζόμενος σταθμός διοδίων στους Ευζώνους, αλλά και ολόκληρος ο οδικός άξονας από τον ανισόπεδο κόμβο (Α/Κ) Αξιού έως τα βόρεια σύνορα της χώρας, μήκους περίπου 60 χλμ., του Ταμείου Εθνικής Οδοποιίας (ΤΕΟ), σύμφωνα με τροπολογία του υπουργείου Υποδομών και Ανάπτυξης που κατατέθηκε στο νομοσχέδιο για το Εθνικό Σύστημα Δημοσίων Συμβάσεων.

Η ρύθμιση έρχεται να διορθώσει την «γκάφα» της Διυπουργικής Επιτροπής Αναδιαρθρώσεων και Αποκρατικοποιήσεων, η οποία τον Αύγουστο του 2012, μαζί με το δικαίωμα εκμετάλλευσης της Εγνατίας οδού, μεταβίβασε στο Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) τον συγκεκριμένο οδικό άξονα, με κοινή υπουργική απόφαση και όχι με νόμο, όπως απαιτούνταν. Ετσι, το αποτέλεσμα ήταν ένα πρωτοφανές γεγονός· ένας εποπτευόμενος φορέας του υπουργείου Υποδομών και Ανάπτυξης, το ΤΕΟ, να προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) κατά της διυπουργικής απόφασης, την οποία συν-υπέγραφε ο αρμόδιος υπουργός κ. Κωστής Χατζηδάκης. Σύμφωνα με την τροπολογία, αναμεταβιβάζεται στο Δημόσιο η κυριότητα των παρόδιων εκτάσεων του οδικού άξονα Αξιός - Εύζωνοι, αφού, όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση, «η επιστροφή του δικαιώματος κυριότητας στο Δημόσιο κρίνεται αναγκαία, προκειμένου να μην υπάρχει κατακερματισμός αρμοδιοτήτων της αξιοποίησης» σε σχέση με τη μεταβίβαση της εκμετάλλευσης της Εγνατίας στο ΤΑΙΠΕΔ.

Μεταβίβαση και εμπλοκές

Μάλιστα σημειώνεται ότι «η αναμεταβίβαση της κυριότητας στο Δημόσιο βρίσκεται σε αντιστοιχία με τις διατάξεις που είχαν υιοθετηθεί για τη μεταβίβαση της κυριότητας από την ΤΕΟ ΑΕ στο Δημόσιο των παρόδιων εκτάσεων των λοιπών τμημάτων του οδικού διευρωπαϊκού δικτύου "Πατρών - Αθηνών - Θεσσαλονίκης - Ευζώνων" μέσω σχετικών συμβάσεων παραχώρησης», όπως δηλαδή πέρασε ο άξονας Πάτρα - Αθήνα - Θεσσαλονίκη στους παραχωρησιούχους «Ολυμπία Οδός», «Νέα Οδός» και «Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου».

Μέχρι την οριστική μεταβίβαση του οδικού άξονα Αξιός - Εύζωνοι στο ΤΑΙΠΕΔ, προκειμένου να γίνει «μπουκέτο» με την ιδιωτικοποίηση της Εγνατίας, η τροπολογία αναθέτει την αρμοδιότητα επιβολής διοδίων στον υπουργό Υποδομών και Ανάπτυξης, καθώς προγραμματίζεται η έναρξη λειτουργίας σταθμού διοδίων στον μεθοριακό σταθμό. Επίσης, με την τροπολογία μεταβιβάζεται και ο Σταθμός Εξυπηρέτησης Αυτοκινήτων (ΣΕΑ) του Πολυκάστρου, που επίσης ανήκει στο ΤΕΟ, αλλά και κάθε άλλη υποδομή (ή δικαίωμα χρήσης) που βρίσκεται στον αυτοκινητόδρομο.

Δεν είναι η πρώτη φορά που εμφανίζονται εμπλοκές μεταξύ του ΤΕΟ και της Εγνατίας. Το 2010, έπειτα από συμφωνία του Δημοσίου και του «Αυτοκινητοδρόμου Αιγαίου», αποφασίστηκε να παραμείνει κλειστός ο σταθμός διοδίων του Αιγινίου και η απώλεια εσόδων του παραχωρησιούχου να καλύπτεται από τα διόδια των Μαλγάρων, τα οποία ανήκουν στο ΤΕΟ.

Καθώς όμως ο σταθμός του Αιγινίου συνδέει τον άξονα ΠΑΘΕ με την Εγνατία, το «πάγωμα»της λειτουργίας του θα στερούσε έσοδα και από τη δεύτερη, κι έτσι αποφασίστηκε να δίδεται ένα ποσό από τα διόδια των Μαλγάρων και στην Εγνατία. Σύμφωνα με τις οικονομικές καταστάσεις του ΤΕΟ, οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις προς την Εγνατία έφταναν τα 13,6 εκατ. ευρώ το 2011 και τα 4,8 εκατ. ευρώ στο πρώτο εξάμηνο του 2012.

Η πτώση ενός μονοπωλίου

Πάντως, όπως παρατηρούν κύκλοι της αγοράς, η αφαίρεση του οδικού άξονα από το ΤΕΟ αποτελεί πλήγμα για τον οργανισμό, αφού μένει πια μόνο με δύο σταθμούς διοδίων (σε Ακτιο και Μάλγαρα, αντίστοιχα) και ελάχιστες αρμοδιότητες σε σχέση με αυτές που διέθετε την εποχή του κρατικού μονοπωλίου στους δρόμους.

Το ΤΕΟ, το οποίο ως τα μέσα του 2012 απασχολούσε 136 εργαζομένους, δεν επιβαρύνει τον προϋπολογισμό, αφού εισπράττει μία σειρά από ανταποδοτικά τέλη, όπως ποσοστό των τελών κυκλοφορίας που πληρώνουν όλα τα βαρέα οχήματα της χώρας, ποσοστό 0,3% όλων των ασφαλιστηρίων συμβολαίων των αυτοκινήτων που συνάπτονται στην Ελλάδα και ειδικό τέλος για τη διασύνδεση των πρατηρίων καυσίμων με το κυρίως οδικό δίκτυο.

Σημειωτέον ότι επί κυβερνήσεως του κ. Γ. Παπανδρέου σχεδιαζόταν το ΤΕΟ να απορροφήσει την πρώην Γενική Γραμματεία Συγχρηματοδοτούμενων Δημοσίων Εργων για τη δημιουργία μιας ανώνυμης εταιρείας που θα συντόνιζε τα έργα συμβάσεων παραχώρησης και το τηλεδιόδιο. Σχετικό πρόπλασμα νόμου παρουσίασε «Το Βήμα» στις 18 Νοεμβρίου 2011.
Χεκίμογλου Αχιλλέας
.tovima.gr
14/5/13 
--
-
ΣΧΕΤΙΚΑ:

• Σχεδιάζονται 19 σταθμοί διοδίων στην Εγνατία - 3 ευρώ η χρέωση ΙΧ

• Από αρχές του νέου χρόνου η παραχώρηση της Εγνατίας

• Για 40 χρόνια στους ιδιώτες η Εγνατία

 

Σχεδιάζονται 19 σταθμοί διοδίων στην Εγνατία - 3 ευρώ η χρέωση ΙΧ

Με «όχημα» την δημιουργία κι εκμετάλλευση 19 σταθμών διοδίων, που θα χρεώνουν κατά μέσον όρο τουλάχιστον 3 ευρώ για τα ΙΧ, και όχι μέσα από ένα ολοκληρωμένο σχέδιο ανάπτυξης του εθνικού δρόμου, σχεδιάζει να προχωρήσει στην αποκρατικοποίηση της Εγνατίας Οδού η κυβέρνηση.

Σύμφωνα με πληροφορίες του «Βήματος», οι σύμβουλοι της παραχώρησης του οδικού άξονα εισηγούνται την δημιουργία 19 σταθμών διοδίων σε όλο το μήκος του δρόμου -των καθέτων αξόνων συμπεριλαμβανομένων- αντί 13 που προβλέπονταν κανονικά, πρόταση που το υπουργείο Υποδομών και Ανάπτυξης φαίνεται να αποδέχεται και να δρομολογεί.

Μάλιστα, όπως πληροφορείται «Το Βήμα», είχε προηγηθεί άλλη εισήγηση από τους συμβούλους του δημοσίου, οι οποίοι πρότειναν τον διπλασιασμό της τιμής των διοδίων στους 13 σταθμούς (οι οκτώ είναι προς υλοποίηση), διότι δεν έβγαιναν τα «κουκιά» της παραχώρησης της Εγνατίας.

Κατά πληροφορίες, το υπουργείο συζητούσε αυτό το ενδεχόμενο, που θα σήμαινε τιμές, ύψους 4,5 ευρώ ανά σταθμό διοδίων για τα ΙΧ.

Σύμφωνα με την διυπουργική επιτροπή αποκρατικοποιήσεων, η παραχώρηση της Εγνατίας θα γίνει για έως και 40 χρόνια.

Πάντως, αξίζει να σημειωθεί ότι σε γενικές γραμμές ο αυτοκινητόδρομος παρουσιάζει χαμηλούς κυκλοφοριακούς φόρτους, με εξαίρεση την περιοχή γύρω από τη Θεσσαλονίκη.

Το σχέδιο που εγκαταλείπεται

Το σχέδιο ανάπτυξης της Εγνατίας, το οποίο προβλέπει πολυσχιδείς οικονομικές δραστηριότητες κι έχει παραδοθεί τόσο στο υπουργείο Υποδομών και Ανάπτυξης όσο και στο Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) από την διοίκησή της, φαίνεται να παίρνει τον δρόμο για τις ελληνικές καλένδες.

Το business plan προέβλεπε τη μετατροπή της Εγνατίας Οδού σε μητρική εταιρεία (Holding) και την απόσχιση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων της σε μία θυγατρική, η οποία θα προχωρούσε στην ίδρυση καθετοποιημένων επιχειρήσεων, με πληθώρα δραστηριοτήτων.

Η μητρική Εγνατία, που θα έμενε στο κράτος, θα κρατούσε τον δανεισμό, ύψους 700 εκατ. ευρώ και τη βαριά συντήρηση του αυτοκινητοδρόμου.

Παράλληλα, η θυγατρική θα αναλάμβανε το σύνολο των δραστηριοτήτων της Εγνατίας και θα αναζητούσε στρατηγικό εταίρο, ο οποίος θα αποκτούσε έως και το 70% των μετοχών. Οι υπόλοιπες μετοχές θα παρέμεναν στο Δημόσιο, το οποίο θα μπορούσε να έχει έσοδα από τις δραστηριότητές της.

Ειδικότερα, το σχέδιο προέβλεπε ότι η θυγατρική θα προχωρούσε στη δημιουργία:

- Εταιρείας consulting, με αντικείμενο την παροχή τεχνογνωσίας για την κατασκευή και λειτουργία μεγάλων τεχνικών έργων,

- εταιρείας λειτουργίας υπό τη μορφή κοινοπραξίας (με συμμετοχή ιδιωτών έως και 49%) με αντικείμενο τη λειτουργία της Εγνατίας, των διοδίων - και τη μελλοντική εγκατάσταση διοδίων ανοιχτού τύπου (e-tolls) - και την ελαφριά συντήρηση της Εγνατίας,

- θυγατρικής, η οποία με συμβάσεις παραχώρησης θα προχωρούσε στην ανάπτυξη, κατασκευή και λειτουργία Σταθμών Εξυπηρέτησης Αυτοκινήτων (ΣΕΑ) και, παράλληλα, θα αναλάμβανε τον σχεδιασμό, τη δημιουργία και την κατασκευή κέντρων εφοδιαστικής αλυσίδας (Logistics),

- θυγατρικής, με αντικείμενο την εγκατάσταση δικτύου οπτικών ινών κατά μήκος του αυτοκινητοδρόμου, με στόχο να εισέλθει στην χονδρική αγορά των τηλεπικοινωνιών,

- εταιρίας με αντικείμενο την ενέργεια, η οποία θα εγκαθιστούσε και θα εκμεταλλευόταν φωτοβολταϊκές γεννήτριες καθ' όλο το μήκος του αυτοκινητοδρόμου.

Το σκεπτικό του business plan ήταν η δημιουργία ενός ελκυστικού, «πακέτου» για τους επενδυτές, που θα υποσχόταν σημαντικά έσοδα και προστιθέμενη αξία, μέσα από πολλές δραστηριότητες.

«Κολλάει» στα δικαστήρια

Ωστόσο, η δρομολογούμενη αποκρατικοποίηση των δραστηριοτήτων της Εγνατίας προσκρούει στις «συμπληγάδες» της ελλιπούς προετοιμασίας της, καθώς δεν ρυθμίστηκε το ζήτημα των δανείων της, που προκάλεσε την προσφυγή της Τράπεζας Πειραιώς στη δικαιοσύνη.

Παράλληλα, η κυβέρνηση μεταβίβασε στο ΤΑΙΠΕΔ μαζί με την Εγνατία και έναν οδικό άξονα, τον Χαλάστρα - Εύζωνοι, που δεν της ανήκει, με ένα πρωτοφανές αποτέλεσμα: να στραφεί κατά της σχετικής απόφασης, μία άλλη δημόσια εταιρία, το Ταμείο Εθνικής Οδοποιίας (ΤΕΟ), στο οποίο και ανήκει ο συγκεκριμένος δρόμος.

Έτσι, πηγές της αγοράς θεωρούν βέβαιο ότι όσο συνεχίζονται οι δικαστικές εκκρεμότητες τόσο θα απομακρύνεται de facto το επενδυτικό ενδιαφέρον από τον εθνικό δρόμο. 

 

Χεκίμογλου Αχιλλέας

tovima gr

28/11/12